Luka 15
1 Lani, ke a lonpo gaala leni ya tuonbiiddanba n sieni den kpendi Jesu kani, ki cengi o maama.
很多税吏和其他“罪人”经常来到耶稣那里，听他讲道。
2 Ke farisieninba leni ti yikodi tundkaaba ji bulni bulni, ki tua “O nilo ne gaani ti biidi danba hali ki di leni ba.”
于是法利赛人和宗教老师抱怨到：“这个人欢迎罪人，还和他们一起吃饭。”
3 Ke Jesu pua ba ya makpanjama ne, ki maadi ba
耶稣就对他们讲了一个故事，说：
4 “O laa nilo i siiga nni n baa pia pee kobga, ki biani payendo, ki kan ŋa piiyia n pee yia yeni, ku muagu nni, ki guani ki kpaani ya pia n bodi hali ki ban la o.
“如果你有一百只羊，失去一只，是不是会把剩下的九十九只留在开阔牧场，然后去寻找那丢失的羊，直到找到为止？
5 O ya la o, o ba bugi o o buapiadi po, ki mangi o pali boncianla.”
如果你找着了，就会高兴地把羊扛在肩上，
6 O ya pundi denpo, ba yini o dɔnlinba leni o kuantalieba ki maadi ba, “Mangi mani i pala leni nni, kelima n la n pia yua bi bodi.
回到家后招呼朋友和邻居来，对他们说：‘来和我一同庆祝吧，因为我找到了丢失的羊！’
7 Lanyapo, N yedi yi, ke li pamanli baa ye tanpoli kelima biiddanyendo lebdi o pali ki cie niteginkaaba piiyia n biyia yaaba n ki buali pali lebdima.
告诉你们，一个罪人若能悔改，天堂就会获得更多欢乐，甚至超过九十九个不用悔改的良善之人。
8 Bii, o laa pua n baa pia dibala piiga, ki biani dibayenli, ki kan cuoni ki fidsanga, ki tigni li dieli ki fiidi bonŋanla hali ki ban la li?
假设一个女人有十枚银币，如果丢了一枚，是不是要点上灯，在整个屋子里细细寻找，直到找到？
9 O ya la la, o ba yini o dɔnlinba leni o kuantalieba, ki maadi ba, “Mangi mani i pala leni nni, kelima n la n dibali yaali bi bodi.”
当她找到那枚银币，就会叫来亲朋好友，对他们说：‘来和我一同庆祝吧，因为我找到了丢失的银币！’
10 N yedi yi, biiddanyendo ya lebdi o pali, li tie pamancianli i, U Tienu malekinba po.”
我告诉你们，一个罪人若能悔改，上帝的天使也会感到欢乐。”
11 Ke Jesu maadi, “Nilo den pia bijaba lie,
耶稣解释道：“从前有个人有两个儿子。
12 o bonwaalo po den yedi o báa, “N Báa, bɔgdi n faali biinu ki teni nni mɔlane” Ke o bɔgdi ba o piama.
小儿子对父亲说：‘爸爸，请把我应得的家产分给我。’于是父亲就把财产分给兄弟二人。
13 Lan tieni dana waamu, ke o waalo po baani o bonkubkaali ki gedi hali ya dogu n fagi, lan dogu po i, ke o biidi o ligi, ki daa yaali n ki tie o po bonbuakaali mɔno, ki biidi o ligi mi bibiadyema nni.
几天后，小儿子带上所有的家当去了远方，在那里过着放荡的生活，奢侈浪费。
14 Wan dini o ligi ki gbeni, mi konbiadma ń baa li dogu nni, mi koma ń gbadi o.
他花光了所有钱财，又恰逢当地遇上严重饥荒，他穷得肚子都吃不饱。
15 Ke o gedi ki mia li tuonli li dogtielo bá kani, ke o kaani o o kuanu nni ke wan ya guu i duoli.
于是他在当地一个农户那里找差事做。那人打发他到田里去放猪，
16 O den ya baa ti duojiedi, o den ba di leni li pamanli, ama obá nan den ki puni o sanu.
他太饿了，甚至愿意吃猪食，但即使这样也没有人愿意给他食物。
17 Ama ki bonjaga yeni yama ń den guani, ke o maadi o pali nni, “N báa pia naacenba biŋa i, ke bi di ke jiema ki muani ba, ke mini nan ba kpe leni mi koma nekanba!
他这时才幡然醒悟，于是对自己说：‘我父亲所有的工人都有丰盛的食物可以享用，为什么我却要在这里饿死？
18 “N ba siedi ne, ki guani ki kuni n báa po, ki ban maadi o, “N Báa, n biidi U Tienu po leni a nunga nni.
我要回家，到我父亲那里去！对他说：父亲，我的罪违背了天堂，也违背了你，
19 N ji ki dagdi min ya tie a biga, ga nni min tua a naacenba nni yendo.
我不配再做你的儿子，请向对待雇工那样对待我吧。’
20 Ke ki bonjaga yeni siedi ki kuni o báa po. Wan dá den paa hali fagma, o báa den la o, ke ti niñipadi cuo o, ke o sani ki wobi o, ki muadi o tankpina po.
于是他动身回家去找他的父亲。 当他父亲看到他的身影，尽管还在远处，便动了恻隐之心，跑过去拥抱他，亲吻他。
21 Ke ki biga maadi o, “N Báa, n biidi U Tienu po leni a nunga nni. N ji ki dagdi ŋan yini nni a biga.
儿子说：‘父亲，我违背了天堂也违背了你，不配再做你的儿子。’
22 Bibáa ń maadi o naacenba, “Cua mani leni liadŋanli, ki lani o, ki pilini o li nubiñinli leni ti taacaadi.
但父亲却吩咐仆人说：‘快把那最好的长袍拿来给他穿，给他戴上戒指，穿上鞋。
23 Diidi mani natonbikpanbili, ki kpa, ke tin tieni mi jaanma, ki mangi ti pala.
把我们养肥的牛犊宰了，我们要大吃一顿，
24 Kelima, n biga den kpe, ki ji pia li miali, o den bodi, ke n guani ki la o. Ke bi ji cili mi jaanma.
因为这可是我死而复活、失而复得的儿子。’于是他们开始庆祝起来。
25 Li sua ke o kpelo bi ye u kuanu po. Wan kpendi, ki nagi deni, ke o gbadi ki ciaga yani leni ku jeligu.
这时候大儿子正在田里干活。他朝着家的方向走去，听见音乐和跳舞的声音，
26 Wan yini naacenyendo ki buali lanya bona niima nni.
于是就找来一个仆人，询问发生了什么。
27 O naaciemo ń maadi o, “A waalo n kpeni, ke a báa kpaá li nakpanbili ki tieni mi jaanma kelima o guani ki kpeni leni laafia.”
仆人说：‘你弟弟回来了，你父亲因为他平安归来，就宰了那头肥牛犊。’
28 ki bikpelga pali ń be, wan yie ke o kan kua deni, o báa ń ña ki baagi o.
大儿子很生气，不肯走进屋子里，于是父亲出来劝他。
29 Ama o kpelo ń jiini ki maadi o báa, “Diidi, bina ŋa n yeni, ke n tuuni a po a tuona, n nan ki kpeli ki tudi a nunga nni, Ama a nan ki kpeli ki puni nni bá ŋɔtonpanli, ke min tieni mi jaanma leni n dɔnlinba,
他对父亲说：‘你看，我照顾你这么多年，从来没有违背过你的命令，但你从未给我任何羊羔，让我可以和朋友们聚会。
30 Ama A bijua yua n biidi a ŋalmani yeni a poconcona ń kpeni, ke a nan kpaá o po naatonkpanbili.
但你这个儿子，把你的钱都浪费在妓女身上，他一回来，你反倒为他宰杀肥牛犊！’
31 O báa ń maadi o, “N bijua, fini li ye leni nni daali kuli, ke min die yaali kuli tie a yaali i.
父亲对他说：‘孩子，你总是跟我在一起，我的一切都是你的。
32 Ama, li bi dagdi leni tin tieni mi jaanma, ki mangi ti pala, kelima a waalo ne den kpe, ki ji pia li miali mɔla, O den bodi ke ti guani ki la o.
但你这个弟弟是死而复活、失而复得，所以我们应该高兴，应该庆祝！’”
