1 Corinto 15
1 Ita, ipalagipko kadakayo kakabsat, ti maipapan iti ebanghelio nga inwaragawagko kadakayo, nga inawatyo ken pagtaktakderanyo.
Pacino cino cindi mobanse bame, ndayandanga kumwanushako Makani Aina ngondalamukambaukila. Mwalatambula cena pakwinga epashimpa lushomo lwenu.
2 Naisalakankayo babaen iti daytoy nga ebanghelio, no iggamanyo a sititibker ti sao nga inkasabak kadakayo, malaksid no inuubbaw ti panamatiyo.
Lesa nakamupulushe ne Mulumbe Waina uwu, na kamusunga cena maswi akendi ngondalamukambaukila. Na mubula kwinseco, lushomo lwenu ingaluba lwabulyo.
3 Ta intedko kadakayo a kas umuna a kapatgan ti isu met laeng nga inawatko: a natay ni Cristo gapu kadagiti basbasoltayo segun iti Nasantoan a Sursurat,
Ame ndalatambula makani alayandikinga, awo ngondalamwambila mbuli ncondalambilweti, Klistu walafwila bwipishi bwetu mbuli ncecalembwa mu Mabala a Lesa,
4 a naitanem ken nagungar isuna iti maikatallo nga aldaw segun iti Nasantoan a Surat.
kwambeti balamubika mumanda, nomba Lesa walamupundusha pabusuba bwa butatu mbuli Mabala Lesa ncalambanga.
5 Ken nagparang isuna kenni Cefas ken kalpasanna, kadagiti Sangapulo ket Dua.
Kayi palikuba makani akwambeti walabonekela kuli Petulo ne kuli batumwa likumi ne babili.
6 Kalpasanna naminpinsan a nagparang isuna kadagiti nasurok a lima gasut a kakabsattayo. Kaadduan kadakuada ti sibibiag pay laeng ngem nakaturogen dagiti dadduma.
Kayi walabonekela kuli beshikwiya bakendi bapita myanda isanu, bangi bacili bayumi lelo necikabeti nabambi bafwa.
7 Kalpasanna nagparang isuna kenni Santiago, ken kadagiti amin nga apostol.
Pacindi nacimbi walabonekela kuli Jemusi ne kuli batumwa bonse.
8 Maudi iti amin, nagparang isuna kaniak, a kas iti maysa nga ubing a naiyanak iti saan nga umiso a tiempo.
Nomba pamapwililisho walabonekela kulinjame ondyeti mwana ngobalayambakanya.
9 Ta siak ti kababaan kadagiti amin nga apostol. Saanak a maikari a maawagan nga apostol, gapu ta indadanesko ti iglesia ti Dios.
Ame njame mung'ana pabatumwa bonse, kayi nkandelela nekukwiweti mutumwa sobwe, pakwinga njame ndalikupensha mubungano wa Lesa.
10 Ngem babaen iti parabur ti Dios siak ket siak, ken saan nga ubbaw ti parabur ti Dios nga adda kaniak. Ngem ketdi, ad-adda nga inkarkarigatak ti nagtrabaho ngem iti amin kadakuada. Ngem saan a siak ti nagtrabaho no di ket ti parabur ti Dios nga adda kaniak.
Nomba cebo ca kwambeti Lesa waina moyo, lelo nenjame ndemutumwa. Kwina moyo kwakendi ntelo kwabulyo sobwe, kayi ndalimbikila kusebensa ncito kupita batumwa nabambi, nomba ntame ndalikusebensa sobwe, nsombi ni kwinamoyo kwa Lesa.
11 Ngarud, siak man wenno isuda, nangasabakami isu a namatikayo.
Neco ncondalikukambauka nambi ncobalikukambauka nabambi, nsombi twense tulakambaukunga Mulumbe umo umo uwo ngomulashomonga.
12 Ita no naiwaragawag ni Cristo a kas nagungar manipud iti patay, kasano a maibaga iti dadduma kadakayo nga awan ti panagungar dagiti natay.
Lino, pakwinga mulumbe wetu niwakwambeti Klistu walapunduka kubafu, inga nipacebo cini nabambi mulinjamwe ncobela kwambileti bafwa nteti bakapunduke?
13 Ngem no awan ti panagungar dagiti natay, saan met ngarud a napagungar uray pay ni Cristo.
Pakwinga na bafwa nteti bakapunduke, ekwambeti nendi Yesu uliya kupunduka kubafu.
14 Ken no saan a napagungar ni Cristo, ubbaw ngarud dagiti ikaskasabatayo ken uray dagiti pammatiyo ket ubbaw met laeng.
Anu na Klistu uliya kupunduka kubafu, ncotulakambaukunga nicabulyo, kayi nekushoma kwenu nikwabulyo.
15 Ken naduktalan a datayo ket palso a saksi ti Dios, gapu ta nangibagatayo iti pammaneknek a maibusor ti Dios, ibagbagatayo a pinagungarna ni Cristo, ngem saan met.
Pelu palico, ingacilesheti afwe tulabepenga Lesa, pakwambeti Lesa walapundusha Yesu kubafu. Na nicakubinga kwambeti bafwa nteti bakapunduke, anu Lesa uliya kumupundusha Yesu kubafu.
16 Ta no saan a napagungar dagiti natay, saan met garud a napagungar ni Cristo.
Neco, na bafwa nteti bakapunduke, anu neye Yesu uliya kupunduka sobwe.
17 Ket no saan a napagungar ni Cristo, dagiti pammatiyo ket ubbaw, ken addakayo pay laeng kadagiti basbasolyo.
Kayi na Lesa uliya kumupundusha Yesu, okwambeti lushomo lwenu muli Klistu nilwabulyo, kayi mucili panshi pangofu yabwipishi.
18 Ket uray dagidiay natay kenni Cristo ket napukawda met.
Kayi ngacipandululeti abo balafwa kabali bashoma muli Yesu, bafwa kufwililila.
19 No iti daytoy laeng a biag nga addaantayo iti namnama para iti masakbayan kenni Cristo, datayo ti kangrunaan a makaassian kadagiti amin a tattao.
Na kupembelela kwetu muli Klistu nikwabuyumi bwacino cindi conka, ekwambeti afwe ingatuba ne nsoni kupita bantu bonse mucishi capanshi.
20 Ngem ita, napagungaren ni Cristo manipud iti patay, dagiti umuna a bunga dagiti natay.
Nomba cakubinga nicakwambeti, Lesa walamupundusha Klistu kubafu kuba citondesho cakwambeti, uliyense eti akafwe nakapundushiwe kubafu.
21 Agsipud ta immay ti patay babaen iti tao, babaen met laeng iti tao nga immay ti panagungar dagiti natay.
Mbuli lufu ncolwalesa pacebo ca muntu umo, cimocimo nekupunduka kubafu kwalesa pacebo ca muntu umo.
22 Ta kas kenni Adan a matay ti amin, kas met laeng kenni Cristo mapabbiag ti amin.
Mbuli Adamu ncalatuletela lufu twense, nenjafwe twense Klistu nakatupundushe kubafu.
23 Ngem iti panagsasaruno segun kenni Cristo: Ni Cristo, ti immuna a bunga, ken kalpasanna, mapabbiagto met dagidiay naibilang kenni Cristo iti yaayna.
Nomba Lesa nakapundushenga muntu uliyense pacindi cakendi camwelela. Cakutanguna Lesa walapundusha Klistu cisepo citanshi, kayi Klistu akesa nakapundushe abo bashoma muliendiye.
24 Ket daytoyto ti pagleppasanna, inton ited ni Cristo ti pagarian ti Dios Ama. Mapasamak daytoy inton ikkatenna amin a paglintegan, turay ken pannakabalin.
Popelapo mapwililisho acishi nakashike, Klistu akakoma bendeleshi bamishimu yaipa bonse, bulelo bonse ne ngofu shonse nakatwale Bwami mumakasa a Lesa Baishi.
25 Ta masapul nga agturay isuna aginggana a maikabilna amin dagiti kabusorna iti sirok iti sakana.
Neco Klistu welela kwendelesha bulelo kushikila cindi Lesa ncoti akakome balwani bakendi, ne kubabika panshi pamyendo yakendi Klistu.
26 Ti kabusor a maudi a madadael ket ti patay.
Mulwani wakupwililisha eti akomwe ni lufu.
27 Ta “inkabilna amin a banag iti sirok dagiti sakana.” Ngem no ibagbaga nga, “inkabilna ti amin a banag,” nalawag a saan a mairaman ti nangikabil iti tunggal banag iti turayna.
Mabala a Lesa alambangeti, “Lesa labiki bintu byonse panshi pa myendo ya Mwana muntu.” Paliya kutonshana nditu pamaswi akwambeti, “bintu byonse” Nkabilasankanyangaponga Lesa mwine uyo labikinga bintu byonse kuli Klistu.
28 Inton iturturayannan ti tunggal banag, mismo a ti Anak ket iturayan met ti nangikabil iti amin iti turayna. Mapasamak daytoy tapno agbalin ti Dios Ama nga amin kadagiti amin.
Neco bintu byonse byakabikwa mubwendeleshi bwa Klistu, nendi nakalibike panshi pa bwendeleshi bwa Baishi abo balabika bintu byonse panshi palyendiye, kufumapo Lesa nakendeleshe kwakupwililila kucindi cacindi.
29 Ta no saan, ania ngarud ti aramiden dagidiay nabautisaran maipaay kadagiti natay? No saan a pulos a napagungar dagiti natay, apay ngarud ta nabautisaranda maipaay kadakuada?
Ingalino, cilyeconi kubantu abo balabatishiwanga pacebo ca bantu bafwa? Nicani ncobela kwinsa? Na nicakubinga kwambeti Lesa nkelela kupundusha bafwa, mbuli bantu ncobalambanga, inga nipacebo cini bantu ncobalabatishiwanga cebo cabafwa beti bakabule kupundushiwa?
30 Ken apay ngarud nga adda tayo iti peggad iti tunggal oras?
Nipacebo cini afwe ncotulabikilinga buyumi bwetu mumapensho cindi conse?
31 Kakabsat, babaen ti panangipasindayawko kadakayo, nga adda kaniak kenni Cristo Jesus nga Apotayo, ipakdaarko daytoy: Inaldawak a matmatay.
Mobanse bame, ame ndalangananga nelufu busuba ne busuba. Nomba ndambilishinga kulitunta kwakame palinjamwe, nikulitunta kwa buyumi bwetu muli Klistu Yesu, kayi ecilampanga kwambeco.
32 Ania ti magun-odko, manipud iti panagkita dagiti tattao, no makirangetak kadagiti narurungsot nga ayup idiay Efeso, no saan a napagungar dagiti natay? “Mangan ken uminomtayo, ta mataytayon no bigat.”
Lino na ndalalwana ne bantu abo bela kwambweti nibanyama kuno ku Efenso, kupitila mumiyeyo ilafumunga kubantu, inga ndalacanapo cani? Neco na bafwa nteti bakapunduke, anu caina kwinsa mbuli ncobakute kwambeti. “Katulyani ne kunwa. Pakwinga lilo nitukafwe.”
33 Saankayo nga agpaallilaw, “Daddadaelen dagiti dakes a kakadua dagiti nasasayaat a kagagalad.”
“Kamutabepwa. Cinga cakwenda pamo ne bantu bakute bwikalo bwaipa cikute kwipisha bwikalo bwaina.”
34 Agriingkayo! Agbiagkayo iti nalinteg! Saanyon nga itultuloy ti agbasol. Ta ti dadduma kadakayo ket awan ti ammoda maipapan ti Dios. Ibagak daytoy tapno agbainkayo.
Cangamukani! Shiyani bwikalo bwenu bwaipa. Ndambanga cakumupa nsoni pakwinga mobambi nkamumwishi Lesa.
35 Ngem addanto ti mangibaga, “Kasano a napagungar dagiti natay? Ania a kita ti bagi ti pagbalinanda no umayda?
Naumbi muntu ngawipusheti, “Inga bafwa nibakapundukeconi? Nibakabe ne mibili ilyeconi?”
36 Nagkukunengkayo unay! Saan a mangrugi a dumakkel ti aniaman nga inmulayo malaksid a matay daytoy.
Uku nikwipusha kwakutabila! Mukute mwafumbika nseke mubulongo, nkaikute kumena kaitana ibeti ilabolo.
37 Ken ti inmulayo ket saanto nga isu ti bagi a pagbalinanna, ngem maysa laeng a bukel. Mabalin nga agbalin daytoy a trigo wenno sabali.
Kayi nkamwela kubyala nseke shamena kendi, nsombi inseke shine, na ni shamaila nambi shacishango camushobo uliwonse.
38 Ngem ikkanto ti Dios daytoy iti bagi segun iti pagayatanna, ken iti tunggal bukel ti bukodda a bagi.
Lesa eukute kupa mbuto imo ne imo mubili, kwelana ne kuyanda kwakendi.
39 Saan nga agpapada ti amin a lasag. No diket, adda ti maysa a lasag dagiti tattao ken sabali pay a lasag para kadagiti ay-ayup, ken adda pay sabali a lasag para kadagiti billit ken sabali pay para kadagiti lames.
Munyemfu wabintu byonse bikute buyumi nkawakoshana sobwe, bantu bakute munyemfu umbi, banyama bakute umbi, nasho inswi shikute munyemfu umbi.
40 Adda met dagiti banbanag nga adda iti tangatang ken dagiti naindagaan a babanag. Ngem ti dayag dagiti banbanag nga adda iti tangatang ket maysa a kita ti dayag ken sabali met a dayag ti dayag dagiti naindagaan.
Pali mibili yakwilu, kayi neya pacishi capanshi, nabo bulemu bwa mibili yakwilu bwapusana ne bulemu bwa mibili yapacishi capanshi.
41 Adda ti maysa a dayag ti init, ken sabali pay a dayag ti bulan ken sabali a dayag dagiti bitbituen. Ta naiduma ti dayag ti maysa a bituen kadagiti sabali pay a bituen.
Lisuba nkalyakoshana ne mwenshi, nawo mwenshi nkawakoshana ne nyenyenshi, nasho nyenyenshi nkashakoshana sobwe.
42 Kastoy met laeng iti panagungar dagiti natay. Mapukaw ti aniaman a naimula, ken saan a mapukaw ti napagungar.
Umu emoti ikabele mibili pakupunduka kubafu. Mubili ngotukute kubika mumanda ukute kuya kubola, nomba wapundushiwa nteti ukabole sobwe.
43 Naimula daytoy iti pannakaibabain, napagungar daytoy iti dayag. Naimula daytoy iti kinakapsut, napagungar daytoy iti pannakabalin.
Pakubika mubilli mumanda ukute koli waipa, kayi wabula ngofu, nomba pakupunduka nukabe wabeka! Ukute ngofu!
44 Naimula daytoy a gagangay a bagi, napagungar daytoy a naespirituan a bagi. No adda ti gagangay a bagi, adda met ti naespirituan a bagi.
Mubili ukute kubikwa mumanda ni mubili wabuntu, pakupunduka nukabe mubili wa mushimu. Nditu na pali mubili wabuntu, anu nawo mubili wa mushimu nkoli.
45 Isu a naisurat met laeng, “Nagbalin a sibibiag a kararua ti immuna a lalaki a ni Adan.” Nagbalin nga espiritu a mangit-ited iti biag ti naudi nga Adan.
Pakwinga Mabala a Lesa alambangeti, “Adamu muntu mutanshi walalengweti abe muyumi” Nomba Adamu wakupwililisha emushimu ukute kupa buyumi.
46 Ngem saan nga immuna nga immay ti naespirituan ngem ketdi ti gagangay, ken kalpasanna ti naespirituan.
Neco, tulabono kwambeti ntewo mubili wa mushimu wela kutanguna, nsombi usa mubili wabuntu, wakonkapo ni mubili wa mushimu.
47 Ti immuna a lalaki ket nagtaud iti daga a naaramid manipud iti tapuk. Ti maikadua a tao ket naggapu idiay langit.
Muntu wakutanguna walikuba wapacishi capanshi, kayi walabumbwa kufumina kubulongo, muntu walakonkapo walafumina kwilu kumayoba.
48 Kas iti maysa a naaramid manipud iti tapuk, kasta met dagiti naaramid manipud iti tapok. Ken kas iti tao a naggapu iti langit, kasta met dagiti naggapu idiay langit.
Mbuli muntu wakutanguna walabumbwa kufumina kubulongo ncalikuba encobabele bapacishi capanshi, mbuli uyo wakwilu kumayoba ncabele encobabele nabo bakwilu.
49 Kas iti panangawit tayo iti ladawan iti tao iti tapuk, awitentayonto met ti ladawan iti tao iti langit.
Lino mbuli ncotwakoshana ne uyo walabumbwa kufumina kubulongo, kayi nitukakoshane ne uyo walafuma kwilu kumayoba.
50 Ita, daytoy ti ibagak kakabsat, a saan a matawid dayta a lasag ken dara ti pagarian ti Dios. Saan a matawid uray pay dagiti mapukaw ti saan a mapukaw.
Mobanse bame, cintu ncondambanga nicakwambeti, muntu ukute mubili wa munyemfu ne milopa nkela kwingila mu Bwami bwakwilu sobwe, nambi cikute kufwa, kuba citabolo.
51 Kitaem! Ibagak kadakayo ti palimed a kinapudno: Saantayo amin a matay, ngem mabaliwantayonto amin.
Nyumfwani cancine ncine casolekwa, nteti tukafwe twense.
52 Mabaliwantayonto iti apagbiit, iti panagkirem iti mata, iti maudi a panaguni ti trumpeta. Ta aguninto ti trumpeta, ken mapagungarto dagiti natay a saanen a mapukaw, ken mabaliwantayonto.
Pakwinga tolompita yakalila twense nitukashinte popelapo, mbuli kukapula kwa linso. Pakwinga tolompita yakalila bafwa nibakapunduke, nteti tukafwepo kayi twense nitukashinte.
53 Ta daytoy a mapukaw ket masapul nga ikabilna ti saan a mapukaw ken ti matay ket masapul nga ikabilna kenkuana ti saan a matay.
Pakwinga mibili ikute kubola yela kuba itabolo. Cikute kufwa cela kushinta kuba citafu.
54 Ngem no inkabilen daytoy a mapukaw ti saan a mapukaw ken inkabilen ti matay ti saan a matay, ket mapasamakto iti naibaga a nakasurat, “Tinilmonen ti balligi ti patay.”
Ici cakenshika kwambeti, cikute kubola cakashinta kuba citabolo, kayi ceshikufwa cakashinta kuba citafu, popelapo Mabala a Lesa nakakwanilishiwe alambangeti, “Lufu lulalobo kayi kukoma kulashiki.
Obe lufu inga kukoma kwakobe kulikupeyo? Obe lufu inga ngofu shakobe shilikupeyo?” (Hadēs g86)
56 Ti silud iti patay ket basol ken ti pannakabalin iti basol ket ti linteg.
Lufu lwalafuma kubwipishi, nabo bwipishi bwalafuma ku mulawo.
57 Ngem agyamantayo iti Dios, nga isu ti mangmangted kadatayo iti balligi babaen iti Apotayo a ni Jesu-Cristo!
Nomba tulalumbunga Lesa latupanga ngofu shakukoma kupitila muli Mwami wetu Yesu Klistu!
58 Ngarud kakabsatko, agbalinkayo a natibker ken agtalinaedkayo iti pinatiyo. Saysayaatenyo a kankanayon ti panagtrabahoyo maipaay iti Apo, gapu ta ammoyo a saan nga agbalin nga ubbaw dagiti trabahoyo iti Dios.
Neco, mobanse bame, kamwimanani ncili. Sebensani ncito ya Mwami cindi conse, pakwinga mucisheti ncito ya Mwami njemulenshinga nteyo yabulyo sobwe.
