מִשְׁלֵי 10

1 משלי שלמה בן חכם ישמח אב ובן כסיל תוגת אמו׃

सोलोमनको हितोपदेश । बुद्धिमान् छोरोले आफ्नो बुबालाई खुसी तुल्याउँछ, तर मूर्ख छोरोले आफ्नी आमामा शोक ल्याउँछ ।

2 לא יועילו אוצרות רשע וצדקה תציל ממות׃

दुष्‍टताद्वारा जम्मा गरिएको धन-सम्पत्तिको कुनै मूल्य हुँदैन, तर ठिक गर्नाले तपाईंलाई मृत्युबाट जोगाउँछ ।

3 לא ירעיב יהוה נפש צדיק והות רשעים יהדף׃

परमप्रभुले धर्मी व्यक्तिको प्राणलाई भोकै रहन दिनुहुन्‍न, तर उहाँले दुष्‍टको इच्छालाई निराश तुल्याइदिनुहुन्छ ।

4 ראש עשה כף רמיה ויד חרוצים תעשיר׃

अल्छे हातले मानिसलाई गरिब बनाउँछ, तर परिश्रमी मानिसको हातले धन-सम्पत्ति आर्जन गर्छ ।

5 אגר בקיץ בן משכיל נרדם בקציר בן מביש׃

बुद्धिमान् छोरोले ग्रिष्म ऋतुमा फसल जोहो गर्छ, तर कटनीको समयमा सुत्‍नेले अपमान ल्याउँछ ।

6 ברכות לראש צדיק ופי רשעים יכסה חמס׃

परमेश्‍वरका उपहारहरू धर्मी व्यक्तिको शिरमा पर्छन्, तर दुष्‍टहरूको मुख हिंसाले ढाकिएको हुन्छ ।

7 זכר צדיק לברכה ושם רשעים ירקב׃

धर्मी व्यक्तिलाई सम्झनेहरूलाई उसले खुसी तुल्याउँछ, तर दुष्‍टहरूको नामचाहिँ सडेर जाने छ ।

8 חכם לב יקח מצות ואויל שפתים ילבט׃

संवेदनशील हुनेहरूले आज्ञालाई स्वीकार गर्छन्, तर बकबके मूर्ख नष्‍ट हुने छ ।

9 הולך בתם ילך בטח ומעקש דרכיו יודע׃

निष्‍ठामा हिँड्ने सुरक्षामा हिँड्छ, तर आफ्ना मार्गहरूलाई टेडो बनाउने पक्राउमा पर्ने छ ।

10 קרץ עין יתן עצבת ואויל שפתים ילבט׃

द्वेषपूर्ण आँखा झिम्क्याउनेले शोक निम्त्याउँछ, तर बकबके मूर्ख फ्याँकिने छ ।

11 מקור חיים פי צדיק ופי רשעים יכסה חמס׃

धर्मात्माको मुख जीवनको पानीको फुहारा हो, तर दुष्‍टहरूको मुखमा हिंसा लुकेको हुन्छ ।

12 שנאה תעורר מדנים ועל כל פשעים תכסה אהבה׃

घृणाले द्वन्द्व निम्त्याउँछ, तर प्रेमले सबै कुकर्मलाई ढाकिदिन्छ ।

13 בשפתי נבון תמצא חכמה ושבט לגו חסר לב׃

बुद्धि विवेकशील व्यक्तिको ओठमा पाइन्छ, तर लट्ठीचाहिँ समझ नभएको व्यक्तिको लागि हो ।

14 חכמים יצפנו דעת ופי אויל מחתה קרבה׃

बुद्धिमान् मानिसहरूले ज्ञान सञ्चय गर्छन्, तर मूर्खको मुखले विनाशलाई नजिक ल्याउँछ ।

15 הון עשיר קרית עזו מחתת דלים רישם׃

धनी मानिसको सम्पत्ति उसको किल्लाबन्दी गरिएको सहर हो, तर गरिबहरूको गरिबी तिनीहरूको विनाश हो ।

16 פעלת צדיק לחיים תבואת רשע לחטאת׃

धर्मी मानिसको ज्यालाले जीवनमा पुर्‍याउँछ, तर दुष्‍टहरूको लाभले पापमा पुर्‍याउँछ ।

17 ארח לחיים שומר מוסר ועוזב תוכחת מתעה׃

अनुशासनलाई पछ्याउनेको लागि जीवनको मार्ग छ, तर सुधारलाई इन्कार गर्ने कुबाटोमा लगिन्छ ।

18 מכסה שנאה שפתי שקר ומוצא דבה הוא כסיל׃

घृणालाई लुकाउने जोसुकैसित छली जिब्रो हुन्छ, र बदख्याइँ फैलाउनेचाहिँ मूर्ख हो ।

19 ברב דברים לא יחדל פשע וחשך שפתיו משכיל׃

जहाँ धेरै कुरा गरिन्छ, त्यहाँ अपराधको कमी हुँदैन, तर आफूले बोल्ने कुरामा सतर्क हुनेचाहिँ बुद्धिमानी हो ।

20 כסף נבחר לשון צדיק לב רשעים כמעט׃

धर्मी व्यक्तिको जिब्रो शुद्ध चाँदी हो, तर दुष्‍टहरूको हृदयमा थोरै मूल्य हुन्छ ।

21 שפתי צדיק ירעו רבים ואוילים בחסר לב ימותו׃

धर्मी व्यक्तिको ओठले धेरैलाई तृप्‍त पार्छ, तर समझशक्तिको कमीको कारण मूर्खहरू मर्छन् ।

22 ברכת יהוה היא תעשיר ולא יוסף עצב עמה׃

परमप्रभुका असल वरदानहरूले धन-सम्पत्ति ल्याउँछन्, र उहाँले त्यसमा दुःखकष्‍ट थप्‍नुहुन्‍न ।

23 כשחוק לכסיל עשות זמה וחכמה לאיש תבונה׃

दुष्‍टता मूर्खले खेल्ने खेल हो, तर बुद्धि समझशक्ति भएको मानिसको लागि खुसी हो ।

24 מגורת רשע היא תבואנו ותאות צדיקים יתן׃

दुष्‍ट व्यक्तिको डरले त्यसलाई उछिन्‍ने छ, तर धर्मी व्यक्तिको इच्छा पुरा हुने छ ।

25 כעבור סופה ואין רשע וצדיק יסוד עולם׃

दुष्‍टहरू बितिजाने आँधीबेहरीझैँ हुन्, र तिनीहरू रहँदैनन्, तर धर्मात्माचाहिँ सदा टिकिरहने जग हो ।

26 כחמץ לשנים וכעשן לעינים כן העצל לשלחיו׃

दाँतमा सिर्का र आँखामा धुवाँजस्तै अल्छे आफूलाई पठाउनेहरूका निम्ति त्यस्तै हुन्छ ।

27 יראת יהוה תוסיף ימים ושנות רשעים תקצרנה׃

परमप्रभुले भयले जीवनको आयु लम्ब्याउँछ, तर दुष्‍टको आयु छोटिने छ ।

28 תוחלת צדיקים שמחה ותקות רשעים תאבד׃

धर्मी मानिसहरूको आशा तिनीहरूको आनन्द हो, तर दुष्‍ट मानिसहरूको आयु छोटिने छ ।

29 מעוז לתם דרך יהוה ומחתה לפעלי און׃

परमप्रभुको मार्गले निष्‍ठावान् मानिसहरूको रक्षा गर्छ, तर दुष्‍टको लागि यो विनाश हो ।

30 צדיק לעולם בל ימוט ורשעים לא ישכנו ארץ׃

धर्मात्मा कहिल्यै उखेलिने छैन, तर दुष्‍टचाहिँ पृथ्वी रहने छैन ।

31 פי צדיק ינוב חכמה ולשון תהפכות תכרת׃

धर्मात्माको मुखबाट बुद्धिको फल निस्कन्छ, तर भड्काउने जिब्रो काटिने छ ।

32 שפתי צדיק ידעון רצון ופי רשעים תהפכות׃

धर्मात्माको ओठले स्वीकारयोग्य कुरा जान्दछ, तर दुष्‍टको मुखले बाङ्गोटिङ्गो कुरा मात्र जान्दछ ।