< Luc 22 >

1 La fête des pains sans levain, appelée la Pâque, approchait.
Lino pobwe lyachinkwa chitakwe bumena chakali chaamba kusika, litegwa Pasika.
2 Et les principaux sacrificateurs et les scribes cherchaient comment ils pourraient faire mourir Jésus; car ils craignaient le peuple.
BaPayizi bapati alimwi abalembi bakalikuyaandula mbubanga balabika Jesu kulufu, nkaambo bakalikuyoowa bantu.
3 Or, Satan entra dans Judas, nommé Iscariote, qui était du nombre des Douze.
Lino Satani wakanjila muli Judasi Isikkaliyoti, ooyo wakali umwi wabalikkumi ababili.
4 Judas alla trouver les principaux sacrificateurs et les chefs des gardes, pour s'entendre avec eux sur les moyens de le leur livrer.
Judasi wakayinka kubapayizi bapatki akubapati babasilumamba waakubaambila mbanga ulapeda Jesu kulimbabo.
5 Ceux-ci, remplis de joie, lui promirent de lui donner de l'argent.
Bakabotelwa alimwi bazuminana kuti bamupe mali.
6 Il se mit d'accord avec eux, et il cherchait une occasion favorable pour livrer Jésus à l'insu de la foule.
Wakazumina alimwi wakayaandula mweenya wakubapa kule abantu.
7 Le jour des pains sans levain, où l'on devait immoler la Pâque, étant arrivé,
Nibwakasika buzuba bwachinkwa chitakwe bumena, aawo nikwakeelede kupayigwa kabelele kakwiindilila.
8 Jésus envoya Pierre et Jean, et il leur dit: Allez nous préparer la Pâque, afin que nous la mangions.
Jesu wakatuma Pita a Joni kaamba kuti, “Mweende mukatubambile chakulya cha Pasika kuchitila kuti tzolye.”
9 Ils lui dirent: Où veux-tu que nous la préparions?
Bakabuzya kulinguwe bati, “Nkookuli nkoyanda kuti tukachite mabambe aaya?”
10 Il leur répondit: Lorsque vous entrerez dans la ville, vous rencontrerez un homme portant une cruche d'eau; suivez-le dans la maison où il entrera,
Wakabasandula kuti, “Amulange naa mwanjila mumuunzi, mulaswaana mwaalumi utukkide nongo yamanzi. Mukamutobele mung'anda eeyo njatakanjile.
11 et dites au maître de la maison: Le Maître te fait dire: Où se trouve la salle dans laquelle je dois manger la Pâque avec mes disciples?
Amukatedi kuli muna ng'anda, “Muyiisi wati kulinduwe, ilikuli ng'anda yakulida, oomo munditalide Pasika abasikwiiya bangu?”
12 Et il vous montrera une grande chambre haute, toute meublée; préparez-y ce qu'il faut.
Uyokutondezya n'anda mpati yakulala yakujulu iili aazyoonse. Kachite mabambe ooko.”
13 Ils s'en allèrent et trouvèrent les choses comme Jésus le leur avait dit; et ils préparèrent la Pâque.
Aboobo bakiinka, alimwi bakujana zyoonse mbuli mbakali waamba kulimbabo. Mpawo bakabamba kulya kwa Pasika.
14 Quand l'heure fut venue, il se mit à table, et les apôtres avec lui.
Eelyo chiindi nichakasika, wakakkala aansi abasikwiiya.
15 Puis il leur dit: J'ai fort désiré de manger cette Pâque avec vous, avant que je souffre.
Mpawo wakati kulimbabo, “Ndalikuyandisya kapati kulya Pasika andinywe nkesinapenzegwa,
16 Car, je vous le déclare, je ne la mangerai plus, jusqu'à ce qu'elle soit accomplie dans le royaume de Dieu.
Nkaambo ndati kulindinywe, nsikoyoolya lubo kusikila zyazuzikizigwa mubwaami bwa Leza.”
17 Et, ayant pris une coupe et rendu grâces, il dit: Prenez ceci, et partagez-le entre vous.
Mpawo Jesu wakabweza nkomeki, alimwi eelyo nakapa kulumba, wakati, “Mubweze eechi, alimwi mukachaabane aakati kanu.
18 Car, je vous le déclare, désormais je ne boirai plus du fruit de la vigne, jusqu'à ce que le royaume de Dieu soit venu.
Nkaambo ndati kulindinywe, nsikoyoonywa muchelo wa musaansa lubo kusikila bwaami bwa Leza bwasika.”
19 Puis il prit du pain, et, après avoir rendu grâces, il le rompit et le leur donna, en disant: Ceci est mon corps, qui est donné pour vous; faites ceci en mémoire de moi.
Mpawo wakabweza chinkwa, alimwi eelyo nakapa kulumba, wakachikwamuna, alimwi wakabapa, kati, “Ooyu mubili wangu, ooyo wapegwa akaambo kanu. Mukachite eechi mukuyeya ndime.”
20 De même, après avoir soupé, il leur donna la coupe, en disant: Cette coupe est la nouvelle alliance en mon sang, qui est répandu pour vous.
Wakabweza nkomeki munzila yeeelene musule lya chilalilo, kalikuti, “Eeyi nkomeki nchizuminano changu chipya mu gazi lyangu, lyatilwa akaambo kanu.
21 Au reste, la main de celui qui me trahit est près de moi: il est assis à cette table!
Pesi muswiilile. Ooyo undiwuzya uli andime antafula.
22 En ce qui concerne le Fils de l'homme, il s'en va, conformément à ce qui a été arrêté; mais malheur à cet homme, par qui il est trahi!
Nkaambo Mwana mulombe wa Muntu nchobeni uliinka mbuli mbuzyakabambwa. Pesi mawe kuliwoyo muntu uyonduuzya!”
23 Alors ils se mirent à se demander les uns aux autres, quel était donc celui d'entre eux qui ferait cela.
Bakatalika kuzuwisyania chabochabo kuti ngwani unga uyookonzya kuchita eechi.
24 Il s'éleva aussi parmi eux une contestation, pour savoir lequel d'entre eux devait être regardé comme le plus grand.
Mpawo kwakaba kukazyania aakati kabo aatala akuti nguuli wabo wakalikubwezwa kali mupati.
25 Mais Jésus leur dit: Les rois des nations leur commandent en maîtres, et ceux qui exercent l'autorité sur elles sont appelés bienfaiteurs.
Wakati kulimbabo, “Baami ba bamaasi mbasimalelo aatala ambabo, alimwi aabo bali aabweendelezi aatala ambabo babonwa mbuli baabo bachita bubotu kubantu babo.
26 Pour vous, ne faites pas ainsi; mais, que le plus grand parmi vous soit comme le plus petit, et celui qui gouverne, comme celui qui sert.
Pesi tazyeelede kuba boobu pe andinywe. Anikuti, muleke ooyo mupati aakati kanu abe mbuli muniini, alimwi muleke ooyo uli alugwasyo abe mbuli ooyo ubeleka.
27 Car lequel est le plus grand, celui qui est à table, ou celui qui sert? N'est-ce pas celui qui est à table? Moi pourtant, je suis au milieu de vous comme celui qui sert.
Nkaambo ngwani mupati, ooyo uukkala antafula, na ooyo ubeleka? Nikubaboobo ndili aakati kanu mbuli woyo uubeleka.
28 Quant à vous, vous avez persévéré avec moi dans mes épreuves,
Pesi ndinywe nimwakiinkilila kunembo andime mumasukukusyo aangu.
29 et je dispose du royaume en votre faveur, comme mon Père en a disposé pour moi,
Ndapa kulindinywe bwaami, mbuli Taata wangu mbakapa bwaami kulindime,
30 afin que vous mangiez et que vous buviez à ma table dans mon royaume, et que vous soyez assis sur des trônes, jugeant les douze tribus d'Israël.
kuti mukonzye kulya akunywa aantafula lyangu mubwaami bwangu, alimwi uyookkala azyuuno kolikubeteka mikowa iilikkumi ayibili ya Izilayeli.
31 Simon, Simon, voici que Satan a demandé à vous passer au crible comme le blé.
Sayimoni, Sayimoni, chenjela, Satani wakukumbila, kuti amwi walikukonzya kukupupulula mbuli witi.
32 Mais j'ai prié pour toi, afin que ta foi ne défaille point. Toi donc, quand tu seras converti, affermis tes frères.
Pesi ndakukombela, kuti lusyomo lwako lutakachilwi. Niwabweda msule lubo, simwa bakulana bako.”
33 Pierre lui dit: Seigneur, je suis prêt à aller avec toi, et en prison et à la mort!
Pita wakati kulinguwe, “Mwaami, ndililibambilide kwiinka ayebo koonse kuntolongo alimwi a kulufu.”
34 Jésus répondit: Pierre, je te le déclare, le coq ne chantera pas aujourd'hui, que tu n'aies par trois fois nié de me connaître.
Jesu wakamusandula, “Ndakwaambila, Pita, mukuku takoyookokolika buzuba obuno, iwebo kotanandikaka tutatu kuti tondizi pe.”
35 Puis il ajouta: Lorsque je vous ai envoyés sans bourse, sans sac et sans chaussures, avez-vous manqué de quelque chose? Ils répondirent: De rien.
Mpawo Jesu wakati kulimbabo, “Eelyo nindakamutuma aanze kamutakwe chikkwama chemali, chikkwama chazyoonse, na nsangu, mwakakubula chintu na?” Bakasandula, “Takwe pe.”
36 Mais maintenant, leur dit-il, que celui qui a une bourse, la prenne, et de même, celui qui a un sac; et que celui qui n'a point d'épée, vende son manteau et en achète une.
Mpawo wakti kulimbabo, “Pesi lino, ooyo uli echikkwama, mumuleke achibweze, alimwi lubo chikkwama chazyoonse. Ooyo utakwe panga weelede kuzya chikobela chakwe alimwi awule limwi.
37 Car, je vous le déclare, il faut que s'accomplisse en ma personne ce qui est écrit: «Il a été mis au rang des malfaiteurs.» En effet, ce qui me concerne touche à sa fin.
Nkaambo ndati kulindinywe, eezyo zilembedwe aatala andime zyeelede kuzuzikizigwa, 'Wakabalwa aantomwe abatakwe mulawu.'
38 Ils dirent: Seigneur, voici deux épées. Il leur répondit: Cela suffit.
Mpawo bakati, “Mwaami, langa! Ngaya mapanga obile.”wakati kulimba, kwakkwana.”
39 Puis, Jésus sortit et alla, selon sa coutume, à la montagne des Oliviers; et les disciples le suivirent.
Jesu wakiinka, mbuli mbakalikukkala kachita chiindi chiingi, ku Chilundu cha Olivi, alimwi basikwiiya bakamutobela.
40 Quand il fut arrivé en ce lieu, il leur dit: Priez, afin que vous ne tombiez pas dans la tentation.
Eelyo nibakasika, wakati kulimbabo, “Mukombe kuti mutanjili mumasukusyo.”
41 Alors il s'éloigna d'eux d'un jet de pierre environ, et, s'étant mis à genoux, il priait,
Wakazwa aakati kabo afwifwi aasikila bbwe lyakuwala amaboko, alimwi wakafugama aansi alimwi wakakomba,
42 disant: Père, si tu voulais éloigner de moi cette coupe! Toutefois, que ta volonté soit faite et non la mienne!
kati, “Taata, na kamuyanda, mugwisye nkomeki eeyi kuzwa kulindime. Nikubaboobo pe pe lwangu luyando, pesi lwanu ngalukachitwe.”
43 Et un ange lui apparut du ciel, qui le fortifiait.
Mpawo mungelo kuzwa kujulu wakaboneka kulinguwe, kalikumusimya.
44 Étant en agonie, il priait plus instamment, et sa sueur devint comme de grosses gouttes de sang qui tombaient à terre.
Kali mukulila kupati, wakakombesya loko chanchobeni, alimwi nkasaalo yakwe yakaba mbuli malosi mapati agazi kayilikulokela anyika.
45 Après avoir prié, il se leva et revint vers les disciples, qu'il trouva endormis de tristesse.
Eelyo nakazwa kukukomba kwakwe, wakaya kui basikwiiya bakwe alimwi wakabajana kabalikoona akaambo kabuusu bwakwe
46 Et il leur dit: Pourquoi dormez-vous? Levez-vous, et priez, afin que vous ne tombiez pas dans la tentation.
alimwi wakababuzya, “Nkaambonzi nimulikoona? Mubuke mukombe, kuti mutakanjili mumasukuusyo.”
47 Comme il parlait encore, une troupe parut. Celui qu'on nommait Judas, l'un des Douze, marchait devant elle, et il s'approcha de Jésus pour lui donner un baiser.
Aawo nakachilikwaambula, bona, inkamu yakaboneka, aantomwe a Judasi, umwi wa bali kkumi ababili, kali kubazulwida. Wakaza afwifwi a Jesu kuzomumyonta,
48 Jésus lui dit: Judas, tu trahis le Fils de l'homme par un baiser!
pesi Jesu wakati kulinguwe, “Judasi ulikuuzya Mwana mulombe wa Muntu alumyonto?”
49 Alors ceux qui étaient avec lui, voyant ce qui allait arriver, lui dirent: Seigneur, frapperons-nous de l'épée?
Eelyo bakazyungulukide Jesu nibakabona zyakali kuchitikana, bakati, “Mwaami, tuume na apanga?”
50 Et l'un d'eux frappa le serviteur du souverain sacrificateur, et il lui emporta l'oreille droite.
Mpawo umwi wabo wakawuma mulanda wa mupayizi mupati, alimwi wakakwapula kutwi kwakwe kwachilisyo.
51 Mais Jésus, prenant la parole, dit: Arrêtez un moment! Et, ayant touché l'oreille de cet homme, il le guérit.
Jesu wakati, “Eezyo zyakkwana!” Wakaguma kutwi kwakwe, alimwi wakamuponia.
52 Puis Jésus dit aux principaux sacrificateurs, aux chefs des gardes du temple et aux anciens, qui étaient venus vers lui: Vous êtes sortis avec des épées et des bâtons, comme après un brigand.
Jesu wakati kuli silutwe wa bapayizi ba muchikombelo, alimwi akubapati bakamubukila, “Muza mbuli kumubbi, kamuli amapanga a nkoli?
53 J'étais tous les jours dans le temple avec vous, et vous n'avez pas mis la main sur moi. Mais c'est ici votre heure et la puissance des ténèbres.
Eelyo nindakali aandinywe mazuba oonse muchikombele, takwe nimwakabika maboko aanu alindime. Pesi eeli ndihola lyanu, alimwi bweendelezi bwamumudima.”
54 Alors, ils le saisirent et l'emmenèrent; et ils le firent entrer dans la maison du souverain sacrificateur, Pierre suivait de loin.
Kabamukwensa, bakamubweza alimwi bamutola kun'anda yamupayizi mupati. Pesi Pita wakalikutobela kulekule.
55 Ils allumèrent du feu au milieu de la cour et s'assirent ensemble; et Pierre s'assit parmi eux.
Musule lyakudukula mulilo aakati kabbetekelo alimwi kabali bakkala aansi aantomwe, Pita wakakkala aakatai kabo.
56 Une servante, le voyant assis près du feu et le regardant attentivement, dit: Cet homme était aussi avec lui.
Umwi mulanda mwanakazi wakamubona aawo nakakkende mumumuni wamulilo alimwi wakalanga kulinguwe chakumudunamina alimwi wakati, “Ooyu mwaalumi alakwe wakali aanguwe.”
57 Mais il renia Jésus, en disant: Femme, je ne le connais point!
Pesi Pita wakakaka, kati, “Mwanakazi, nsimwizi pe.”
58 Un peu après, un autre, l'ayant vu, lui dit: Toi aussi, tu es de ces gens-là! Pierre répondit à cet homme: Je n'en suis pas!
Musule lyakayindi kaniini loko umwi wakamubona, alimwi wakati, “Nduwe umwi wabo.” Pesi Pita wakati, “Mwaalumi, tensi ndime.”
59 Environ une heure plus tard, un autre assurait la même chose et disait: Certainement, cet homme était aussi avec lui; car il est Galiléen.
Nikwakiinda hola lyomwe uumbi mwaalumi wakasisimpizya alimwi wakati, “Nchobeni mwaalumi ooyu alakwe wakali aanguwe, nkaambo ngwaku Galili.”
60 Mais Pierre reprit: homme, je ne sais ce que tu veux dire! Au même instant, comme il parlait encore, le coq chanta;
Pesi Pita wakati, “Mwaalumi, nsizi pe eecho ncholikwaamba.” Chakufwambaana, nakachilikwaambula, mukuku wakakokolika.
61 et le Seigneur, s'étant retourné, regarda Pierre. Pierre se ressouvint de la parole que le Seigneur lui avait dite: Avant que le coq chante aujourd'hui, tu me renieras trois fois.
Wakachebuka, Mwaami wakalanga Pita, alimwi Pita wakayeya ijwi lya Mwaami, eelyo nakati kulinguwe, “Mukuku katanaakokolika sunu uyondikaka tutatu.”
62 Et étant sorti, il pleura amèrement.
Pita wakiinka aanze alimwi wakakulila kapati.
63 Or, ceux qui gardaient Jésus se moquaient de lui et le frappaient;
Mpawo baalumi bakalindide Jesu bakamuseka alimwi bakamuuma.
64 et, lui ayant couvert le visage, ils lui disaient: Prophétise, devine qui t'a frappé!
Bakabika chivumbyo aatala lyakwe alimwi bakamubuzya, kabati, “Sinsima! Ngwani ooyo wakuuma?”
65 Et ils proféraient beaucoup d'autres injures contre lui.
Bakaambula zimwi zyiingi zintu aatala a Jesu, kabalikumutuka.
66 Quand le jour fut venu, les anciens du peuple, les principaux sacrificateurs et les scribes se réunirent, et ils le firent venir dans leur Sanhédrin.
Chakufwambaana mbuli mbulyakali zuba, bapati babantu bakaswaanana aantomwe, bapayizi bapati alimwi abalembi. Bakamutola mu Nkuta
67 Ils lui dirent: Si tu es le Christ, déclare-le-nous. Il leur répondit: Si je le disais, vous ne le croiriez pas;
alimwi bakati, “Na koli Kkilisito, twaambile.” Pesi wakati kulimbabo, “Na ndamwaambila, tamukoyoondisyoma pe,
68 et si je vous interrogeais, vous ne me répondriez pas.
alimwi na ndamubuzya, tamukoyoosandula pe.
69 Mais désormais le Fils de l'homme sera assis à la droite du Dieu tout-puissant.
Pesi kuzwa lino kaziya kunembo, Mwana mulombe wa Muntu unoyokkede kuchilisyo chamanguzu aa Leza.”
70 Ils dirent tous: Tu es donc le Fils de Dieu? Il leur répondit: Vous dites vous-mêmes que je le suis.
Boonse bakati, “Nkokwaamba kuti uli Mwana mulombe wa Leza?” Jesu wakati kulimbabo, “Mwaamba kuti ndime.”
71 Alors ils s'écrièrent: Qu'avons-nous encore besoin de témoignage? Nous venons nous-mêmes de l'entendre de sa propre bouche!
Bakati, “Nkaambonzi nituchiyanda mukamboni? Nkaambo lwesu tobweni twalimvwida kuzwa kumulomo wakwe.”

< Luc 22 >