< Luka 19 >

1 Lani n pendi Jesu den kua Jeliko dogu nni ki cuoni ki poandi u niinni.
پس وارد اریحا شده، از آنجا می گذشت.۱
2 O ja den ye likani ki tie piado ke bi yi o Sake, ki tie bi lubigaaba yudanba siiga nni yendo.
که ناگاه شخصی زکی نام که رئیس باجگیران و دولتمند بود،۲
3 O den moandi ki baa bandi yua n tie Jesu, ama wan koabi maama ke ku niligu mo nan yaba, waa den fidi ki baa la Jesu.
خواست عیسی را ببیند که کیست و از کثرت خلق نتوانست، زیرا کوتاه قد بود.۳
4 Lani o den sani ki ga liiga ki doni ya tibu n yi sikomoli ke o baa la Jesu, kelima o den baa tagi ki pendi lankane.
پس پیش دویده بردرخت افراغی برآمد تا او را ببیند. چونکه اومی خواست از آن راه عبور کند.۴
5 Jesu n den pundi li kani, o den yaadi ki diidi o ki yedi: “Sake, jiidi tontoni kelima li tie tiladi min tundi a denpo dinla.”
و چون عیسی به آن مکان رسید، بالا نگریسته او را دید و گفت: «ای زکی بشتاب و به زیر بیا زیرا که باید امروز درخانه تو بمانم.»۵
6 O den jaligi ki jiidi ki ga o cangu leni li pamanli.
پس به زودی پایین شده او را به خرمی پذیرفت.۶
7 Bi niba kuli den laa lani ki yenbidi ki tua: “O ja na gedi ki ban cani u tagibiadu daano: “
و همه چون این را دیدند، همهمه‌کنان می‌گفتند که در خانه شخصی گناهکار به میهمانی رفته است.۷
8 Sake den sedi O Diedo nintuali ki yedi o: “Canbaa, diidi, n baa pa a luoda n piama boagidima. N ya den janbi yua ki ga o kani bonlaba mo, n baa guani o la taalima naa.”
اما زکی برپا شده به خداوند گفت: «الحال‌ای خداوند نصف مایملک خود را به فقرامی دهم و اگر چیزی ناحق از کسی گرفته باشم، چهار برابر بدو رد می‌کنم.»۸
9 Jesu den yedi o: “Mi faabima kua ku naa diegu nni dinla, kelima one moko tie Abalaŋama puoliŋuanu.
عیسی به وی گفت: «امروز نجات در این خانه پیدا شد. زیرا که این شخص هم پسر ابراهیم است.۹
10 Kelima o Ja Bijua cua ki baa lingi ki go faabi yaaba n yaadi.”
زیرا که پسرانسان آمده است تا گمشده را بجوید و نجات‌بخشد.»۱۰
11 Bi niba n den cengi laa maama, Jesu go den pua ba mi kpanjama, kelima o den nagi leni jelusalema ke bi niba tama ke U Tienu diema baa doagidi lanyogunu liga.
و چون ایشان این را شنیدند او مثلی زیادکرده آورد چونکه نزدیک به اورشلیم بود و ایشان گمان می‌بردند که ملکوت خدا می‌باید در همان زمان ظهور کند.۱۱
12 Lanyaapo o den yedi: “O badija den gedi yaa dogu n fuagi, ki baan je li bali ki goa ki kpeni.
پس گفت: «شخصی شریف به دیار بعید سفر کرد تا ملکی برای خود گرفته مراجعت کند.۱۲
13 Hali ke o daa gedi, o den yini o naacenba siiga bonba piiga ki yedi ba: 'ya kpendi mani ŋali min baa goa ki kpeni na.'
پس ده نفر از غلامان خود راطلبیده ده قنطار به ایشان سپرده فرمود، تجارت کنید تا بیایم.۱۳
14 Ama u dogu nni yaaba n den nani o ki yuandi ki soani o puoli bi tondiba ke ban ban yedi: 'Tii bua ya ja n tie na n yaa die ti.'
اما اهل ولایت او، چونکه او رادشمن می‌داشتند ایلچیان در عقب او فرستاده گفتند، نمی خواهیم این شخص بر ما سلطنت کند.۱۴
15 To, bi den dini o badija yeni li bali, ke o goa ki kpeni o dogu nni. o den yini bi naacenba yaaba ke den teni i ligi yeni, ki baa bandi ban den kpendi ki ba yaala.
و چون ملک را گرفته مراجعت کرده بود، فرمود تا آن غلامانی را که به ایشان نقد سپرده بودحاضر کنند تا بفهمد هر یک چه سود نموده است.۱۵
16 O nikpialo den cua ki yedi: 'N daano, a wula kujapienli cuani ti nuadi wula kujapiena piiga.'
پس اولی آمده گفت، ای آقا قنطار تو ده قنطار دیگر نفع آورده است.۱۶
17 O bado yeni den yedi o: 'Li ŋani, n naacenŋamo a teni ke n fidi dugi apo li bonwaala nni, lanwani, n dini a li bali ŋan ya die dociami piiga.'
بدو گفت آفرین‌ای غلام نیکو. چونکه بر چیز کم امین بودی بر ده شهر حاکم شو.۱۷
18 O naacenlielo den cua ki yedi: “N Daano, a wula kujapienli cuani ti ñuadi wula kujapiena muu.”
و دیگری آمده گفت، ای آقاقنطار تو پنج قنطار سود کرده است.۱۸
19 O canbaa den o: “N dini a moko li bali ŋan ya die dociami muu.”
او را نیزفرمود بر پنج شهر حکمرانی کن.۱۹
20 Naacentoa moko den cua ki yedi: “N Daano, ga a wula kujapienli, n den gbini li li cabili nni ki bili.
و سومی آمده گفت، ای آقا اینک قنطار تو موجود است، آن را در پارچه‌ای نگاه داشته‌ام.۲۰
21 N den jie ŋa kelima a pia ki mabinga, a taani ŋan kaa bili yaala, ki yendi ŋan kaa buli yaala.”
زیرا که از توترسیدم چونکه مرد تندخویی هستی. آنچه نگذارده‌ای، برمی داری و از آنچه نکاشته‌ای درومی کنی.۲۱
22 O bado den yedi o: 'o naacenbiado na, n cuo ŋa a maceli nni. A den bandi ke n tie ya nilo n pia ki mabinga, ki taani min kaa bili yaala.
به وی گفت، از زبان خودت بر توفتوی می‌دهم، ای غلام شریر. دانسته‌ای که من مرد تندخویی هستم که برمیدارم آنچه رانگذاشته‌ام و درو می‌کنم آنچه را نپاشیده‌ام.۲۲
23 Be nan teni ke ŋaa den bili n ligi ku ligidiegu nni ke n goakpenma min bi ga yi leni ti ñuadi?'
پس برای چه نقد مرا نزد صرافان نگذاردی تاچون آیم آن را با سود دریافت کنم؟۲۳
24 Lani o den yedi yaaba n ye likani: 'Ga mani o kani li wula kujapienli yeni ki teni yua n pia wula kujapiena piiga yeni.'
پس به حاضرین فرمود قنطار را از این شخص بگیرید وبه صاحب ده قنطار بدهید.۲۴
25 Bi den goa ki yedi o: 'Ti Daano, o pia wula kujapiena piiga no.'
به او گفتند‌ای خداوند، وی ده قنطار دارد.۲۵
26 O den goa ki yedi: 'N waani yi i moamoani ke bi baa pa ki pugini yua pia kuli, ama yua n kaa pia, bi baa ga o kani ba wan pia yaala.
زیرا به شمامی گویم به هر‌که دارد داده شود و هر‌که نداردآنچه دارد نیز از او گرفته خواهد شد.۲۶
27 N yibalinba mo, bani yaaba n kaa den bua nni leni li bali yeni, cuani ba mani ki kpa ba n nintuali.
اما آن دشمنان من که نخواستند من بر ایشان حکمرانی نمایم، در اینجا حاضر ساخته پیش من به قتل رسانید.»۲۷
28 Jesu n den maadi laa maama, o den ga liiga ki do ki caa Jelusalema.
و چون این را گفت، پیش رفته متوجه اورشلیم گردید.۲۸
29 Wan den nagidi Betifaje leni Betani ya dobila, ki kuu Olifie Tiidi juali, o den soani o ŋoadikaaba siiga bi lie ki yedi ba:
و چون نزدیک بیت‌فاجی وبیت عنیا بر کوه مسمی به زیتون رسید، دو نفر ازشاگردان خود را فرستاده،۲۹
30 “Suagi mani ki gedi ya dobiga n ye liiga na. Yi ya baa kua lienni ya yogunu, yi ba le ya ŋunbisaagili ke oba daa jagini li, ke li luo. Yin loti li mani ki cuani na.
گفت: «به آن قریه‌ای که پیش روی شما است بروید و چون داخل آن شدید، کره الاغی بسته خواهید یافت که هیچ‌کس بر آن هرگز سوار نشده. آن را باز کرده بیاورید.۳۰
31 Nilo ya yedi yi: 'Be n teni ke yi loti o?' Yin yedi mani daa: 'Ti Daano n bua o.'”
و اگر کسی به شما گوید، چرا این راباز می‌کنید، به وی گویید خداوند او را لازم دارد.»۳۱
32 Bi tondiba yeni den gedi ki ban sua ke likuli tie nani Jesu n bi yedi ba maama.
پس فرستادگان رفته آن چنانکه بدیشان گفته بود یافتند.۳۲
33 Ban den loti li ŋunbisaagili ya yogunu, li danba den yedi ba: “Be n teni ke yi lodi li ŋunbisaagili na?”
و چون کره را باز می‌کردند، مالکانش به ایشان گفتند چرا کره را باز می‌کنید؟۳۳
34 Bi den goa ki yedi: “Ti Daano n bua o.”
گفتند خداوند او را لازم دارد.۳۴
35 Lani bi den cuani o Jesu kani ki lu ki maani bi kpaliti opo, ki teni ke Jesu jagini.
پس او را به نزد عیسی آوردند و رخت خود را بر کره افکنده، عیسی را سوار کردند.۳۵
36 Jesu den jagi ki suagi liiga, ke bi niba ladi bi tiadi u sanu nni.
و هنگامی که او می‌رفت جامه های خود را در راه می‌گستردند.۳۶
37 Wan den nagini jelusalema ki ji Olifie Tiidi juali, o ŋoadikaaba yaaba n yaba den ye leni li pamanli ki kpaani ki pagi U Tienu kelima ban laa ya banciama kuli po.
و چون نزدیک به‌سرازیری کوه زیتون رسید، تمامی شاگردانش شادی کرده، به آوازبلند خدا را حمد گفتن شروع کردند، به‌سبب همه قواتی که از او دیده بودند.۳۷
38 Bi den tua: U Tienu n seligi o bado Yua n kpendi wani o Diedo yeli nni. Mi yanduanma n ya ye tanpoli po. U Tienu yua n ye ŋali tanpolijoma n baa ti kpiagidi.
و می‌گفتند مبارک باد آن پادشاهی که می‌آید، به نام خداوند سلامتی در آسمان و جلال در اعلی علیین باد.۳۸
39 Ama falisieninba tianba yaaba n den ye ku niligu siiga den yedi Jesu: “Canbaa, fu leni a ŋoadikaaba ban suoni.”
آنگاه بعضی از فریسیان از آن میان بدو گفتند: «ای استاد شاگردان خود را نهیب نما.»۳۹
40 Jesu den goa ki yedi ba: “N waani yi, bi yaa suoni, a tana baa kpaani.”
او درجواب ایشان گفت: «به شما می‌گویم اگراینها ساکت شوند، هرآینه سنگها به صداآیند.»۴۰
41 Jesu n go den nagini Jelusalema ki pugidi ki laa u, o den buudi upo
و چون نزدیک شده، شهر را نظاره کرد برآن گریان گشته،۴۱
42 ki yedi: “A moko ya bi bani dinli daali ya bonla n baa teni ŋan baa mi yanduanma. Ama moala li nan duagi a nuni po.
گفت: «اگر تو نیز می‌دانستی هم در این زمان خود آنچه باعث سلامتی تومیشد، لاکن الحال از چشمان تو پنهان گشته است.۴۲
43 Fala dana baa cua apo, a yibalinba baa kpa li nagili ki lindi ki cebini a ki baa ŋa,
زیرا ایامی بر تو می‌آید که دشمنانت گرد تو سنگرها سازند و تو را احاطه کرده از هرجانب محاصره خواهند نمود.۴۳
44 ki bolini a, fini u dogu yeni leni a niba kuli, ki mudi a diena, ki kan ŋa baa tanyenli n ya maa li yali po. Lanikuli baa tieni kelima ŋaa den bani U Tienu n den cua ki baa faabi a ya yogunu.”
و تو را وفرزندانت را در اندرون تو بر خاک خواهند افکندو در تو سنگی بر سنگی نخواهند گذاشت زیرا که ایام تفقد خود را ندانستی.»۴۴
45 Jesu den kua U Tienu diegu luolu nni ki deli ki ñani yaaba n kuadi
و چون داخل هیکل شد، کسانی را که درآنجا خرید و فروش می‌کردند، به بیرون نمودن آغاز کرد.۴۵
46 ki tua ba: “Li diani ki yedi: “N diegu baa tie li jaandieli, ama yinba yi teni ke li tua a sugida wuonkaanu.”
و به ایشان گفت: «مکتوب است که خانه من خانه عبادت است لیکن شما آن را مغاره دزدان ساخته‌اید.»۴۶
47 Daali kuli Jesu den bangi bi niba U Tienu diegu nni. Bi kopadicianba yudanba leni li balimaamaa bangikaaba leni bi yudanba den lingi ki ba kpa o.
و هر روز در هیکل تعلیم می‌داد، اما روسای کهنه و کاتبان و اکابر قوم قصدهلاک نمودن او می‌کردند.۴۷
48 Ama baa den bani ban baa ga maama ki kpa kelima bi niba kuli den cengi o leni fangicianli.
و نیافتند چه کنندزیرا که تمامی مردم بر او آویخته بودند که از اوبشنوند.۴۸

< Luka 19 >