Sprueche 20

1 Ein Spötter ist der Wein, ein Lärmer der Rauschtrank, und keiner, der davon taumelt, ist weise.

شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می‌دارد و مشروب باعث عربده‌کشی می‌شود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب می‌کنند.

2 Wie eines Jungleuen Brüllen ist des Königs Schrecken; wer sich seinen Zorn zuzieht, verwirkt sein Leben.

غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر می‌اندازد.

3 Es ist dem Mann eine Ehre, vom Streite fern zu bleiben, aber ein jeder Narr ist händelsüchtig.

اجتناب از نزاع برای شخص، عزت می‌آورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا می‌کنند.

4 Im Herbste pflügt der Faule nicht; wenn er dann in der Erntezeit nach Ertrag verlangt, so ist nichts da.

آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمی‌زند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه می‌گردد چیزی نمی‌یابد.

5 Wie tiefe Wasser ist das Vorhaben in eines Mannes Herzen, aber ein kluger Mann weiß es heraufzuschöpfen.

پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون می‌کشد.

6 Gar viele Menschen werden liebreiche Leute genannt, aber einen treuen Freund, wer findet den?

بسیارند کسانی که ادعا می‌کنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟

7 Ein Frommer, der in seiner Unsträflichkeit wandelt, des Kindern wird's wohlgehen nach ihm.

فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

8 Ein König, der auf dem Richterstuhle sitzt, scheidet mit seinen Augen sichtend alles Böse aus.

پادشاهی که بر مسند قضاوت می‌نشیند به دقت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

9 Wer kann sagen: Ich habe mein Herz lauter erhalten; ich bin rein von meiner Sünde?

کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشته‌ام و از گناه مبرا هستم.»

10 Zweierlei Gewicht und zweierlei Maß, die sind beide Jahwe ein Greuel.

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنه‌ها و پیمانه‌های نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

11 Schon der Knabe giebt sich in seinen Handlungen zu erkennen, ob lauter und redlich sein Thun.

حتی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام می‌دهد پاک و درست است یا نه.

12 Das Ohr, welches hört, und das Auge, welches sieht, Jahwe hat sie beide geschaffen.

گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند.

13 Liebe nicht den Schlaf, daß du nicht verarmest; halte deine Augen offen, so wirst du Brot in Fülle haben.

اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می‌شوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی.

14 “Schlecht, schlecht!” sagt der Käufer; geht er aber seines Wegs, alsdann rühmt er sich.

خریدار به جنس نگاه می‌کند و می‌گوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف می‌کند.

15 Man hat Gold und eine Menge von Korallen; aber ein kostbarer Schmuck sind einsichtsvolle Lippen.

سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است.

16 Nimm ihm sein Kleid, denn er hat für einen Fremden gebürgt, und um Auswärtiger willen pfände ihn.

از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود گرو بگیر.

17 Süß schmeckt dem Manne das Brot des Trugs; hinterher aber wird ihm der Mund voll Kies.

نانی که از راه کلاهبرداری به دست می‌آید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می‌کند.

18 Anschläge gewinnen durch guten Rat Bestand, und nur mit kluger Lenkung führe Krieg.

نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

19 Wer Geheimnisse verrät, geht als Verleumder umher; drum gieb dich nicht ab mit einem Plaudermaul.

آدم سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

20 Wer seinem Vater und seiner Mutter flucht, des Leuchte erlischt in schwarzer Finsternis.

چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

21 Ein Erbe, das zuerst erhastet ward, wird schließlich ohne Segen sein.

مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت.

22 Sprich nicht: Ich will Böses vergelten! Harre auf Jahwe, so wird er dir helfen.

بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند.

23 Zweierlei Gewicht ist Jahwe ein Greuel, und falsche Wage ist ein übel Ding.

خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده می‌کنند متنفر است.

24 Von Jahwe sind bestimmt des Mannes Schritte; der Mensch aber, - wie mag er seinen Weg verstehn?

خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد زندگی او به کجا ختم می‌شود؟

25 Ein Fallstrick ist's für den Menschen, unbedacht “geweiht”! zu rufen und erst nach dem Geloben zu überlegen.

هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

26 Ein weiser König scheidet sichtend die Gottlosen aus und läßt dann das Rad über sie hingehn.

پادشاه دانا شریران را تشخیص می‌دهد و آنها را به شدت مجازات می‌کند.

27 Eine Leuchte Jahwes ist des Menschen Geist, die durchforscht alle Kammern des Leibes.

وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزه‌های پنهانی او را آشکار می‌سازد.

28 Liebe und Treue behüten den König, und durch Liebe stützt er seinen Thron.

هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار می‌ماند.

29 Der Jünglinge Ruhm ist ihre Stärke, und der Greise Schmuck ist das graue Haar.

شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان.

30 Blutige Striemen säubern den Bösewicht, und Schläge, die in des Leibes Kammern dringen.

تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک می‌کند.