Jesu Tondiba Tuona 15
1 Bi nitianba yaaba n den ñani Jude ki cua Sili ya Antiosa den bangi ti kpiiba ki tua: Yi yaa kua ku koanciagu nani Musa n bili maama yi kan tindi.
Et quidam descendentes de Judæa docebant fratres: Quia nisi circumcidamini secundum morem Moysi, non potestis salvari.
2 Polo leni Banabasa den yie bipo ki waagi ki nia leni ba leni u paalu. Lani yaapo li kani yaaba den jagi ki bili ke Polo leni Banabasa leni bi siiga bi tianba baa gedini laa maama Jelusama Jesu tondiba leni li kani nikpeliba po.
Facta ergo seditione non minima Paulo et Barnabæ adversus illos, statuerunt ut ascenderent Paulus et Barnabas, et quidam alii ex aliis ad Apostolos et presbyteros in Jerusalem super hac quæstione.
3 Kilisiti n yini yaaba Antiosa po den todi ba li sancenli po. Bi den poandi Fenisi leni Samali diema kuli ki togidi bi nilanba n den lebidi ki daani maama ki teni ke lanpo bi kpiiba kuli pala mangi hali boncianla laa maama po.
Illi ergo deducti ab ecclesia pertransibant Phœnicen et Samariam, narrantes conversionem gentium: et faciebant gaudium magnum omnibus fratribus.
4 Ban den pundi Jelusalema, Kilisiti n yini yaaba, bi tondiba leni bi nikpeliba den biali ba. Bi den togidi U Tienu n tuuni leni ba ki tiendi yaala kuli.
Cum autem venissent Jerosolymam, suscepti sunt ab ecclesia, et ab Apostolis et senioribus, annuntiantes quanta Deus fecisset cum illis.
5 Li sua ke Falisieninba cagili siiga, bi tianba yaaba n den daani den fii ki yedi ke li tie tiladi bi nilanba n kua ku koanciagu ki go waani ba ban kubi Musa balimaama.
Surrexerunt autem quidam de hæresi pharisæorum, qui crediderunt, dicentes quia oportet circumcidi eos, præcipere quoque servare legem Moysi.
6 Jesu tondiba leni bi nikpeliba den taani ki baa juogi laa maama po.
Conveneruntque Apostoli et seniores videre de verbo hoc.
7 Ban den juogi juogi ŋali boncianla Pieli den fii ki yedi ba: N kpiiba yibani ke li waagi leni U Tienu n den gandi nni yi siiga, ke min yaa wangi bi nilanba o laabaaliŋamo maama, ke ban tuo ki daani.
Cum autem magna conquisitio fieret, surgens Petrus dixit ad eos: Viri fratres, vos scitis quoniam ab antiquis diebus Deus in nobis elegit, per os meum audire gentes verbum Evangelii et credere.
8 U Tienu yua n bani bi niba pala kuli den tieni bi po seedi wan den puni ba U Tienu Fuoma Yua nani wan den puni ti moko maama.
Et qui novit corda Deus, testimonium perhibuit, dans illis Spiritum Sanctum, sicut et nobis,
9 Waa den tieni gagidima ba kuli tinba leni bani siiga kelima o den ŋuudi ki ŋanbi bani moko yaa pala kelima ban den daani yeni po.
et nihil discrevit inter nos et illos, fide purificans corda eorum.
10 Lanwani be yaa po ke yi moadi ki baa biigi U Tienu, ki bua ki tuni bi ŋoadikaaba ya tugili ke tinba leni ti yaajanba kuli n kaa fidi ki tugi yaali.
Nunc ergo quid tentatis Deum, imponere jugum super cervices discipulorum quod neque patres nostri, neque nos portare potuimus?
11 Ama ti daani ke ti tindi kelima ti Diedo Jesu kilisiti ŋanbili po nani bani moko yeni.
sed per gratiam Domini Jesu Christi credimus salvari, quemadmodum et illi.
12 Li nitaanli yeni kuli den ŋmini suo ki cengi Banabasa leni Polo n bi togidi U Tienu n den teni ke bi tieni ya bancianma leni ya bonlidinkaala bi nilanba siiga.
Tacuit autem omnis multitudo: et audiebant Barnabam et Paulum narrantes quanta Deus fecisset signa et prodigia in gentibus per eos.
13 Ban den maadi ki gbeni, Jaka den yedi:
Et postquam tacuerunt, respondit Jacobus, dicens: Viri fratres, audite me.
14 N kpiiba, cengi mani nni. Simono togidi U Tienu n den kpa noanli ki laa bi nilanba po maama, ki gandi bi siiga ya niba n baa tie o nibuolu.
Simon narravit quemadmodum primum Deus visitavit sumere ex gentibus populum nomini suo.
15 Laa maama taa leni bi sawalipuaba maama nani lan diani i diani nni maama ki yedi:
Et huic concordant verba prophetarum: sicut scriptum est:
16 Lani yaa pendi n baa goa cua ki go sieni Dafidi diegu yaagu n baa. N baa fiini ku diegbebuona, ki go maa ki sieni gu.
[Post hæc revertar, et reædificabo tabernaculum David quod decidit: et diruta ejus reædificabo, et erigam illud:
17 lanwani yaa nisaali n sieni kuli baa lingi o Diedo, bani min yini yaaba ke ban tua n niba yeni.
ut requirant ceteri hominum Dominum, et omnes gentes super quas invocatum est nomen meum, dicit Dominus faciens hæc.
Notum a sæculo est Domino opus suum.] (aiōn g165)
19 Jaka den pugini ki yedi: Lani tin sua yaala tie ke tin da bili bi nilanba po yaala n pa, bani yaaba n lebidi ki ŋoadi U Tienu yeni.
Propter quod ego judico non inquietari eos qui ex gentibus convertuntur ad Deum,
20 Ama tin diani ki waani ba ke ban kubi bi yula, ki da biidi bi yula ki je i buli padijiema kuli, ki go kubi bi yula leni mi conconma buoli, ki da ŋmani ti yansoadikaadi ki da ŋmani mi soama.
sed scribere ad eos ut abstineant se a contaminationibus simulacrorum, et fornicatione, et suffocatis, et sanguine.
21 Kelima ki cili ŋali yogu li den pia dogu nni kuli yaaba n wangi Musa balimaama, kelima bi den cogi ma mi fuodima daali kuli li balimaama bangima diena nni.
Moyses enim a temporibus antiquis habet in singulis civitatibus qui eum prædicent in synagogis, ubi per omne sabbatum legitur.
22 Lane Jesu tondiba leni bi nikpeliba leni kilisiti n yini yaaba kuli den sua ke li pundi ban gandi bi siiga bi nitianba, ki soani ba ban yegi leni Polo leni Banabasa ki gedi Antiosa. Bi den gandi Jude ke bi yi o Basabasa, leni Silasa bani bi kpiiba n den jigindi yaaba.
Tunc placuit Apostolis et senioribus cum omni ecclesia eligere viros ex eis, et mittere Antiochiam cum Paulo et Barnaba: Judam, qui cognominabatur Barsabas, et Silam, viros primos in fratribus:
23 Bi den soani ba leni li tili ke li yedi: Tinba, yi kpiiba, Jesu tondiba leni bi nikpeliba, ti fuondi yinba yaaba n tie nilanba ki tie kpiiba ki ye Antiosa, Sili, leni Silisi yaa diema nni kuli.
scribentes per manus eorum: Apostoli et seniores fratres, his qui sunt Antiochiæ, et Syriæ, et Ciliciæ, fratribus ex gentibus, salutem.
24 Ti gbadi ke ti siiga yaaba bi tianba den gedi yipo, ti ki den teni yaaba ñoabonli ba kuli, ke bi ban maadi ya maama n yagi yi yama ki jieni yi.
Quoniam audivimus quia quidam ex nobis exeuntes, turbaverunt vos verbis, evertentes animas vestras, quibus non mandavimus,
25 Li tie lani yaapo ke ti kuli taani yanyenma ki sua ke li ŋani tin gandi bi niba ki soani ba ban yegi leni ti buakaaba Banabasa leni Polo,
placuit nobis collectis in unum eligere viros, et mittere ad vos cum carissimis nostris Barnaba et Paulo,
26 yaaba n den luni bi miana ti Diedo Jesu Kilisiti yaa yeli po.
hominibus qui tradiderunt animas suas pro nomine Domini nostri Jesu Christi.
27 Lani yaa po ti soani yi kani Jude leni Silasa ke ban yaadi ki maadi leni yi tin diani yaala li naa tili nni.
Misimus ergo Judam et Silam, qui et ipsi vobis verbis referent eadem.
28 U Tienu Fuoma Yua leni tinba kuli taa yanyenma ki sua ke li ŋani tin da tuni yi tugitoali kali yaali n tie tie tiladi na.
Visum est enim Spiritui Sancto et nobis nihil ultra imponere vobis oneris quam hæc necessaria:
29 Lani n tie yin kubi yi yula ki da je i buli padijiema ki da go ŋmani mi soama, ki da ŋmani ti yansoadikaadi, ki go kubi yi yula ki da conbi conconbuoluba kuli. Li baa ŋani yipo yin yaa kubi yi yula ki da tieni lankuli. U Tienu n waani ti tiyaba!
ut abstineatis vos ab immolatis simulacrorum, et sanguine, et suffocato, et fornicatione: a quibus custodientes vos, bene agetis. Valete.
30 Lani Kilisiti n yini yaaba den cabi bi tondiba yeni ke bi guani Antiosa. Bi den teni li tili yaa nilugu n den taani yeni.
Illi ergo dimissi, descenderunt Antiochiam: et congregata multitudine tradiderunt epistolam.
31 Bi den cogi li ke li mangi ba ki go paagi bi pala.
Quam cum legissent, gavisi sunt super consolatione.
32 Jude leni Silasa, yaaba n tie bani biba sawalipuaba, den tundi bi kpiiba ki paagi bi pala ke ban yaa se ke li pa li dandanli nni.
Judas autem et Silas, et ipsi cum essent prophetæ, verbo plurimo consolati sunt fratres, et confirmaverunt.
33 Ban den tieni li kani danaba, bi kpiiba den cabi ba leni mi yanduanma ke ban lebidi ki guani yaaba n den soani ba po.
Facto autem ibi aliquanto tempore, dimissi sunt cum pace a fratribus ad eos qui miserant illos.
34 Ama Silasa den sua ke li ŋani wan go sedi li kani waamu.
Visum est autem Silæ ibi remanere: Judas autem solus abiit Jerusalem.
35 Polo leni Banabasa den waagi Antiosa, bani leni nitoaba boncianla ki bangi ki go wangi o Diedo maama.
Paulus autem et Barnabas demorabantur Antiochiæ, docentes et evangelizantes cum aliis pluribus verbum Domini.
36 Danaba n den pendi, Polo den yedi Banabasa: Tin guani tin den wangi o Diedo laabaaliŋamo yaa dogi nni kuli, ki ban le lan tie ti kpiiba po maama.
Post aliquot autem dies, dixit ad Barnabam Paulus: Revertentes visitemus fratres per universas civitates in quibus prædicavimus verbum Domini, quomodo se habeant.
37 Banabasa den bua ki ta Jan ban yi yua Maka wan yegi leni ba.
Barnabas autem volebat secum assumere et Joannem, qui cognominabatur Marcus.
38 Ama Polo den sua ke laa pundi ban go taa yua n den paadi leni ba Panfila diema nni kaa go ciani ba bi tuonli nni.
Paulus autem rogabat eum (ut qui discessisset ab eis de Pamphylia, et non isset cum eis in opus) non debere recipi.
39 Mi niama den tieni bi siiga ŋali ke bi paadi leni bi yaba. Banabasa den ta Maka ke bi duodi ki kua ku ñinbiagu ki duodi ki gedi Sipila kpendegili po.
Facta est autem dissensio, ita ut discederent ab invicem, et Barnabas quidem, assumpto Marco, navigaret Cyprum.
40 Polo den gandi Silasa wan yegi leni o. Bi kpiiba den mia o Diedo wan yaa ŋanbidi bi po, ke o fii ki gedi lipo.
Paulus vero, electo Sila, profectus est, traditus gratiæ Dei a fratribus.
41 O den goagoadi Sili diema nni leni Silisi yaa diema nni kuli ki pugindi Kilisiti nitaanli li papaali.
Perambulabat autem Syriam et Ciliciam, confirmans ecclesias: præcipiens custodire præcepta Apostolorum et seniorum.
