Proverbes 13

1 L'enfant sage écoute l'avis de son père: mais le moqueur n'écoute pas la réprimande.

Mądry syn [przyjmuje] pouczenie ojca, a szyderca nie słucha strofowania.

2 Par les fruits de sa bouche l'homme est rassasié de biens; mais la convoitise des infidèles [recueille] l'injure.

Człowiek będzie spożywać dobro z owocu swoich ust, a dusza przewrotnych [będzie spożywać] przemoc.

3 Qui surveille sa bouche, met en sûreté sa vie; pour qui tient ses lèvres ouvertes, la ruine est là.

Kto strzeże swych ust, strzeże swojej duszy; kto [szeroko] otwiera swe wargi, będzie zniszczony.

4 L'appétit des paresseux est avide, et ne le mène à rien; mais l'appétit des diligents est entièrement satisfait.

Dusza leniwego pragnie, a nic nie ma, a dusza pracowitych zostanie obficie nasycona.

5 Le juste a le langage menteur en aversion; mais le méchant diffame et outrage.

Sprawiedliwy nienawidzi kłamliwego słowa, a niegodziwy staje się obrzydliwy i zhańbiony.

6 La justice préserve l'innocence, mais l'impiété cause la ruine du pécheur.

Sprawiedliwość strzeże tego, który postępuje uczciwie, a niegodziwość powala grzesznika.

7 Tel fait le riche, qui n'a rien du tout; tel fait le pauvre, qui a beaucoup de bien.

Znajduje się taki, który czyni siebie bogatym, a nie ma nic; inny czyni siebie ubogim, choć ma wiele bogactw.

8 Avec des richesses on rachète sa vie; mais le pauvre n'a pas de menaces à entendre.

Okupem za życie człowieka jest jego bogactwo, a ubogi nie słucha strofowania.

9 La lumière des justes a toujours un riant éclat; mais la lampe des impies s'éteint.

Radośnie błyszczy światło sprawiedliwych, a pochodnia niegodziwych zgaśnie.

10 Par l'orgueil on ne fait naître que des rixes; mais ceux qui accueillent un conseil, possèdent la sagesse.

Spór powstaje tylko dzięki pysze, a mądrość jest przy tych, co przyjmują radę.

11 La richesse se dissipe plus vite qu'un souffle; mais celui qui amasse dans sa main, l'accroît.

Łatwo zdobyte bogactwo zmniejsza się, a kto je gromadzi [swą] ręką, pomnaża je.

12 L'espoir différé rend le cœur malade; mais le souhait accompli est un arbre de vie.

Przedłużająca się nadzieja sprawia ból sercu, a spełnione pragnienie [jest] drzewem życia.

13 Qui méprise la Parole, se perd; mais qui respecte la Loi, sera récompensé.

Kto gardzi słowem [Bożym], ten zginie, a kto się boi przykazania, dostanie nagrodę.

14 La doctrine du sage est une source de vie, faisant échapper aux lacs de la mort.

Prawo mądrego jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.

15 Un bon esprit concilie la faveur; mais la voie des perfides est pénible.

Prawdziwy rozum daje łaskę, a droga przewrotnych jest ciężka.

16 Tout homme prudent agit avec jugement; mais l'insensé déploie de la folie.

Każdy roztropny postępuje rozważnie, a głupi ujawnia głupotę.

17 Un messager infidèle tombe dans le malheur; mais un envoyé sûr fait du bien.

Niegodziwy posłaniec popada w zło, a wierny wysłannik jest lekarstwem.

18 Indigence et honte pour qui déserte la discipline; mais qui a égard à la correction, parvient à la gloire.

Ubóstwo i hańba [spadną na] tego, który odrzuca karność, a kto szanuje upomnienia, dozna czci.

19 Un souhait accompli est doux au cœur; et ce que les fous abhorrent, c'est de fuir le mal.

Spełnione pragnienie jest słodkie dla duszy, a odwrócenie się od zła budzi odrazę w głupcach.

20 Hante les sages, et sage tu seras; mais qui se plaît avec les fous, se déprave.

Kto przestaje z mądrymi, będzie mądry, a towarzysz głupców będzie zniszczony.

21 Le malheur poursuit les pécheurs, mais le bonheur est la rétribution des justes.

Nieszczęście ściga grzeszników, a sprawiedliwych [Bóg] nagrodzi dobrem.

22 L'homme de bien laisse son héritage aux enfants de ses enfants, mais l'opulence du pécheur est réservée pour le juste.

Dobry [człowiek] zostawia dziedzictwo dzieciom [swoich] dzieci, a majątek grzesznika jest zachowany dla sprawiedliwego.

23 Le défrichement du pauvre donne abondance de denrées; mais tel se ruine, faute de justice.

Obfita żywność jest na roli ubogich, lecz i ta może niszczeć przez nieroztropność.

24 Epargner la verge, c'est haïr son enfant; mais c'est l'aimer que de veiller à sa correction.

Kto oszczędza swą rózgę, nienawidzi swego syna, a kto go kocha, karze w porę.

25 Le juste mange à satisfaire sa faim; mais le ventre des impies ressent la disette.

Sprawiedliwy je i syci swoją duszę, a żołądek niegodziwych cierpi niedostatek.