Sprueche 17

1 Es ist ein trockner Bissen, daran man sich genügen läßt, besser denn ein Haus voll Geschlachtetes mit Hader.

Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.

2 Ein kluger Knecht wird herrschen über unfleißige Erben und wird unter den Brüdern das Erbe austeilen.

Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.

3 Wie das Feuer Silber und der Ofen Gold, also prüft der HERR die Herzen.

Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.

4 Ein Böser achtet auf böse Mäuler, und ein Falscher gehorcht den schädlichen Zungen.

Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.

5 Wer des Dürftigen spottet, der höhnt desselben Schöpfer; und wer sich über eines andern Unglück freut, der wird nicht ungestraft bleiben.

Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.

6 Der Alten Krone sind Kindeskinder, und der Kinder Ehre sind ihre Väter.

Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.

7 Es steht einem Narren nicht wohl an, von hohen Dingen reden, viel weniger einem Fürsten, daß er gern lügt.

Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.

8 Wer zu schenken hat, dem ist's ein Edelstein; wo er sich hin kehrt, ist er klug geachtet.

Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.

9 Wer Sünde zudeckt, der macht Freundschaft; wer aber die Sache aufrührt, der macht Freunde uneins.

Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.

10 Schelten bringt mehr ein an dem Verständigen denn hundert Schläge an dem Narren.

Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.

11 Ein bitterer Mensch trachtet, eitel Schaden zu tun; aber es wird ein grimmiger Engel über ihn kommen.

Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.

12 Es ist besser, einem Bären begegnen, dem die Jungen geraubt sind, denn einem Narren in seiner Narrheit.

Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.

13 Wer Gutes mit Bösem vergilt, von dessen Haus wird Böses nicht lassen.

Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.

14 Wer Hader anfängt, ist gleich dem, der dem Wasser den Damm aufreißt. Laß du vom Hader, ehe du drein gemengt wirst.

La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.

15 Wer den Gottlosen gerechtspricht und den Gerechten verdammt, die sind beide dem HERRN ein Greuel.

Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.

16 Was soll dem Narren Geld in der Hand, Weisheit zu kaufen, so er doch ein Narr ist?

Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?

17 Ein Freund liebt allezeit, und als ein Bruder wird er in Not erfunden.

En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.

18 Es ist ein Narr, der in die Hand gelobt und Bürge wird für seinen Nächsten.

Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.

19 Wer Zank liebt, der liebt Sünde; und wer seine Türe hoch macht, ringt nach Einsturz.

Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.

20 Ein verkehrtes Herz findet nichts Gutes; und der verkehrter Zunge ist, wird in Unglück fallen.

Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.

21 Wer einen Narren zeugt, der hat Grämen; und eines Narren Vater hat keine Freude.

Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.

22 Ein fröhlich Herz macht das Leben lustig; aber ein betrübter Mut vertrocknet das Gebein.

Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.

23 Der Gottlose nimmt heimlich gern Geschenke, zu beugen den Weg des Rechts.

Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.

24 Ein Verständiger gebärdet sich weise; ein Narr wirft die Augen hin und her.

Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.

25 Ein törichter Sohn ist seines Vaters Trauern und Betrübnis der Mutter, die ihn geboren hat.

Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.

26 Es ist nicht gut, daß man den Gerechten schindet, noch den Edlen zu schlagen, der recht handelt.

Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.

27 Ein Vernünftiger mäßigt seine Rede; und ein verständiger Mann ist kaltes Muts.

Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.

28 Ein Narr, wenn er schwiege, wurde auch für weise gerechnet, und für verständig, wenn er das Maul hielte.

Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.