Példabeszédek 25

1 Még ezek is Salamon példabeszédei, melyeket összeszedegettek Ezékiásnak, a Júda királyának emberei.

Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.

2 Az Istennek tisztességére van a dolgot eltitkolni; a királyoknak pedig tisztességére van a dolgot kikutatni.

Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.

3 Az ég magasságra, a föld mélységre, és a királyoknak szíve kikutathatatlan.

La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.

4 Távolítsd el az ezüstből a salakot, és abból edény lesz az ötvösnek:

Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.

5 Távolítsd el a bűnöst a király elől, és megerősíttetik igazsággal az ő széke.

Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.

6 Ne dicsekedjél a király előtt, és a nagyok helyére ne állj;

Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;

7 Mert jobb, ha azt mondják néked: jer ide fel; hogynem mint levettetned néked a tisztességes előtt, a kit láttak a te szemeid.

Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.

8 Ne indulj fel a versengésre hirtelen, hogy azt ne kelljen kérdened, mit cselekedjél az után, mikor gyalázattal illet téged a te felebarátod.

Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?

9 A te ügyedet végezd el felebarátoddal; de másnak titkát meg ne jelentsd;

Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;

10 Hogy ne gyalázzon téged, a ki hallja; és a te gyalázatod el ne távozzék.

Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.

11 Mint az arany alma ezüst tányéron: olyan a helyén mondott ige!

Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.

12 Mint az arany függő és színarany ékesség: olyan a bölcs intő a szófogadó fülnél.

Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.

13 Mint a havas hideg az aratásnak idején: olyan a hív követ azoknak, a kik őt elbocsátják; mert az ő urainak lelkét megvidámítja.

Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.

14 Mint a felhő és szél, melyekben nincs eső: olyan a férfiú, a ki kérkedik hamis ajándékkal.

Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.

15 Tűrés által engeszteltetik meg a fejedelem, és a szelíd beszéd megtöri a csontot.

Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.

16 Ha mézet találsz, egyél a mennyi elég néked; de sokat ne egyél, hogy ki ne hányd azt.

Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.

17 Ritkán tedd lábadat a te felebarátodnak házába; hogy be ne teljesedjék te veled, és meg ne gyűlöljön téged.

Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.

18 Pőröly és kard és éles nyíl az olyan ember, a ki hamis bizonyságot szól felebarátja ellen.

Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.

19 Mint a romlott fog és kimarjult láb: olyan a hitetlennek bizodalma a nyomorúság idején.

Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.

20 Mint a ki leveti ruháját a hidegnek idején, mint az eczet a sziksón: olyan, a ki éneket mond a bánatos szívű ember előtt.

Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.

21 Ha éhezik, a ki téged gyűlöl: adj enni néki kenyeret; és ha szomjúhozik: adj néki inni vizet;

Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;

22 Mert elevenszenet gyűjtesz az ő fejére, és az Úr megfizeti néked.

Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.

23 Az északi szél esőt szül; és haragos ábrázatot a suttogó nyelv.

Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.

24 Jobb lakni a tetőnek ormán, mint a háborgó asszonynyal, és közös házban.

Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.

25 Mint a hideg víz a megfáradt embernek, olyan a messze földről való jó hírhallás.

Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.

26 Mint a megháborított forrás és megromlott kútfő, olyan az igaz, a ki a gonosz előtt ingadozik.

Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.

27 Igen sok mézet enni nem jó; hát a magunk dicsőségét keresni dicsőség?

Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.

28 Mint a megromlott és kerítés nélkül való város, olyan a férfi, a kinek nincsen birodalma az ő lelkén!

Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.