Sprueche 16

1 Dem Menschen gehören des Herzens Entwürfe, aber von Jahwe kommt die Antwort der Zunge.

Wel kan de mens bij zichzelf overleggen, Maar van Jahweh komt het antwoord van de mond.

2 Alle seine Wege hält ein Mann für rein, aber Jahwe ist's, der die Geister wägt.

Al denkt de mens, dat al zijn wegen onschuldig zijn, Het is Jahweh, die de harten toetst!

3 Befiehl Jahwe deine Werke, so werden deine Anschläge gelingen.

Wentel uw zorgen op Jahweh af, Dan komen uw plannen ten uitvoer.

4 Alles hat Jahwe zu seinem Zwecke geschaffen, so auch den Gottlosen für den Tag des Unglücks.

Jahweh heeft alles gemaakt met een doel, Zo ook den zondaar voor de dag van het onheil.

5 Ein Greuel ist für Jahwe jeder Hochmütige; die Hand darauf: er wird nicht straflos bleiben!

Jahweh verafschuwt alle hooghartige mensen; De hand erop: ze ontkomen niet aan hun straf.

6 Durch Liebe und Treue wird Verschuldung gesühnt, und durch die Furcht Jahwes meidet man das Böse.

Door oprechte liefde wordt de zonde uitgeboet, Uit vrees voor Jahweh leert men het kwaad mijden.

7 Wenn eines Mannes Wege Jahwe wohlgefallen, so söhnt er auch seine Feinde mit ihm aus.

Als Jahweh behagen heeft in iemands wegen, Maakt Hij zelfs diens vijanden met hem bevriend.

8 Besser wenig mit Gerechtigkeit, als ein großes Einkommen mit Unrecht.

Beter weinig met eerlijke middelen, Dan rijke inkomsten door onrecht.

9 Des Menschen Herz erdenkt seinen Weg, aber Jahwe lenkt seinen Schritt.

Al kan de mens bij zichzelf overleggen, Het is Jahweh, die zijn schreden richt.

10 Orakelspruch ruht auf des Königs Lippen; beim Urteilsprechen wird sein Mund sich nicht vergreifen.

Van ‘s konings lippen komt een orakel, Bij een rechtszaak faalt zijn uitspraak niet.

11 Rechtes Wiegen und Wägen kommt von Jahwe; sein Werk sind alle Gewichtsteine im Beutel.

Een juiste balans en weegschaal zijn van Jahweh, En iedere gewichtssteen is zijn werk.

12 Ein Greuel ist den Königen gottloses Thun; denn durch Gerechtigkeit wird der Thron befestigt.

Koningen moeten een afschuw van misdaden hebben; Alleen door rechtvaardigheid staat een troon sterk.

13 Der Könige Wohlgefallen sind gerechte Lippen, und wer aufrichtig redet, den lieben sie.

Een koning heeft welbehagen in eerlijke taal, En houdt van iemand, die waarheid spreekt.

14 Des Königs Grimm ist gleich Todesboten, aber ein weiser Mann besänftigt ihn.

De toorn eens konings is de bode van de dood; Een wijs man weet hem te ontwapenen.

15 Im freundlichen Blicke des Königs liegt Leben, und sein Wohlwollen gleicht dem Gewölke des Frühlingsregens.

Een vriendelijk gezicht van den koning betekent leven, Zijn welgevallen is als een wolk vol lenteregen.

16 Wie viel besser ist's, Weisheit zu erwerben, als Gold, und das Erwerben von Einsicht ist dem Silber vorzuziehn!

Wijsheid verwerven is beter dan goud, Ervaring krijgen verkieslijker dan zilver.

17 Der Rechtschaffenen Bahn besteht im Meiden des Bösen; sein Leben bewahren, heißt auf seinen Wandel acht haben.

Het pad der deugdzamen weet het kwaad te vermijden; Wie op zijn weg let, beschermt zichzelf.

18 Dem Sturze geht Stolz voran, und hoffärtiger Sinn dem Fall.

Hoogmoed komt vóór de val, Hooghartigheid, voordat men struikelt.

19 Besser demütig sein mit Demütigen, als Beute teilen mit Stolzen.

Beter deemoedig te zijn met armen, Dan met hovaardigen buit te delen.

20 Wer auf das Wort achtet, findet Glück, und wer Jahwe vertraut, - wohl ihm!

Wie op zijn woorden let, heeft het goed; Gelukkig hij, die op Jahweh vertrouwt!

21 Wer weises Herzens ist, wird ein Verständiger genannt, und die Süßigkeit der Lippen mehrt die Belehrung.

Een wijze geest wordt verstandig genoemd, Maar met goede woorden bereikt men nog meer.

22 Ein Born des Lebens ist die Klugheit für den, der sie besitzt, aber der Narren Züchtigung ist die Narrheit.

Inzicht is een levensbron voor wie het bezit, Dwazen worden met dwaasheid bestraft.

23 Des Weisen Herz macht seinen Mund klug, und mehrt auf seinen Lippen die Belehrung.

Een wijze geest spreekt verstandige taal, Hij maakt, dat zijn woorden overtuigen.

24 Honigseim sind huldvolle Reden, Süßes für die Seele und Heilung dem Gebein.

Vriendelijke woorden zijn een honingraat, Zoet voor de ziel en verkwikkend voor het gebeente.

25 Mancher Weg dünkt einen gerade, aber das Ende davon sind Todeswege.

Soms houdt men een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.

26 Der Hunger des Arbeiters arbeitet für ihn, denn sein eigener Mund treibt ihn an.

De honger zet den arbeider aan tot werken; Zijn mond dwingt hem ertoe.

27 Ein nichtsnutziger Mann macht Gruben zum Unglück, und auf seinen Lippen ist gleichsam versengendes Feuer.

Een man, die niet deugt, is een oven van boosheid; Op zijn lippen brandt als het ware een vuur.

28 Ein ränkesüchtiger Mann richtet Zänkerei an, und ein Ohrenbläser bringt vertraute Freunde auseinander.

Een wispelturig mens stuurt op ruzie aan, Een lastertong brengt onenigheid tussen vrienden.

29 Ein gewaltthätiger Mann verlockt seinen Nächsten und führt ihn auf keinen guten Weg.

Een booswicht tracht zijn naaste te verleiden, En hem te brengen op een weg, die niet deugt.

30 Wer seine Augen schließt, will Ränke ersinnen; wer seine Lippen zusammenkneift, hat das Böse schon fertig.

Wie zijn ogen toeknijpt, is iets vals van plan; Wie zijn lippen opeenperst, heeft het kwaad al gedaan.

31 Eine herrliche Krone ist graues Haar; auf dem Wege der Frömmigkeit wird sie erlangt.

Het grijze haar is een heerlijke kroon, Die op het pad der deugd wordt verkregen.

32 Besser ein Langmütiger, als ein Held, und besser einer, der des eigenen Gemütes Herr ist, als ein Städteeroberer.

Een lankmoedig man is meer waard dan een krachtmens; Wie zichzelf beheerst, staat hoger, dan wie een stad bedwingt.

33 In den Schoß wirft man das Los, aber von Jahwe kommt all' sein Entscheid.

Wel wordt het lot in de schoot geworpen Maar wat het uitwijst, komt van Jahweh.