Sprueche 14

1 Der Frauen Weisheit hat ihr Haus gebaut, aber die Narrheit reißt es mit ihren eigenen Händen nieder.

Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.

2 Wer in seiner Geradheit wandelt, der fürchtet Jahwe, wer aber krumme Wege geht, der verachtet ihn.

Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.

3 Im Munde des Narren ist eine Rute für den Hochmut; den Weisen aber dienen ihre Lippen zur Bewahrung.

En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.

4 Wo keine Ochsen sind, ist die Krippe leer, aber reichliches Einkommen gewinnt man durch des Stieres Kraft.

Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.

5 Ein wahrhaftiger Zeuge lügt nicht, aber ein falscher Zeuge bringt Lügen vor.

Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.

6 Der Spötter sucht Weisheit, jedoch vergeblich; für den Verständigen aber ist Erkenntnis etwas Leichtes.

Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.

7 Gehst du hinweg von dem thörichten Mann, so hast du nichts von einsichtsvollen Lippen gemerkt.

Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.

8 Die Weisheit des Gescheiten ist, daß er seinen Weg versteht, aber der Thoren Narrheit besteht in Betrug.

La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.

9 Der Narren spottet das Schuldopfer, aber zwischen den Rechtschaffenen ist Wohlgefallen.

Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.

10 Nur das Herz selbst kennt sein Leid, und auch in seine Freude kann sich kein Fremder mengen.

Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.

11 Das Haus der Gottlosen wird vertilgt werden, aber der Rechtschaffenen Zelt wird blühen.

Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.

12 Mancher Weg dünkt einen gerade, aber das Ende davon sind Todeswege.

Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.

13 Sogar beim Lachen kann das Herz Kummer fühlen, und der Freude Ende ist Gram.

Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.

14 Von seinen Wegen wird satt, wer abtrünniges Herzens ist, und ebenso von seinen Thaten ein wackerer Mann.

Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.

15 Der Einfältige glaubt jedem Wort, aber der Gescheite achtet auf seinen Schritt.

Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.

16 Der Weise fürchtet sich und meidet das Böse, der Thor aber braust auf und fühlt sich sicher.

Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.

17 Der Jähzornige verübt Narrheit, und wer mit Ränken umgeht, wird gehaßt.

Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.

18 Die Einfältigen eignen sich Narrheit an, aber die Gescheiten werden mit Erkenntnis gekrönt.

Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.

19 Die Bösen müssen sich vor dem Guten bücken, und die Gottlosen an den Thoren des Frommen.

Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.

20 Sogar seinem Freund ist der Arme verhaßt; derer aber, die den Reichen lieb haben, sind viele.

Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.

21 Wer seinem Nächsten Verachtung bezeigt, versündigt sich, aber wohl dem, der sich der Elenden erbarmt.

Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.

22 Fürwahr, in die Irre geraten, die auf Böses bedacht sind, aber Liebe und Treue erfahren, die auf Gutes bedacht sind.

Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.

23 Alle saure Arbeit schafft Gewinn, aber bloßes Geschwätz führt nur zum Mangel.

De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.

24 Den Weisen ist ihr Reichtum eine Krone, aber die Narrheit der Thoren bleibt Narrheit.

Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.

25 Ein Lebensretter ist der wahrhaftige Zeuge, wer aber Lügen vorbringt, ist ein Betrüger.

Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.

26 In der Furcht Jahwes liegt eine starke Zuversicht; auch die Söhne eines solchen werden eine Zuflucht haben.

En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.

27 Die Furcht Jahwes ist ein Born des Lebens, daß man die Fallstricke des Todes meide.

La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.

28 In der Menge des Volks besteht des Königs Herrlichkeit, aber durch Mangel an Leuten kommt des Fürsten Sturz.

Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.

29 Der Langmütige ist reich an Vernunft, aber der Jähzornige bringt die Narrheit hoch.

Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.

30 Ein gelassener Sinn ist des Leibes Leben, aber Leidenschaft ist wie Wurmfraß im Gebein.

Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.

31 Wer den Geringen bedrückt, lästert dessen Schöpfer; dagegen ehrt ihn, wer sich des Armen erbarmt.

Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.

32 Durch seine Bosheit wird der Gottlose gestürzt, aber der Fromme findet Zuflucht in seiner Redlichkeit.

Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.

33 Im Herzen des Verständigen ruht die Weisheit, aber inmitten der Thoren giebt sie sich kund.

En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.

34 Gerechtigkeit erhöht ein Volk, aber der Nationen Schmach ist die Sünde.

Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.

35 Ein kluger Diener gefällt dem Könige wohl; aber seinen Grimm wird erfahren, wer schändlich handelt.

Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.