< Sprueche 23 >

1 Wenn du beim Mahl bei einem Fürsten sitzest, gib acht auf das, was man dir vorsetzt!
Ka ibedo mondo ichiem gi ruoth, non maber gima ni e nyimi,
2 Nur wenig leg dir in den Teller, falls du die Gier beherrschen willst!
ka in jawuoro to dimbri nono to onyalo keto pala e dwondi.
3 Nach Leckerbissen hege kein Gelüste! Es kann dies eine Speise der Enttäuschung sein.
Kik igomb chiembe mamit, nimar chiemono en mar wuondruok.
4 Bemüh dich nicht um Reichtum! Steh ab davon aus Klugheit!
Kik iwe tich bari ndasi ni mondo ibed ja-mwandu, bed gi rieko mondo iritri.
5 Denn, schaust du nach ihm aus, ist er nicht da; er schafft sich Adlerflügel an und fliegt gen Himmel.
Ngʼi mwandu mana matin nono, to bangʼe gidhi, nimar adiera gibiro bedo gi bwombe, kendo gifu gidhi e kor polo ka ongo.
6 Mit einem Menschen voller Mißgunst speise nicht! Nach seinen Leckerbissen hege kein Gelüste!
Kik icham chiemb jagwondo, kik igomb chiembe mamit,
7 Denn wie ein Ekel beim Genuß ist es mit diesem: "Iß doch und trink!" sagt er zu dir; er aber meint's mit dir nicht ehrlich.
nimar en ngʼat mosiko paro nengo mochul. Owachoni niya, “Chiem kendo methi,” to chunye ok ni kodi.
8 Den Bissen, den du issest, sollst du wieder ausspeien, verderben dir die guten Sachen.
Ibiro ngʼogo mano matin mane ichamo kendo ibiro bedo ni iketho kindeni kuom pwoch mipuoyego.
9 Red nicht vor eines Toren Ohren! Denn er verachtet deiner Rede klugen Sinn.
Kik iwuo ne ngʼat mofuwo, nikech obiro chayo rieko mag wechegi.
10 Verrück die Grenze nicht der Kinder! Mach keinen Eingriff in der Waisen Äcker!
Kik igol kidi mar kiewo machon, kata ima nyithindo maonge wuone puothegi;
11 Denn der sie schützt, ist stark, führt ihre Sache wider dich.
nimar Jal moritogi en ratego; obiro chwakogi e kindi kodgi.
12 Was über Zucht ich sage, merk dir wohl! Auf einsichtsvolle Rede höre!
Ket chunyi ne puonj to iti ne weche mag ngʼeyo.
13 Entzieh nicht deinem Knaben seine Züchtigung! Wenn du ihn mit der Rute schlägst, so stirbt er nicht daran.
Kik itamri kumo nyathi; nimar chwat ok nyal nege.
14 Du schlägst ihn mit der Rute zwar; doch rettest du sein Leben vor der Hölle. (Sheol h7585)
Kikumo nyathi kod kede to obiro reso chunye aa e tho. (Sheol h7585)
15 Mein Sohn! Wird weise je dein Herz, dann bin auch ich in meinem Herzen fröhlich.
Wuoda, ka chunyi riek, eka chunya biro bedo mamor,
16 Mein Innerstes frohlockt, wenn deine Lippen reden das, was recht.
chunya ma iye nobed mamor ka lewi wacho gima nikare.
17 Es eifere nicht dein Herz den Sündern nach, es streb vielmehr nach Gottesfurcht zu allen Zeiten!
Kik ibed gi nyiego e chunyi nikech joricho; to kinde duto bedi gi dwaro mar luoro Jehova Nyasaye moloyo.
18 Dann hast du eine Zukunft, und nicht zuschanden wird dir deine Hoffnung.
Adier, ka itimo kamano to inibed gi geno e ndalo mabiro, kendo genoni ok nongʼad oko.
19 Mein Sohn! Horch auf! Und werde weise! Laß nur geraden Weg dein Herz beschreiten!
Wuoda, winja, eka inibed mariek, kendo ket chunyi e yo moriere tir.
20 Sei nicht bei Weinsäufern und nicht bei liederlichen Menschen!
Kik iriwri gi jogo ma madho kongʼo mangʼeny kata jowuoro mohero ringʼo,
21 Der Säufer und der liederliche Mensch verarmen; die Dirne kleidet dich in Lumpen.
nimar jomer kod jowuoro bedo jochan, kendo nongʼno rwakogi gi lewni moti.
22 Auf deinen Vater hör, der dich gezeugt! Mißachte nimmer deine Mutter, weil sie alt geworden!
Winj wuonu, nikech en ema nonywoli, kendo kik icha minu ka oti.
23 Die Wahrheit kauf! Versäum nicht ihren Einkauf, nicht den von Weisheit, Zucht und Einsicht!
Adiera gi rieko gi puonjruok kod ngʼeyo tiend wach ema nyaka iyudi, kata dabed ni ingʼiewogi gi nengo matek.
24 Gar laut frohlockt der Vater eines Frommen; wer einen Weisen zeugt, der freut sich über ihn.
Wuon ngʼat makare nigi mor maduongʼ; ngʼatno man-gi wuowi mariek obedo mamor kode.
25 So freue sich dein Vater über dich! Frohlocken möge die, die dich geboren!
Mad wuonu gi minu bed mamor; mad minu mane onywoli bed gi ilo.
26 Mein Sohn, gib mir dein Herz! Laß deinen Augen meine Wege wohlgefallen!
Wuoda, miya chunyi, kendo ket wengegi orit yorena,
27 Denn eine tiefe Grube ist das andere Weib; ein enger Brunnen ist die Fremde.
nimar dhako ma jachode en bur matut, to dhako mabayo en soko madiny.
28 ja, wie ein Räuber liegt sie auf der Lauer, verübt an Menschen viel Betrug.
Ka jamecho obuto korito, to omedo keto ji ma ok jo-adiera mangʼeny e kind ji.
29 Wer hat nur Ach? Und wer hat Wehe? Wer hat nur Streitereien? Und wer Klagen? Wer Wunden ganz umsonst? Wer hat ein blaues Auge?
En ngʼa man-gi masira? En ngʼa man-gi lit? En ngʼa man-gi lweny? En ngʼa man-gi ngʼur? En ngʼa man-gi adhonde ma ok owinjore? En ngʼa man-gi wangʼ makwar motimo remo?
30 Die spät beim Weine sitzen, die zu des Mischtranks Probe kommen.
Jogo madeko oko ka kongʼo, madhi mondo gibil kongʼo mokik mayoreyore.
31 Schau nach dem Wein nicht gierig, wie er rötlich schimmert, wie er im Becher funkelnd leicht hinuntergleitet!
Kik ingʼi kongʼo kochiek mowalo, ka obabni e kikombe, ka omadhore mos kolor piny!
32 Zum Schlusse gleicht er einer Schlange, die dich sticht, und einem Basilisken, der sein Gift verspritzt.
Bangʼe to okecho ka thuol kendo oketo kwiri kaka fu.
33 Und deine Augen blicken schief; dein Herz denkt ganz verkehrte Sachen.
Wengeni biro neno gik mayoreyore to pachi paro gik morundore.
34 Und du gleichst einem Mann, der mitten in dem Meere liegt, ja einem Mann, der oben auf dem Mastbaum sitzt.
Ibiro chalo ngʼat ma nindo e nam mar apaka matek, ka inindo ewi apaka.
35 "Ja, hätt' man mich geschlagen, hätt' es mir nicht weh getan. Und wenn man mich geprügelt, hätt' ich's nicht gemerkt. Sobald ich wieder nüchtern bin, will ich aufs neue mich ihm wiederum ergeben."
Ibiro wacho niya, “Gigoya, to ok ahinyra! Gigoya, to ok awinji! Karangʼo ma abiro chiewoe mondo adog ameth kendo?”

< Sprueche 23 >