Sprueche 15

1 Eine gelinde Antwort stillt den Grimm, aber ein verletzendes Wort erregt den Zorn.

Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.

2 Der Weisen Zunge träufelt Erkenntnis, aber der Thoren Mund sprudelt Narrheit aus.

Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.

3 Allerorten sind die Augen Jahwes, überwachen beständig die Bösen und die Guten.

Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.

4 Gelindigkeit der Zunge ist ein Lebensbaum, aber Verkehrtheit an ihr bewirkt Herzeleid.

Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.

5 Der Narr verschmäht die Zucht seines Vaters, wer aber Rüge beachtet, handelt klug.

Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.

6 In des Frommen Haus ist Vorrat in Fülle, aber in dem Einkommen des Gottlosen ist Zerrüttung.

W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.

7 Die Lippen der Weisen streuen Erkenntnis aus, aber der Thoren Herz ist verkehrt.

Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.

8 Das Opfer der Gottlosen ist ein Greuel für Jahwe, aber der Rechtschaffenen Gebet gefällt ihm wohl.

Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.

9 Ein Greuel für Jahwe ist der Gottlosen Weg; wer aber der Gerechtigkeit nachjagt, den liebt er.

Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.

10 Böse Züchtigung widerfährt dem, der den rechten Pfad verläßt; wer Rüge haßt, muß sterben.

Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.

11 Unterwelt und Abgrund liegen offen vor Jahwe, wie viel mehr die Herzen der Menschen! (Sheol h7585)

Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)

12 Der Spötter liebt nicht, daß man ihn zurechtweise; zu den Weisen begiebt er sich nicht.

Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.

13 Ein fröhliches Herz macht das Angesicht freundlich, aber bei Herzenskummer ist das Gemüt niedergeschlagen.

Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.

14 Des Verständigen Herz sucht Erkenntnis, aber der Thoren Mund geht auf Narrheit aus.

Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem

15 Ein Elender hat nie einen guten Tag; wer aber wohlgemut ist, hält immerdar ein fröhliches Gastmahl.

Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.

16 Besser wenig in der Furcht Jahwes, als ein großer Schatz und Unruhe dabei.

Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.

17 Besser ein Gericht Kohl und Liebe dazu, als ein gemästeter Ochs und Haß dabei.

Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.

18 Ein hitziger Mann erregt Zank, aber ein Langmütiger stillt den Hader.

Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.

19 Des Faulen Weg ist wie eine Dornhecke, aber der Rechtschaffenen Pfad ist wohl gebahnt.

Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.

20 Ein weiser Sohn macht dem Vater Freude, aber ein Thor von einem Menschen verachtet seine Mutter.

Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.

21 Die Narrheit ist dem Unverständigen eine Freude, aber ein Mann von Einsicht geht den geraden Weg.

Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.

22 Die Anschläge werden zunichte, wo Vorbesprechung fehlt; sind aber der Berater viele, so kommen sie zustande.

Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.

23 Freude erwächst einem Mann durch die Antwort seines Mundes, und ein Wort zu seiner Zeit - wie ist es so schön!

Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!

24 Der Pfad des Lebens geht aufwärts für den Klugen, damit er nicht in die Unterwelt drunten gerate. (Sheol h7585)

Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol h7585)

25 Der Hoffärtigen Haus wird Jahwe wegreißen, aber der Witwe Grenze wird er feststellen.

Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.

26 Ein Greuel für Jahwe sind arge Anschläge, aber rein sind ihm huldvolle Reden.

Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.

27 Sein eignes Haus verstört, wer nach ungerechtem Gewinne geizt; wer aber Geschenke haßt, der wird leben.

Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.

28 Des Frommen Herz überlegt, was zu antworten ist, aber der Gottlosen Mund sprudelt Bosheiten aus.

Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.

29 Jahwe ist fern von den Gottlosen, aber der Frommen Gebet erhört er.

Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.

30 Freundlicher Blick erfreut das Herz; frohe Kunde labt das Gebein.

Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.

31 Ein Ohr, das Leben wirkende Rüge hört, wird inmitten der Weisen weilen.

Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.

32 Wer Zucht fahren läßt, verwirkt sein Leben; wer aber auf Rüge hört, erwirbt Verstand.

Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.

33 Die Furcht Jahwes ist Zucht zur Weisheit, und der Ehre geht Demut voran.

Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.