< מִשְׁלֵי 27 >
אל תתהלל ביום מחר כי לא תדע מה ילד יום׃ | 1 |
Nie chlub się dniem jutrzejszym, bo nie wiesz, co dzień przyniesie.
יהללך זר ולא פיך נכרי ואל שפתיך׃ | 2 |
Niech inny cię chwali, a nie twoje usta; ktoś obcy, a nie twoje wargi.
כבד אבן ונטל החול וכעס אויל כבד משניהם׃ | 3 |
Ciężki jest kamień i piasek waży, ale gniew głupca cięższy od obu.
אכזריות חמה ושטף אף ומי יעמד לפני קנאה׃ | 4 |
Okrutny jest gniew i straszliwa zapalczywość, lecz któż się ostoi przed zazdrością?
טובה תוכחת מגלה מאהבה מסתרת׃ | 5 |
Lepsza jest jawna nagana niż skryta miłość.
נאמנים פצעי אוהב ונעתרות נשיקות שונא׃ | 6 |
Rany przyjaciela [są] wierne, ale pocałunki wroga [są] zwodnicze.
נפש שבעה תבוס נפת ונפש רעבה כל מר מתוק׃ | 7 |
Dusza nasycona podepcze plaster miodu, a dla głodnej duszy wszystko, co gorzkie, jest słodkie.
כצפור נודדת מן קנה כן איש נודד ממקומו׃ | 8 |
Jak ptak odlatuje od swego gniazda, tak człowiek odchodzi od swego miejsca.
שמן וקטרת ישמח לב ומתק רעהו מעצת נפש׃ | 9 |
Maść i kadzidło radują serce, tak słodycz przyjaciela dzięki radzie od serca.
רעך ורעה אביך אל תעזב ובית אחיך אל תבוא ביום אידך טוב שכן קרוב מאח רחוק׃ | 10 |
Nie opuszczaj swego przyjaciela ani przyjaciela twego ojca, a w dniu twego nieszczęścia nie wchodź do domu twego brata, bo lepszy [jest] sąsiad bliski niż brat daleki.
חכם בני ושמח לבי ואשיבה חרפי דבר׃ | 11 |
Bądź mądrym, synu mój, rozwesel moje serce, abym mógł odpowiedzieć temu, który mi urąga.
ערום ראה רעה נסתר פתאים עברו נענשו׃ | 12 |
Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, a prości idą dalej i ponoszą karę.
קח בגדו כי ערב זר ובעד נכריה חבלהו׃ | 13 |
Zabierz szatę temu, kto [ręczył za] obcego, i od tego, który ręczył za cudzą kobietę, weź zastaw.
מברך רעהו בקול גדול בבקר השכים קללה תחשב לו׃ | 14 |
Kto wczesnym rankiem błogosławi swemu przyjacielowi donośnym głosem, temu będzie to poczytane za przekleństwo.
דלף טורד ביום סגריר ואשת מדונים נשתוה׃ | 15 |
Nieustające kapanie w dniu rzęsistego deszczu i kłótliwa żona są sobie podobne;
צפניה צפן רוח ושמן ימינו יקרא׃ | 16 |
Kto ją ukrywa, ukrywa wiatr i w prawej ręce [wonny] olejek, który sam siebie wydaje.
ברזל בברזל יחד ואיש יחד פני רעהו׃ | 17 |
Żelazo ostrzy się żelazem, tak człowiek zaostrza oblicze swego przyjaciela.
נצר תאנה יאכל פריה ושמר אדניו יכבד׃ | 18 |
Kto strzeże drzewa figowego, spożyje jego owoc; tak kto posługuje swemu panu, dozna czci.
כמים הפנים לפנים כן לב האדם לאדם׃ | 19 |
Jak w wodzie odbija się twarz, tak w sercu człowieka – człowiek.
שאול ואבדה לא תשבענה ועיני האדם לא תשבענה׃ (Sheol ) | 20 |
Piekło i zatracenie są nienasycone, tak oczy człowieka są niesyte. (Sheol )
מצרף לכסף וכור לזהב ואיש לפי מהללו׃ | 21 |
Czym dla srebra jest tygiel, a dla złota piec, tym dla człowieka pochwała.
אם תכתוש את האויל במכתש בתוך הריפות בעלי לא תסור מעליו אולתו׃ | 22 |
Choćbyś zmiażdżył głupca w moździerzu tłuczkiem razem z ziarnami, nie opuści go głupota.
ידע תדע פני צאנך שית לבך לעדרים׃ | 23 |
Doglądaj pilnie swego dobytku [i] troszcz się o [swe] stada.
כי לא לעולם חסן ואם נזר לדור דור׃ | 24 |
Bo bogactwo nie [trwa] na wieki ani korona przez wszystkie pokolenia.
גלה חציר ונראה דשא ונאספו עשבות הרים׃ | 25 |
Trawa wyrasta, pojawia się zieleń, z gór zioła zbierają.
כבשים ללבושך ומחיר שדה עתודים׃ | 26 |
Owce są na twoje szaty, a kozły [są] zapłatą za pole.
ודי חלב עזים ללחמך ללחם ביתך וחיים לנערותיך׃ | 27 |
I dosyć mleka koziego na pokarm dla ciebie, na wyżywienie twego domu i na utrzymanie twoich służebnic.