Példabeszédek 3

1 Fiam! az én tanításomról el ne felejtkezzél, és az én parancsolatimat megőrizze a te elméd;

Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;

2 Mert napoknak hosszú voltát, és sok esztendős életet, és békességet hoznak néked bőven.

Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.

3 Az irgalmasság és igazság ne hagyjanak el téged: kösd azokat a te nyakadra, írd be azokat a te szívednek táblájára;

Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.

4 Így nyersz kedvességet és jó értelmet Istennek és embernek szemei előtt.

Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.

5 Bizodalmad legyen az Úrban teljes elmédből; a magad értelmére pedig ne támaszkodjál.

Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.

6 Minden te útaidban megismered őt; akkor ő igazgatja a te útaidat.

Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.

7 Ne légy bölcs a te magad ítélete szerint; féld az Urat, és távozzál el a gonosztól.

Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.

8 Egészség lesz ez a te testednek, és megújulás a te csontaidnak.

[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.

9 Tiszteld az Urat a te marhádból, a te egész jövedelmed zsengéjéből.

Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.

10 Eképen megtelnek a te csűreid elégséggel, és musttal áradnak el sajtód válúi.

A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.

11 Az Úrnak fenyítését fiam, ne útáld meg, se meg ne únd az ő dorgálását.

Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.

12 Mert a kit szeret az Úr, megdorgálja, és pedig mint az atya az ő fiát, a kit kedvel.

Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.

13 Boldog ember, a ki megnyerte a bölcseséget, és az ember, a ki értelmet szerez.

Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;

14 Mert jobb ennek megszerzése az ezüstnek megszerzésénél, és a kiásott aranynál ennek jövedelme.

Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.

15 Drágább a fényes kárbunkulusoknál, és minden te gyönyörűségeid nem hasonlíthatók hozzá.

Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

16 Napoknak hosszúsága van jobbjában, baljában gazdagság és tisztesség.

Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.

17 Az ő útai gyönyörűséges útak, és minden ösvényei: békesség.

Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.

18 Életnek fája ez azoknak, a kik megragadják, és a kik megtartják boldogok!

Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

19 Az Úr bölcseséggel fundálta a földet, erősítette az eget értelemmel.

PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.

20 Az ő tudománya által fakadtak ki a mélységből a vizek, és a felhők csepegnek harmatot,

Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.

21 Fiam, ne távozzanak el a te szemeidtől, őrizd meg az igaz bölcseséget, és a meggondolást!

Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;

22 És lesznek ezek élet a te lelkednek, és kedvesség a te nyakadnak.

A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.

23 Akkor bátorsággal járod a te útadat, és a te lábadat meg nem ütöd.

Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.

24 Mikor lefekszel, nem rettegsz; hanem lefekszel és gyönyörűséges lesz a te álmod.

Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.

25 Ne félj a hirtelen való félelemtől, és a gonoszok pusztításától, ha eljő;

Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.

26 Mert az Úr lesz a te bizodalmad és megőrzi a te lábadat a fogságtól.

PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.

27 Ne fogd meg a jótéteményt azoktól, a kiket illet, ha hatalmadban van annak megcselekedése.

Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.

28 Ne mondd a te felebarátodnak: menj el, azután térj meg, és holnap adok; holott nálad van, a mit kér.

Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.

29 Ne forralj a te felebarátod ellen gonoszt, holott ő együtt ül bátorságosan te veled.

Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.

30 Ne háborogj egy emberrel is ok nélkül, ha nem illetett gonoszszal téged.

Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.

31 Ne irígykedjél az erőszakos emberre, és néki semmi útát ne válaszd.

Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.

32 Mert útálja az Úr az engedetlent; és az igazakkal van az ő titka.

Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.

33 Az Úrnak átka van a gonosznak házán; de az igazaknak lakhelyét megáldja.

Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.

34 Ha kik csúfolók, ő megcsúfolja azokat; a szelídeknek pedig ád kedvességet.

On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.

35 A bölcsek tisztességet örökölnek; a bolondok pedig gyalázatot aratnak.

Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.