Κατα Λουκαν 14

1 και εγενετο εν τω ελθειν αυτον εις οικον τινος των αρχοντων [των] φαρισαιων σαββατω φαγειν αρτον και αυτοι ησαν παρατηρουμενοι αυτον

And it chaunsed that he went into the housse of one of ye chefe pharises to eate breed on a saboth daye: and they watched him.

2 και ιδου ανθρωπος τις ην υδρωπικος εμπροσθεν αυτου

And beholde ther was a man before him which had the dropsye.

3 και αποκριθεις ο ιησους ειπεν προς τους νομικους και φαρισαιους λεγων εξεστιν τω σαββατω θεραπευσαι η ου

And Iesus answered and spake vnto the lawears and pharises sayinge: is it laufull to heale on the saboth daye?

4 οι δε ησυχασαν και επιλαβομενος ιασατο αυτον και απελυσεν

And they helde their peace. And he toke him and healed him and let him goo:

5 και προς αυτους ειπεν τινος υμων υιος η βους εις φρεαρ πεσειται και ουκ ευθεως ανασπασει αυτον εν ημερα του σαββατου

and answered the sayinge whiche of you shall have an asse or an oxe fallen into a pitt and will not strayght waye pull him out on the Saboth daye?

6 και ουκ ισχυσαν ανταποκριθηναι προς ταυτα

And they coulde not answer him agayne to that.

7 ελεγεν δε προς τους κεκλημενους παραβολην επεχων πως τας πρωτοκλισιας εξελεγοντο λεγων προς αυτους

He put forthe a similitude to ye gestes whe he marked how they preased to the hyest roumes and sayd vnto the:

8 οταν κληθης υπο τινος εις γαμους μη κατακλιθης εις την πρωτοκλισιαν μηποτε εντιμοτερος σου η κεκλημενος υπ αυτου

When thou arte bidde to a weddynge of eny man syt not doune in ye hyest roume lest a more honorable man then thou be bidden of him

9 και ελθων ο σε και αυτον καλεσας ερει σοι δος τουτω τοπον και τοτε αρξη μετα αισχυνης τον εσχατον τοπον κατεχειν

and he that bade bothe him and the come and saye to the: geve this man roume and thou then beginne with shame to take the lowest roume.

10 αλλ οταν κληθης πορευθεις αναπεσε εις τον εσχατον τοπον ινα οταν ελθη ο κεκληκως σε ερει σοι φιλε προσαναβηθι ανωτερον τοτε εσται σοι δοξα ενωπιον παντων των συνανακειμενων σοι

But rather when thou arte bidden goo and syt in the lowest roume that when he that bade the cometh he maye saye vnto the: frende syt vp hyer. Then shalt thou have worshippe in the presence of them that syt at meate with the.

11 οτι πας ο υψων εαυτον ταπεινωθησεται και ο ταπεινων εαυτον υψωθησεται

For whosoever exalteth him sylfe shalbe brought lowe. And he yt hubleth him sylfe shalbe exalted

12 ελεγεν δε και τω κεκληκοτι αυτον οταν ποιης αριστον η δειπνον μη φωνει τους φιλους σου μηδε τους αδελφους σου μηδε τους συγγενεις σου μηδε γειτονας πλουσιους μηποτε και αυτοι αντικαλεσωσιν σε και γενηται ανταποδομα σοι

Then sayde he also to him that had desyred him to diner: When thou makest a diner or a supper: call not thy frendes nor thy brethre nether thy kinsmen nor yet ryche neghbours: lest they bidde the agayne and a recompence be made the.

13 αλλ οταν δοχην ποιης καλει πτωχους αναπειρους χωλους τυφλους

But when thou makest afeast call the poore the maymed the lame and the blynde

14 και μακαριος εση οτι ουκ εχουσιν ανταποδουναι σοι ανταποδοθησεται γαρ σοι εν τη αναστασει των δικαιων

and thou shalt be happy for they cannot recompence the. But thou shalt be recompensed at the resurreccion of the iuste men.

15 ακουσας δε τις των συνανακειμενων ταυτα ειπεν αυτω μακαριος οστις φαγεται αρτον εν τη βασιλεια του θεου

When one of them that sate at meate also hearde that he sayde vnto him: happy is he that eateth breed in the kyngdome of God.

16 ο δε ειπεν αυτω ανθρωπος τις εποιει δειπνον μεγα και εκαλεσεν πολλους

Then sayd he to him. A certayne man ordened a greate supper and bade many

17 και απεστειλεν τον δουλον αυτου τη ωρα του δειπνου ειπειν τοις κεκλημενοις ερχεσθε οτι ηδη ετοιμα εστιν

and sent his servaunt at supper tyme to saye to them that wer bidden come: for all thinges are now redy.

18 και ηρξαντο απο μιας παντες παραιτεισθαι ο πρωτος ειπεν αυτω αγρον ηγορασα και εχω αναγκην εξελθων ιδειν αυτον ερωτω σε εχε με παρητημενον

And they all atonce begane to make excuse. The fyrst sayd vnto him: I have bought a ferme and I must nedes goo and se it I praye the have me excused.

19 και ετερος ειπεν ζευγη βοων ηγορασα πεντε και πορευομαι δοκιμασαι αυτα ερωτω σε εχε με παρητημενον

And another sayd: I hove bought fyve yooke of oxen and I goo to prove them I praye the have me excused.

20 και ετερος ειπεν γυναικα εγημα και δια τουτο ου δυναμαι ελθειν

The thyrde sayd: I have maried a wyfe and therfore I cannot come.

21 και παραγενομενος ο δουλος απηγγειλεν τω κυριω αυτου ταυτα τοτε οργισθεις ο οικοδεσποτης ειπεν τω δουλω αυτου εξελθε ταχεως εις τας πλατειας και ρυμας της πολεως και τους πτωχους και αναπειρους και τυφλους και χωλους εισαγαγε ωδε

And the servaunt went and brought his master worde therof. Then was the good man of the housse displeased and sayd to his servaut: Goo out quickly into ye stretes and quarters of the cite and bringe in hidder the poore and the maymed and the halt and the blynde.

22 και ειπεν ο δουλος κυριε γεγονεν ο επεταξας και ετι τοπος εστιν

And the servaut sayd: lorde it is done as thou comaundedst and yet ther is roume.

23 και ειπεν ο κυριος προς τον δουλον εξελθε εις τας οδους και φραγμους και αναγκασον εισελθειν ινα γεμισθη μου ο οικος

And the lorde sayd to the servaunt: Go out into ye hye wayes and hedges and compell the to come in that my housse maye be filled.

24 λεγω γαρ υμιν οτι ουδεις των ανδρων εκεινων των κεκλημενων γευσεται μου του δειπνου

For I saye vnto you that none of those men which were bidde shall tast of my supper.

25 συνεπορευοντο δε αυτω οχλοι πολλοι και στραφεις ειπεν προς αυτους

Ther went agreate copany with him and he turned and sayde vnto them:

26 ει τις ερχεται προς με και ου μισει τον πατερα εαυτου και την μητερα και την γυναικα και τα τεκνα και τους αδελφους και τας αδελφας ετι τε και την ψυχην εαυτου ου δυναται ειναι μου μαθητης

If a man come to me and hate not his father and mother and wyfe and chyldren and brethren and sisters more over and his awne lyfe he cannot be my disciple.

27 οστις ου βασταζει τον σταυρον εαυτου και ερχεται οπισω μου ου δυναται ειναι μου μαθητης

And whosoever beare not his crosse and come after me cannot be my disciple.

28 τις γαρ εξ υμων θελων πυργον οικοδομησαι ουχι πρωτον καθισας ψηφιζει την δαπανην ει εχει εις απαρτισμον

Which of you disposed to bilde a toure sytteth not doune before and counteth ye cost whether he have sufficient to performe it?

29 ινα μηποτε θεντος αυτου θεμελιον και μη ισχυοντος εκτελεσαι παντες οι θεωρουντες αρξωνται αυτω εμπαιζειν

lest after he hath layde ye foundacion and is not able to performe it all yt beholde it beginne to mocke him

30 λεγοντες οτι ουτος ο ανθρωπος ηρξατο οικοδομειν και ουκ ισχυσεν εκτελεσαι

sayinge: this man beganne to bilde and was not able to make an ende.

31 η τις βασιλευς πορευομενος ετερω βασιλει συμβαλειν εις πολεμον ουχι καθισας πρωτον βουλευσεται ει δυνατος εστιν εν δεκα χιλιασιν υπαντησαι τω μετα εικοσι χιλιαδων ερχομενω επ αυτον

Or what kynge goeth to make batayle agaynst another kinge and sitteth not doune fyrst and casteth in his mynde whether he be able wt ten thousande to mete him that cometh agaynst him wt. xx thousand.

32 ει δε μη γε ετι αυτου πορρω οντος πρεσβειαν αποστειλας ερωτα {VAR2: τα } προς ειρηνην

Or els whyll ye other is yet a greate waye of he will sende embasseatours and desyre peace.

33 ουτως ουν πας εξ υμων ος ουκ αποτασσεται πασιν τοις εαυτου υπαρχουσιν ου δυναται ειναι μου μαθητης

So lykewyse none of you yt forsaketh not all yt he hath can be my disciple.

34 καλον ουν το αλας εαν δε και το αλας μωρανθη εν τινι αρτυθησεται

Salt is good but yf salt have loste hyr saltnes what shall be seasoned ther with?

35 ουτε εις γην ουτε εις κοπριαν ευθετον εστιν εξω βαλλουσιν αυτο ο εχων ωτα ακουειν ακουετω

It is nether good for ye londe nor yet for ye donge hill but men cast it out at ye dores. He yt hath eares to heare let him heare.