Proverbes 6
1 Mon fils, si tu as cautionné ton prochain, Si tu t’es engagé pour autrui,
| ڕۆڵە، ئەگەر بووی بە کەفیلی دراوسێکەت، ئەگەر لەگەڵ بێگانەیەک تەوقەت کرد، |
2 Si tu es enlacé par les paroles de ta bouche, Si tu es pris par les paroles de ta bouche,
| ئەگەر بە داوی قسەکانی دەمتەوە بوویت، بە قسەی دەمی خۆت پێوە بوویت، |
3 Fais donc ceci, mon fils, dégage-toi, Puisque tu es tombé au pouvoir de ton prochain; Va, prosterne-toi, et fais des instances auprès de lui;
| ڕۆڵە، ئەمە بکە و فریای خۆت بکەوە، چونکە ژێردەستەی دراوسێکەت بوویت، بڕۆ، خۆت نزم بکەرەوە و لە هاوڕێکەت بپاڕێوە. |
4 Ne donne ni sommeil à tes yeux, Ni assoupissement à tes paupières;
| خەو مەدە چاوەکانت و پێڵووەکانت خەواڵوو نەبن. |
5 Dégage-toi comme la gazelle de la main du chasseur, Comme l’oiseau de la main de l’oiseleur.
| وەک مامز خۆت لە دەست ڕاوچی دەرباز بکە، وەک چۆلەکە لە تەڵەی ڕاوچی. |
6 Va vers la fourmi, paresseux; Considère ses voies, et deviens sage.
| ئەی تەمبەڵ، بڕۆ لای مێروولە، بڕوانە ڕێگاکانی و ببە بە دانا. |
7 Elle n’a ni chef, Ni inspecteur, ni maître;
| بێ ئەوەی پێشەوا و کوێخا و فەرمانڕەوای هەبێت، |
8 Elle prépare en été sa nourriture, Elle amasse pendant la moisson de quoi manger.
| بەڵام لە هاویندا نانی خۆی ئەمبار دەکات و لە کاتی دروێنەدا خۆراکی خۆی کۆدەکاتەوە. |
9 Paresseux, jusqu’à quand seras-tu couché? Quand te lèveras-tu de ton sommeil?
| ئەی تەمبەڵ، هەتا کەی پاڵدەدەیتەوە؟ کەی لە خەوەکەت هەڵدەستی؟ |
10 Un peu de sommeil, un peu d’assoupissement, Un peu croiser les mains pour dormir!…
| کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان، |
11 Et la pauvreté te surprendra, comme un rôdeur, Et la disette, comme un homme en armes.
| ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار. |
12 L’homme pervers, l’homme inique, Marche la fausseté dans la bouche;
| کەسی هیچوپووچ، پیاوی چەواشەکار، بە زمان خواری ڕەفتار دەکات، |
13 Il cligne des yeux, parle du pied, Fait des signes avec les doigts;
| چاوی دەقوچێنێت و بەپێی ئاماژە دەکات و بە پەنجە دەریدەبڕێت، |
14 La perversité est dans son cœur, Il médite le mal en tout temps, Il excite des querelles.
| فێڵ لە دڵیدایە، خراپە دادەهێنێت، هەموو کاتێک ناکۆکی دەوروژێنێت. |
15 Aussi sa ruine arrivera-t-elle subitement; Il sera brisé tout d’un coup, et sans remède.
| لەبەر ئەوە لەپڕ لێی دەقەومێت، لەناکاو دەشکێت و چارەسەری نییە. |
16 Il y a six choses que hait l’Éternel, Et même sept qu’il a en horreur;
| شەش شت هەن یەزدان ڕقی لێیانە، حەوتیش قێزەونە لەلای: |
17 Les yeux hautains, la langue menteuse, Les mains qui répandent le sang innocent,
| چاوی بەفیز، زمانی درۆزن، دەستێک کە خوێنی بێتاوانی ڕشتبێت، |
18 Le cœur qui médite des projets iniques, Les pieds qui se hâtent de courir au mal,
| دڵێک پیلانی خراپ دابهێنێت، پێیەک بە پەلە بەرەو خراپەکاری ڕابکات، |
19 Le faux témoin qui dit des mensonges, Et celui qui excite des querelles entre frères.
| شایەتی درۆزن درۆ بڵاو بکاتەوە و وروژێنەری ناکۆکی نێوان برایان. |
20 Mon fils, garde les préceptes de ton père, Et ne rejette pas l’enseignement de ta mère.
| ڕۆڵە، ڕاسپاردەکانی باوکت بەجێبگەیەنە و فێرکردنەکانی دایکت پشتگوێ مەخە. |
21 Lie-les constamment sur ton cœur, Attache-les à ton cou.
| هەمیشە بە دڵتەوە گرێیان بدە و بە گەردنی خۆتەوە هەڵیانواسە. |
22 Ils te dirigeront dans ta marche, Ils te garderont sur ta couche, Ils te parleront à ton réveil.
| لە هاتوچۆکردنتدا ڕێنماییت دەکەن، لە ڕاکشانت چاودێریت دەکەن و کە خەبەریشت بووەوە دەتدوێنن، |
23 Car le précepte est une lampe, et l’enseignement une lumière, Et les avertissements de la correction sont le chemin de la vie:
| چونکە ئەم ڕاسپاردانە چران و ئەم فێرکردنەش ڕووناکییە، سەرزەنشتی تەمبێکردنیش ڕێگای ژیانە، |
24 Ils te préserveront de la femme corrompue, De la langue doucereuse de l’étrangère.
| بۆ ئەوەی لە ژنی بەدڕەوشت بتپارێزێت، لە زمانلووسی داوێنپیس. |
25 Ne la convoite pas dans ton cœur pour sa beauté, Et ne te laisse pas séduire par ses paupières.
| لە دڵەوە ئارەزووی جوانییەکەی مەکە، با بە برژانگەکانی نەتبات، |
26 Car pour la femme prostituée on se réduit à un morceau de pain, Et la femme mariée tend un piège à la vie précieuse.
| چونکە ژنی لەشفرۆش وا دەکات پێویستیت بە نانێک بێت، بەڵام ژنی بەمێرد گیانی گرانبەهات ڕاودەکات. |
27 Quelqu’un mettra-t-il du feu dans son sein, Sans que ses vêtements s’enflamment?
| ئایا کەس دەتوانێت ئاگر لە باوەش بگرێت و جلەکانی نەسووتێت؟ |
28 Quelqu’un marchera-t-il sur des charbons ardents, Sans que ses pieds soient brûlés?
| یان بەسەر پشکۆدا بڕوات و پێیەکانی داغ نەبێت؟ |
29 Il en est de même pour celui qui va vers la femme de son prochain: Quiconque la touche ne restera pas impuni.
| ئاوایە ئەوەی بچێتە لای ژنی کەسێکی دیکە، هەرکەسێک دەستی لێ بدات بێ سزا نابێت. |
30 On ne tient pas pour innocent le voleur qui dérobe Pour satisfaire son appétit, quand il a faim;
| سووکایەتی بە دز ناکرێت کە دزی دەکات بۆ خۆتێرکردن کاتێک کە برسییە. |
31 Si on le trouve, il fera une restitution au septuple, Il donnera tout ce qu’il a dans sa maison.
| هەرچەندە کە لێی ئاشکرا بوو دەبێت حەوت قات بداتەوە، ئەگەر هەموو ماڵی خۆشی لەسەر دانابێت. |
32 Mais celui qui commet un adultère avec une femme est dépourvu de sens, Celui qui veut se perdre agit de la sorte;
| بەڵام ئەوەی داوێنپیسی لەگەڵ ژنێک بکات تێنەگەیشتووە، هەرکەسێک وا بکات خۆی دەفەوتێنێت. |
33 Il n’aura que plaie et ignominie, Et son opprobre ne s’effacera point.
| تووشی لێدان و سەرشۆڕی دەبێت و شەرمەزارییەکەی ناسڕێتەوە، |
34 Car la jalousie met un homme en fureur, Et il est sans pitié au jour de la vengeance;
| چونکە ئیرەیی پیاو دەوروژێنێت، لە ڕۆژی تۆڵەدا دەست ناگێڕێتەوە، |
35 Il n’a égard à aucune rançon, Et il est inflexible, quand même tu multiplierais les dons.
| چاوی لە هیچ قەرەبووێک نییە، بە دیاری ڕازی نابێت، ئەگەر بۆشی زیاد بکەیت. |
