Prédikátor 10

1 A megholt legyek a patikáriusnak kenetit megbüdösítik, megerjesztik; azonképen hathatósabb a bölcseségnél, tisztességnél egy kicsiny balgatagság.

Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.

2 A bölcs embernek szíve az ő jobbkezénél van; a bolondnak pedig szíve balkezénél.

Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.

3 A bolond, mikor az úton jár is, az ő elméje hiányos, és mindennek hirdeti, hogy ő bolond.

Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.

4 Mikor a fejedelemnek haragja felgerjed te ellened, a te helyedet el ne hagyjad; mert a szelídség nagy bűnöket lecsendesít.

Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.

5 Van egy gonosz, a melyet láttam a nap alatt, mintha tévedés volna, a mely a fejedelemtől származik.

Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:

6 Hogy a bolondság nagy méltóságra helyeztetett, a gazdagok pedig alacsony sorsban ülnek.

Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.

7 Láttam, hogy a szolgák lovakon ültek; a fejedelmek pedig gyalog mentek a földön, mint a szolgák.

Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.

8 A ki vermet ás, abba beesik; és a ki a gyepűt elhányja, megmarja azt a kígyó.

Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.

9 A ki a köveket helyökből kihányja, fájdalmat szenved azok miatt; a ki hasogatja a fát, veszedelemben forog a miatt.

Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.

10 Ha a vas megtompul, és annak élit meg nem köszörüli az ember, akkor erejét kell megfeszíteni; a bölcseség pedig minden dolognak eligazítására nagy előmenetel.

Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.

11 Ha megharap a kígyó, a míg meg nem varázsoltatott, azután semmi haszna nincsen a varázslónak.

Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.

12 A bölcs ember szájának beszédei kedvesek; a bolondnak pedig ajkai elnyelik őt.

Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.

13 Az ő szája beszédinek kezdete bolondság, és az ő szája beszédinek vége gonosz balgatagság.

Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.

14 És a bolond szaporítja a szót, pedig nem tudja az ember, a mi következik, és a mi utána lesz, kicsoda mondja meg azt néki?

Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?

15 A bolondnak munkája elfárasztja őt, mert a városba sem tud menni.

Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.

16 Jaj néked ország, kinek a te királyod gyermek; és a te fejedelmid reggel esznek.

Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.

17 Boldog vagy te ország, kinek a te királyod nemes ember, és a te fejedelmid idejében esznek a testnek erejéért és nem az italért.

Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.

18 A restség miatt elhanyatlik a házfedél, és a kezek restsége miatt csepeg a ház.

Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.

19 Vígasságnak okáért szereznek lakodalmat, és a bor vídámítja meg az élőket: és a pénz szerzi meg mindezeket.

Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.

20 Még a te gondolatodban is a királyt ne átkozd, és a te ágyasházadban is gonoszt a gazdagnak ne mondj: mert az égi madár is elviszi a szót, és a szárnyas állat is bevádolná a te beszédedet.

Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.