Példabeszédek 13

1 A bölcs fiú enged atyja intésének; de a csúfoló semmi dorgálásnak helyt nem ád.

Mądry syn [przyjmuje] pouczenie ojca, a szyderca nie słucha strofowania.

2 A férfi az ő szájának gyümölcséből él jóval; a hitetlenek lelke pedig bosszúságtétellel.

Człowiek będzie spożywać dobro z owocu swoich ust, a dusza przewrotnych [będzie spożywać] przemoc.

3 A ki megőrzi az ő száját, megtartja önmagát; a ki felnyitja száját, romlása az annak.

Kto strzeże swych ust, strzeże swojej duszy; kto [szeroko] otwiera swe wargi, będzie zniszczony.

4 Kivánsággal felindul, de hiába, a restnek lelke; a gyorsak lelke pedig megkövéredik.

Dusza leniwego pragnie, a nic nie ma, a dusza pracowitych zostanie obficie nasycona.

5 A hamis dolgot gyűlöli az igaz; az istentelen pedig gyűlölségessé tesz és megszégyenít.

Sprawiedliwy nienawidzi kłamliwego słowa, a niegodziwy staje się obrzydliwy i zhańbiony.

6 Az igazság megőrzi azt, a ki útjában tökéletes; az istentelenség pedig elveszíti a bűnöst.

Sprawiedliwość strzeże tego, który postępuje uczciwie, a niegodziwość powala grzesznika.

7 Van, a ki hányja gazdagságát, holott semmije sincsen; viszont tetteti magát szegénynek, holott sok marhája van.

Znajduje się taki, który czyni siebie bogatym, a nie ma nic; inny czyni siebie ubogim, choć ma wiele bogactw.

8 Az ember életének váltsága lehet az ő gazdagsága; a szegény pedig nem hallja a fenyegetést.

Okupem za życie człowieka jest jego bogactwo, a ubogi nie słucha strofowania.

9 Az igazak világossága vígassággal ég; de az istenteleneknek szövétneke kialszik.

Radośnie błyszczy światło sprawiedliwych, a pochodnia niegodziwych zgaśnie.

10 Csak háborúság lesz a kevélységből: azoknál pedig, a kik a tanácsot beveszik, bölcseség van.

Spór powstaje tylko dzięki pysze, a mądrość jest przy tych, co przyjmują radę.

11 A hiábavalóságból keresett marha megkisebbül; a ki pedig kezével gyűjt, megőregbíti azt.

Łatwo zdobyte bogactwo zmniejsza się, a kto je gromadzi [swą] ręką, pomnaża je.

12 A halogatott reménység beteggé teszi a szívet; de a megadatott kivánság életnek fája.

Przedłużająca się nadzieja sprawia ból sercu, a spełnione pragnienie [jest] drzewem życia.

13 Az igének megútálója megrontatik; a ki pedig féli a parancsolatot, jutalmát veszi.

Kto gardzi słowem [Bożym], ten zginie, a kto się boi przykazania, dostanie nagrodę.

14 A bölcsnek tanítása életnek kútfeje, a halál tőrének eltávoztatására.

Prawo mądrego jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.

15 Jó értelem ád kedvességet; a hitetleneknek pedig útja kemény.

Prawdziwy rozum daje łaskę, a droga przewrotnych jest ciężka.

16 Minden eszes cselekszik bölcseséggel; a bolond pedig kijelenti az ő bolondságát.

Każdy roztropny postępuje rozważnie, a głupi ujawnia głupotę.

17 Az istentelen követ bajba esik; a hívséges követ pedig gyógyulás.

Niegodziwy posłaniec popada w zło, a wierny wysłannik jest lekarstwem.

18 Szegénység és gyalázat lesz azon, a ki a fenyítéktől magát elvonja; a ki pedig megfogadja a dorgálást, tiszteltetik.

Ubóstwo i hańba [spadną na] tego, który odrzuca karność, a kto szanuje upomnienia, dozna czci.

19 A megnyert kivánság gyönyörűséges a léleknek, és útálatosság a bolondoknak eltávozniok a gonosztól.

Spełnione pragnienie jest słodkie dla duszy, a odwrócenie się od zła budzi odrazę w głupcach.

20 A ki jár a bölcsekkel, bölcs lesz; a ki pedig magát társul adja a bolondokhoz, megromol.

Kto przestaje z mądrymi, będzie mądry, a towarzysz głupców będzie zniszczony.

21 A bűnösöket követi a gonosz; az igazaknak pedig jóval fizet Isten.

Nieszczęście ściga grzeszników, a sprawiedliwych [Bóg] nagrodzi dobrem.

22 A jó örökséget hágy unokáinak; a bűnösnek marhái pedig eltétetnek az igaz számára.

Dobry [człowiek] zostawia dziedzictwo dzieciom [swoich] dzieci, a majątek grzesznika jest zachowany dla sprawiedliwego.

23 Bő étele lesz a szegényeknek az új törésen; de van olyan, a ki igazságtalansága által vész el.

Obfita żywność jest na roli ubogich, lecz i ta może niszczeć przez nieroztropność.

24 A ki megtartóztatja az ő vesszejét, gyűlöli az ő fiát; a ki pedig szereti azt, megkeresi őt fenyítékkel.

Kto oszczędza swą rózgę, nienawidzi swego syna, a kto go kocha, karze w porę.

25 Az igaz eszik az ő kivánságának megelégedéséig; az istentelenek hasa pedig szűkölködik.

Sprawiedliwy je i syci swoją duszę, a żołądek niegodziwych cierpi niedostatek.