Sprueche 6

1 Mein Sohn, bist du Bürge geworden für deinen Nächsten, hast du für einen anderen deinen Handschlag gegeben,

Mijn zoon, als ge voor een ander borg zijt gebleven, Uw handslag hebt gegeven ten bate van een vreemde,

2 bist du verstrickt durch die Reden deines Mundes, hast dich fangen lassen mit den Reden deines Mundes:

Verstrikt zijt geraakt in uw eigen woorden, In uw eigen beloften gevangen:

3 so thue doch dieses, mein Sohn, daß du dich errettest - denn du bist in die Gewalt deines Nächsten geraten - gehe hin, wirf dich nieder und bestürme deinen Nächsten.

Doe dan, mijn zoon, wat ik zeg, en red u eruit; Want ge zijt in de macht van uw naaste! Ga heen zonder talmen, Dring aan bij uw naaste;

4 Gönne deinen Augen keinen Schlaf, noch deinen Wimpern Schlummer.

Gun uw ogen geen rust, Uw wimpers geen slaap;

5 Errette dich wie eine Gazelle aus seiner Gewalt, wie ein Vogel aus der Gewalt des Vogelstellers.

Ruk u los als een gazelle uit de strik, Als een vogel uit de hand van den vogelaar.

6 Gehe hin zur Ameise, du Fauler; sieh ihre Weise an, daß du klug werdest!

Luiaard, ga kijken naar de mier; Zie, hoe ze zwoegt, en word wijs!

7 Obwohl sie keinen Fürsten hat, keinen Amtmann oder Gebieter,

Al heeft ze geen leider, Geen opzichter, geen heerser,

8 bereitet sie doch im Sommer ihr Brot, sammelt in der Erntezeit ihre Speise.

Toch zorgt ze in de zomer voor haar spijs, Zoekt ze in de oogsttijd haar voedsel bijeen.

9 Wie lange, Fauler, willst du liegen? Wann willst du aufstehen von deinem Schlaf?

Luiaard, hoe lang blijft ge liggen, Wanneer zult ge ontwaken uit uw slaap?

10 Ja, noch ein wenig Schlaf, ein wenig Schlummer, noch ein wenig die Hände ineinander schlagen, um zu ruhn:

Nog even slapen, nog even soezen, Nog even in bed de handen over elkaar:

11 So kommt wie ein Landstreicher die Armut über dich und der Mangel wie ein gewappneter Mann!

En de armoe overvalt u als een zwerver, Het gebrek als een rover!

12 Ein nichtsnutziger Mensch, ein heilloser Mann ist, wer mit Falschheit des Mundes wandelt,

Een nietsnut is het, een booswicht, Die omgaat met bedrieglijke taal;

13 wer mit seinen Augen blinzelt, mit seinen Füßen deutet, mit seinen Fingern Zeichen giebt,

Die met de ogen knipt, met de voeten wenkt, En tekens geeft met de vingers;

14 in dessen Herzen Verkehrtheit ist, der zu jeder Zeit Böses ersinnt, Zänkereien anrichtet.

Die boze plannen smeedt in zijn hart, Steeds kwaad beraamt en ruzie zoekt!

15 Darum wird urplötzlich Unglück über ihn kommen, plötzlich wird er unheilbar zerschellen.

Daarom zal hem de tegenspoed plotseling treffen, Zal hij met één slag bezwijken, zonder kans op herstel.

16 Sechs Stücke sind's, die Jahwe haßt, und sieben sind ihm ein Greuel:

Zes dingen zijn er die Jahweh haat, Van zeven heeft hij een afschuw:

17 Stolze Augen, eine falsche Zunge und Hände die unschuldiges Blut vergießen,

Van brutale ogen; van een valse tong; Van handen, die onschuldig bloed vergieten;

18 ein Herz, das arge Tücke ersinnt, Füße, die behende zu bösem Thun eilen,

Van een hart, dat boze plannen beraamt; Van voeten, die ten kwade spoeden;

19 wer Lügen vorbringt als falscher Zeuge und wer zwischen Brüdern Zänkereien anrichtet. Warnung vor den buhlerischen Künsten des ehebrecherischen Weibes.

Van een valsen getuige, die leugens verspreidt; Van iemand, die broedertwist stookt.

20 Bewahre, mein Sohn, das Gebot deines Vaters und verwirf nicht die Weisung deiner Mutter.

Mijn zoon, onderhoud het gebod van uw vader, Sla niet in de wind wat uw moeder u leerde;

21 Binde sie dir immerdar aufs Herz, knüpfe sie dir um den Hals.

Prent het voor altijd in uw hart, Wind het als een snoer om uw hals.

22 Wenn du gehst, möge sie dich geleiten; wenn du dich legst, möge sie über dich wachen, und wenn du aufwachst, möge sie dich anreden.

Als ge wandelt, moge het u geleiden, Over u waken, als ge slaapt, Tot u spreken, wanneer ge ontwaakt.

23 Denn eine Leuchte ist das Gebot und die Weisung ein Licht, und ein Weg zum Leben sind die Rügen der Zucht,

Want het gebod is een lamp, Het onderricht een licht, De straffe tucht een weg ten leven.

24 daß du bewahrt werdest vor dem bösen Weibe, vor der glatten Zunge der Auswärtigen.

Het zal u behoeden voor de vrouw van een ander, Voor de gladde tong van een vreemde.

25 Laß dich in deinem Herzen nicht nach ihrer Schönheit gelüsten, noch fange sie dich mit ihren Wimpern.

Zet uw hart niet op haar schoonheid, Laat ze u niet met haar wimpers verleiden;

26 Denn durch ein Hurenweib kommt man herunter bis auf einen Laib Brot, aber eine Ehefrau erjagt ein edles Leben.

Want de prijs van een deerne is een stuk brood, Maar de getrouwde vrouw maakt jacht op een kostelijk leven

27 Kann wohl jemand Feuer in seinem Busen holen, ohne daß seine Kleider brennen?

Kan iemand soms vuur in zijn voorschoot nemen, Zonder dat hij zijn kleren schroeit;

28 Oder kann jemand auf glühenden Kohlen gehen, ohne daß seine Füße wund gebrannt würden?

Of kan hij op gloeiende kolen lopen, Zonder dat hij zijn voeten brandt?

29 Also ergeht's dem, der zu seines Nächsten Weib eingeht; keiner, der sie berührt, bleibt ungestraft.

Zo vergaat het hem, die zich afgeeft met de vrouw van een ander: Niemand die haar aanraakt, komt er straffeloos van af.

30 Man verachtet den Dieb nicht, wenn er stiehlt, um seine Gier zu stillen, weil ihn hungert;

Men veracht geen dief, zo hij enkel steelt, Om zijn maag te vullen, als hij honger heeft;

31 und wenn er ertappt wird, kann er's siebenfältig ersetzen, kann alles Gut seines Hauses hingeben.

Toch moet hij, eenmaal betrapt, zevenvoudig vergoeden, Alles geven wat hij in huis heeft.

32 Wer aber mit einem Weibe die Ehe bricht, ist unsinnig; nur wer sich selbst ins Verderben bringen will, thut solches.

Kortzichtig de man, die overspel pleegt met een vrouw: Wie zijn eigen ondergang wil, moet zo iets niet doen;

33 Schaden und Schande gewinnt er, und seine Schmach ist unauslöschlich.

Schade en schande zal zo iemand belopen, Zijn slechte naam raakt hij nimmer meer kwijt.

34 Denn Eifersucht ist unversöhnlicher Mannesgrimm, und am Tage der Rache schont er nicht.

Want de jaloezie van den man wekt de woede bij hem op, En op de dag van de wraak zal hij niemand ontzien;

35 Keinerlei Lösegeld kann ihn günstig stimmen; er giebt sich nicht zufrieden, ob du auch viel schenken wolltest.

Dan slaat hij op losgeld geen acht, Hij wil het niet, al biedt ge hem nog zo veel!