Proverbes 22

1 La renommée est préférable aux grandes richesses, et la bonne grâce plus que l'argent ni l'or.

Danh tiếng tốt còn hơn tiền của nhiều; Và ơn nghĩa quí hơn bạc và vàng.

2 Le riche et le pauvre s'entre-rencontrent: celui qui les a tous faits, c'est l'Eternel.

Kẻ giàu và người nghèo đều gặp nhau; Ðức Giê-hô-va đã dựng nên cả hai.

3 L'homme bien avisé prévoit le mal, et se tient caché; mais les niais passent, et en payent l'amende.

Người khôn ngoan thấy đều tai vạ, và ẩn mình; Nhưng kẻ ngu muội cứ đi luôn, và mắc phải vạ.

4 La récompense de la débonnaireté et de la crainte de l'Eternel sont les richesses, la gloire et la vie.

Phần thưởng của sự khiêm nhượng và sự kính sợ Ðức Giê-hô-va, Ấy là giàu có, sự tôn trọng, và mạng sống.

5 Il y a des épines et des pièges dans la voie du pervers; celui qui aime son âme, s'en retirera loin.

Trong đường kẻ gian tà có gai chông và cái bẫy; Ai gìn giữ linh hồn mình sẽ cách xa nó.

6 Instruis le jeune enfant, à l'entrée de sa voie; lors même qu'il sera devenu vieux, il ne s'en retirera point.

Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo; Dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó.

7 Le riche dominera sur les pauvres; et celui qui emprunte, sera serviteur de l'homme qui prête.

Người giàu quản hạt kẻ nghèo; Kẻ nào mượn là tôi tớ của kẻ cho mượn.

8 Celui qui sème la perversité, moissonnera le tourment; et la verge de son indignation prendra fin.

Kẻ nào giao sự bất công sẽ gặt điều tai họa; Và cây roi thạnh nộ nó sẽ bị gãy đi.

9 L'œil bénin sera béni, parce qu'il aura donné de son pain au pauvre.

Người nào có mắt từ thiện sẽ được phước; Vì người ban bánh mình cho kẻ nghèo khó.

10 Chasse le moqueur, et le débat sortira, et la querelle, et l'ignominie cesseront.

Hãy đuổi kẻ nhạo báng ra, thì sự cãi lẫy cũng sẽ đi; Ðiều tranh cạnh và sự sỉ nhục sẽ hết.

11 Le Roi est ami de celui qui aime la pureté de cœur, et qui a de la grâce en son parler.

Ai ái mộ lòng thánh sạch, Và có duyên nơi môi miệng mình, sẽ được vua làm bạn nghĩa.

12 Les yeux de l'Eternel protègent la science, mais il renverse les paroles du perfide.

Mắt của Ðức Giê-hô-va coi giữ người có tri thức; Nhưng Ngài đánh đổ lời kẻ gian tà.

13 Le paresseux dit: le lion est là dehors; je serais tué dans les rues.

Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ở ngoài đó; Tôi sẽ bị giết tại giữa đường.

14 La bouche des étrangers est une fosse profonde; celui que l'Eternel a en détestation, y tombera.

Miệng của dâm phụ vốn là một cái hố sâu; Ai bị Ðức Giê-hô-va giận sẽ sa ngã vào đó.

15 La folie est liée au cœur du jeune enfant; [mais] la verge du châtiment la fera éloigner de lui.

Sự ngu dại vốn buộc vào lòng con trẻ; Song roi răn phạt sẽ làm cho sự ấy lìa xa nó.

16 Celui qui fait tort au pauvre pour s'accroître, et qui donne au riche, ne peut manquer de tomber dans l'indigence.

Người nào hà hiếp kẻ nghèo ắt sẽ làm cho nó giàu có; Và ai co kẻ giàu có chỉ làm cho người sa vào sự thiếu thốn.

17 Prête ton oreille, et écoute les paroles des sages, et applique ton cœur à ma science.

Hãy lắng tai nghe lời kẻ khôn ngoan, Khá chuyên lòng con về sự tri thức ta.

18 Car ce te sera une chose agréable si tu les gardes au-dedans de toi, et si elles sont rangées ensemble sur tes lèvres.

Vì nếu con gìn giữ nó trong lòng con, Lập nó ở chung nhau trên môi miệng con, thì ấy thật một sự tốt đẹp.

19 Je te l'ai aujourd'hui fait entendre, à toi, dis-je, afin que ta confiance soit en l'Eternel.

Ngày nay ta đã dạy cho con hiểu biết các điều đó, Ðể con có lòng tin cậy Ðức Giê-hô-va.

20 Ne t'ai-je pas écrit des choses convenables aux Gouverneurs en conseil et en science;

Ta há chẳng có chép cho con Những điều tốt về mưu luận và về tri thức sao,

21 Afin de te donner à connaître la certitude des paroles de vérité, pour répondre des paroles de vérité à ceux qui envoient vers toi?

Ðể làm cho con biết sự quả quyết của lời chân lý, Hầu cho con lấy lời thật mà đáp lại với những người sai con?

22 Ne pille point le chétif, parce qu'il est chétif; et ne foule point l'affligé à la porte.

Chớ bóc lột kẻ nghèo, bởi vì họ nghèo, Cũng đừng hà hiếp người khốn khổ nơi cửa thành;

23 Car l'Eternel défendra leur cause, et enlèvera l'âme de ceux qui les auront volés.

Vì Ðức Giê-hô-va sẽ binh vực duyên cớ của họ, Và đoạt lấy sự sống của kẻ có cướp lột họ.

24 Ne t'accompagne point de l'homme colère, et ne va point avec l'homme furieux;

Chớ làm bạn với người hay giận; Chớ giao tế cùng kẻ cường bạo,

25 De peur que tu n'apprennes son train, et que tu ne reçoives un piège dans ton âme.

E con tập theo đường lối nó, Và linh hồn con bị bẫy hãm hại chăng.

26 Ne sois point de ceux qui frappent dans la main, ni de ceux qui cautionnent pour les dettes.

Chớ đồng bọn cùng những kẻ giao tay nhau, Hoặc cùng kẻ bảo lãnh nợ:

27 Si tu n'avais pas de quoi payer, pourquoi prendrait-on ton lit de dessous toi?

Nếu con không có gì trả, Cớ sao con muốn chúng đoạt lấy cái giường con đi?

28 Ne recule point la borne ancienne que tes pères ont faite.

Chớ dời đi các mộc giới cũ, Mà tổ phụ con đã dựng.

29 As-tu vu un homme habile en son travail? il sera au service des Rois, et non à celui des gens de basse condition.

Con có thấy người nào siêng năng trong công việc mình chăng? Người ấy hẳn sẽ đứng ở trước mặt các vua, chớ chẳng phải ở trước mặt người hèn hạ đâu.