Sprueche 20

1 Ein Spötter ist der Wein, ein Lärmer der Rauschtrank, und keiner, der davon taumelt, ist weise.

De wijn is een spotter, de drank luidruchtig; Onwijs is hij, die zich eraan te buiten gaat.

2 Wie eines Jungleuen Brüllen ist des Königs Schrecken; wer sich seinen Zorn zuzieht, verwirkt sein Leben.

Een toornig koning brult als een leeuw; Wie hem prikkelt, vergrijpt zich aan zichzelf.

3 Es ist dem Mann eine Ehre, vom Streite fern zu bleiben, aber ein jeder Narr ist händelsüchtig.

Het is een eer voor den mens, buiten twisten te blijven; Alleen dwazen zoeken ruzie.

4 Im Herbste pflügt der Faule nicht; wenn er dann in der Erntezeit nach Ertrag verlangt, so ist nichts da.

Als een luiaard in de herfst niet wil ploegen, Zoekt hij in de oogsttijd tevergeefs.

5 Wie tiefe Wasser ist das Vorhaben in eines Mannes Herzen, aber ein kluger Mann weiß es heraufzuschöpfen.

Diep water is het, wat iemand bij zichzelf overlegt; Maar een verstandig mens weet het te putten.

6 Gar viele Menschen werden liebreiche Leute genannt, aber einen treuen Freund, wer findet den?

Velen worden vriendelijke mensen genoemd; Waar vindt men echter iemand, die betrouwbaar is?

7 Ein Frommer, der in seiner Unsträflichkeit wandelt, des Kindern wird's wohlgehen nach ihm.

Een deugdzaam mens, die onberispelijk wandelt: Ook na zijn dood gaat het zijn kinderen goed.

8 Ein König, der auf dem Richterstuhle sitzt, scheidet mit seinen Augen sichtend alles Böse aus.

De koning, die op zijn rechterstoel zit, Zift met zijn ogen al wat slecht is.

9 Wer kann sagen: Ich habe mein Herz lauter erhalten; ich bin rein von meiner Sünde?

Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart rein gehouden, Ik ben vrij van zonde?

10 Zweierlei Gewicht und zweierlei Maß, die sind beide Jahwe ein Greuel.

Tweeërlei gewicht en tweeërlei maat: Jahweh heeft van beide een afschuw.

11 Schon der Knabe giebt sich in seinen Handlungen zu erkennen, ob lauter und redlich sein Thun.

Zelfs uit het gedrag van een kind kan men opmaken, Of zijn daden zuiver zijn en oprecht.

12 Das Ohr, welches hört, und das Auge, welches sieht, Jahwe hat sie beide geschaffen.

Een oor dat hoort, en een oog dat ziet: Jahweh heeft ze beide gemaakt.

13 Liebe nicht den Schlaf, daß du nicht verarmest; halte deine Augen offen, so wirst du Brot in Fülle haben.

Wees niet verzot op slapen, anders wordt ge arm; Houd uw ogen open, en ge krijgt eten genoeg.

14 “Schlecht, schlecht!” sagt der Käufer; geht er aber seines Wegs, alsdann rühmt er sich.

Slecht! Slecht! klaagt de koper; Maar als hij is weggegaan, gaat hij er groot op

15 Man hat Gold und eine Menge von Korallen; aber ein kostbarer Schmuck sind einsichtsvolle Lippen.

Er is goud, er zijn veel juwelen, Maar het kostbaarst bezit zijn verstandige lippen.

16 Nimm ihm sein Kleid, denn er hat für einen Fremden gebürgt, und um Auswärtiger willen pfände ihn.

Ontneem hem zijn kleed, want hij bleef borg voor een ander; Eis een pand van hem, terwille van vreemden.

17 Süß schmeckt dem Manne das Brot des Trugs; hinterher aber wird ihm der Mund voll Kies.

Gestolen brood smaakt iemand wel goed, Maar achteraf heeft hij een mond vol zand.

18 Anschläge gewinnen durch guten Rat Bestand, und nur mit kluger Lenkung führe Krieg.

Alleen door beraad komen plannen ten uitvoer; Voer dus de strijd met beleid.

19 Wer Geheimnisse verrät, geht als Verleumder umher; drum gieb dich nicht ab mit einem Plaudermaul.

Wie altijd maar babbelt, verraadt licht een geheim; Bemoei u dus niet met een praatvaar.

20 Wer seinem Vater und seiner Mutter flucht, des Leuchte erlischt in schwarzer Finsternis.

Als iemand zijn vader en moeder vervloekt, Gaat zijn lamp uit, wanneer de duisternis intreedt.

21 Ein Erbe, das zuerst erhastet ward, wird schließlich ohne Segen sein.

Een bezit, te spoedig verkregen, Brengt tenslotte geen zegen.

22 Sprich nicht: Ich will Böses vergelten! Harre auf Jahwe, so wird er dir helfen.

Zeg niet: Ik zal u het kwaad vergelden! Vertrouw op Jahweh; Hij zal u helpen.

23 Zweierlei Gewicht ist Jahwe ein Greuel, und falsche Wage ist ein übel Ding.

Tweeërlei gewicht is een gruwel voor Jahweh, Een valse weegschaal is kwaad.

24 Von Jahwe sind bestimmt des Mannes Schritte; der Mensch aber, - wie mag er seinen Weg verstehn?

Door Jahweh zijn de schreden der mensen bepaald; Hoe zou ook de mens zijn weg kunnen zien?

25 Ein Fallstrick ist's für den Menschen, unbedacht “geweiht”! zu rufen und erst nach dem Geloben zu überlegen.

In de val loopt hij, die ijlings "Heilig" roept En eerst ná zijn geloften overlegt.

26 Ein weiser König scheidet sichtend die Gottlosen aus und läßt dann das Rad über sie hingehn.

Een wijs koning zift de bozen uit, En laat het rad over hen heengaan.

27 Eine Leuchte Jahwes ist des Menschen Geist, die durchforscht alle Kammern des Leibes.

Jahweh slaat de geest der mensen gade En doorzoekt alle schuilhoeken der ziel.

28 Liebe und Treue behüten den König, und durch Liebe stützt er seinen Thron.

Liefde en trouw beschermen den koning, Op rechtvaardigheid stut hij zijn troon.

29 Der Jünglinge Ruhm ist ihre Stärke, und der Greise Schmuck ist das graue Haar.

Het sieraad der jongemannen is hun kracht, Grijze haren zijn de pronk van de ouderdom.

30 Blutige Striemen säubern den Bösewicht, und Schläge, die in des Leibes Kammern dringen.

Bloedige striemen polijsten het hart, Slagen de schuilhoeken der ziel.