Példabeszédek 23
1 Midőn leülsz étkezni az uralkodóval, ügyelve ügyelj arra, hogy ki van előtted;
Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
2 kést tennél a torkodra, ha vágynak vagy az embere.
I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
3 Ne kívánkozzál csemegéi után, hisz hazugság étele az.
Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
4 Ne fáradozzál, hogy meggazdagodj, eszességednél fogva hagyj föl avval.
Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
5 A mint ráröpíted szemeidet, nincs meg; mert bizony szárnyakat csinál magának, mint a sas, mely az égbe röpül.
Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
6 Ne étkezzél az irigyszeműnek ételéből és ne kívánkozzál csemegéi után.
Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
7 Mert olyan ő, a mint lelkében számítgat; egyél és igyál mondja neked, de szíve nincs veled.
Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
8 Falatodat, melyet megettél, kihányod, elvesztegetted kedves beszédeidet.
Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
9 Balgának fülei előtt ne beszélj, mert kigúnyolná szavaid eszes voltát.
Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
10 Ne told el az ősrégi határt, s az árvák földjeibe ne lépj be;
Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
11 mert megváltójuk erős, ő viszi majd ügyüket ellened.
Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
12 Nyújtsd oda az oktatásnak szívedet és füledet a tudás mondásainak.
Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
13 Ne vond meg a fiútól a fenyítést; midőn vesszővel vered, nem hal meg;
Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol h7585)
15 Fiam, ha bölcs lett a szíved, örül az én szívem is;
Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
16 és vigadnak veséim, mikor ajkaid egyeneset beszélnek.
I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
17 Ne irigykedjék szíved a vétkesekre, hanem istenfélelemben legyen egész nap.
Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
18 Mert bizony van jövendő, és reményed nem írtatik ki.
Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
19 Halljad, fiam te, és légy bölcs, és igazítsd az útra szívedet.
Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
20 Ne légy azok közt, kik bort isznak, azok közt, kik húsban dőzsölnek.
Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
21 Mert az iszákos és dőzsölő elszegényedik, és rongyokba, öltöztet a szendergés.
Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
22 Hallgass atyádra, a ki téged nemzett, s ne gúnyolódjál, midőn megvénült az anyád.
Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
23 Igazságot szerezz és ne add el, bölcsességet és oktatást és értelmet.
Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
24 Ujjongva ujjong az igaznak atyja, s a ki bölcsnek szülője, örül vele.
Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
25 Örüljön atyád és anyád, és ujjongjon az, ki téged szült.
Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
26 Adjad, fiam, szívedet énnekem, és szemeid óvják meg az útjaimat.
Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
27 Mert mélységes verem a parázna nő, és szűk kút az idegen nő;
Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
28 sőt mint a rabló, úgy leselkedik ő, és hűteleneket az emberek közt gyarapít.
Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
29 Kinek jaj; kinek baj, kinek viszálykodás, kinek panasz, kinek sebek ok nélkül, kinek szemek vörössége?
U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
30 Azoknak, kik későig ülnek a bor mellett, azoknak, kik bemennek vizsgálni a kevert italt.
Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
31 Ne nézd a bort, mint piroslik, mint mutatja színét a serlegben, simán csúszik le!
Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
32 A végén mar mint a kígyó, és mint a baziliszk sebesít.
Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
33 Szemeid idegen dolgokat látnak majd, és szíved ferdeségeket beszél;
Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
34 s olyan lész, mint a ki a tenger közepén fekszik s mint a ki fekszik az árbócznak tetején.
I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
35 Megvertek, nem fájt nekem, ütöttek, nem éreztem; mikor ébredek föl? Még továbbra is keresem.
[Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
