Sprueche 18

1 Nach dem, was ihn gelüstet, strebt, wer sich absondert; wider alles Vernünftige lehnt er sich auf.

Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.

2 Ein Thor hat kein Gefallen an Einsicht, sondern daran, daß sein Denken offenbar werde.

Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.

3 Wo der Gottlose hinkommt, da kommt auch Verachtung, und mit der Schande Schmach.

Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.

4 Tiefe Wasser sind die Worte von eines Mannes Mund, ein sprudelnder Bach, eine Quelle der Weisheit.

Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.

5 Daß man für den Gottlosen Partei nimmt, ist ein übles Ding, - daß man den, der Recht hat, im Gericht hinwegstößt.

Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.

6 Die Lippen des Thoren führen Streit herbei, und sein Mund ruft nach Schlägen.

Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.

7 Der Mund des Thoren führt seinen Sturz herbei, und seine Lippen sind ein Fallstrick für sein Leben.

Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.

8 Die Worte des Ohrenbläsers sind wie Leckerbissen, und die dringen hinab in des Leibes Kammern.

Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.

9 Schon wer sich bei seinem Geschäfte lässig zeigt, ist ein Bruder dessen, der zu Grunde richtet.

Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.

10 Ein fester Turm ist der Name Jahwes; dahin läuft der Fromme und findet sich gesichert.

Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.

11 Des Reichen Habe ist ihm eine feste Stadt und bedünkt ihn eine hohe Mauer.

Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.

12 Dem Sturz eines Mannes geht Überhebung des Herzens voran, aber der Ehre geht Demut voran.

Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.

13 Giebt einer Antwort, ehe er noch hörte, so wird ihm das als Narrheit und als Schande gerechnet.

Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.

14 Des Mannes Mut hält sein Leiden aus, aber ein niedergeschlagenes Gemüt, wer kann das tragen?

Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?

15 Des Verständigen Herz erwirbt sich Erkenntnis, und der Weisen Ohr strebt nach Erkenntnis.

Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.

16 Das Geschenk, das einer giebt, macht ihm Raum und geleitet ihn vor die Großen.

Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.

17 Recht hat der erste in seiner Streitsache; aber es kommt der andere und forscht ihn aus.

Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.

18 Streitigkeiten macht das Los ein Ende und bringt Starke auseinander.

Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.

19 Ein Bruder, gegen den treulos gehandelt ward, leistet mehr Widerstand als eine feste Stadt, und solcher Streit hält hart wie eines Palastes Riegel.

Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.

20 Von der Frucht seines Mundes sättigt sich eines Mannes Leib; mit dem Ertrage seiner Lippen wird er gesättigt.

Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.

21 Tod und Leben steht in der Zunge Gewalt, und wer sie im Zaume hält, wird ihre Frucht genießen.

Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.

22 Wer eine Ehefrau gefunden, hat etwas Köstliches gefunden und Wohlgefallen von Jahwe erlangt.

Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.

23 Flehentlich redet der Arme, aber der Reiche antwortet mit Härte.

Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.

24 Viel Umgang bringt leicht Untergang; doch giebt's auch Freunde, anhänglicher als ein Bruder.

Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.