Proverbes 4

1 Écoutez, enfants, l'enseignement d'un père, et soyez attentifs à connaître la sagesse.

ئەی کوڕینە، گوێ لە تەمبێکردنی باوک بگرن، سەرنج بدەن بۆ زانینی تێگەیشتن.

2 Car je vous fais un cadeau précieux; ne délaissez point ma loi.

من شتی چاکتان فێر دەکەم، بۆیە فێرکردنەکانی من پشتگوێ مەخەن.

3 J'ai été un fils docile à mon père, et cher aux yeux de ma mère.

کاتێک کوڕی باوکم بووم، ناسک و تاقانە لەلای دایکم،

4 Ils m'ont instruit, disant: Que nos discours soient fixés dans ton cœur; garde nos préceptes; ne les oublie pas.

فێری دەکردم و پێی دەگوتم: «با دڵت لەسەر قسەی من بێت، ئەگەر فەرمانەکانم بپارێزیت، دەژیت.

5 Ne méprise pas les paroles de ma bouche.

دانایی بەدەستبهێنە، تێگەیشتن بەدەستبهێنە، قسەکانی دەمم لەبیر مەکە و لێیان لامەدە.

6 Ne les abandonne point, et elles s'attacheront à toi; aime-les, et elles te garderont.

واز لە دانایی مەهێنە، دەتپارێزێت، خۆشتبوێت، چاودێریت دەکات.

7

ئەمە دەستپێکی داناییە: دانایی بەدەستبهێنە، بە هەموو دەستکەوتەکانت، تێگەیشتن بەدەستبهێنە.

8 Entoure-les de palissades, et elles t'exalteront; honore-les, afin qu'elles t'embrassent;

ڕێزی بگرە، بەرزت دەکاتەوە، لە ئامێزی بگرە، شکۆدارت دەکات.

9 afin qu'elles mettent sur ta tête une couronne de grâces, et te couvrent d'une couronne de délices.

تاجەگوڵینەی نیعمەت دەخاتە سەرت، تاجی شکۆمەندیت پێ دەبەخشێت.»

10 Écoute, mon fils, et recueille mes paroles, et les années de ta vie se multiplieront, autant que se multiplieront les voies de ta vie.

ڕۆڵە، گوێ بگرە و قسەکانم وەربگرە، جا تەمەنت درێژ دەبێت.

11 Car je t'enseignerai les voies de la sagesse, et je te ferai cheminer dans les droits sentiers.

ڕێگای داناییم پیشاندایت، بۆ ڕێڕەوە ڕاستەکان ڕێنماییم کردیت.

12 Si tu marches, rien n'entravera tes pas; si tu cours, tu ne sentiras point la fatigue.

لە ڕۆیشتندا هەنگاوت کورت نابێت، لە ڕاکردنیشدا پێت هەڵناکەوێت.

13 Retiens mes instructions, ne les néglige point; mais garde-les en toi- même toute ta vie.

دەست بە تەمبێکردنەوە بگرە و دەست شل مەکە، بیپارێزە، چونکە ژیانتە.

14 Ne va pas sur la voie des impies; ne porte point envie aux voies des pervers.

مەچووە سەر ڕێگەی بەدکاران، بە ڕێگای خراپەکاراندا مەڕۆ.

15 N'approche pas du lieu où ils dresseront leur camp; éloigne-toi d'eux; hâte-toi de passer outre.

خۆتی لێ لابدە و پێیدا مەڕۆ، لێی دووربکەوە و تێپەڕە،

16 Car ils ne s'endormiront pas qu'ils n'aient fait quelque mal; le sommeil leur est enlevé, et ils ne reposent pas.

چونکە خەویان لێ ناکەوێت ئەگەر خراپە نەکەن، خەویان دەزڕێت ئەگەر یەکێک نەخەن.

17 Car ils se nourrissent du pain de l'impiété, et s'enivrent du vin des pécheurs.

نانی خراپە دەخۆن و شەرابی ستەمکاری دەخۆنەوە.

18 Les voies des justes brillent comme la lumière; ils marchent, et ils sont illuminés jusqu'à ce que le jour se lève.

ڕێچکەی ڕاستودروستان وەک ڕووناکی بەرەبەیانە، ڕووناکتر و ڕووناکتر دەبێت هەتا دەبێتە ڕۆژی تەواو.

19 Mais les voies des impies sont impures; ils ne savent pas comment ils trébuchent.

بەڵام ڕێگای بەدکاران وەک تاریکستانە، نازانن پێیان لە چی هەڵدەکەوێت.

20 Mon fils, sois attentif à ma voix, et prête l'oreille à mes paroles;

ڕۆڵە، سەرنج بدە وشەکانم، گوێ بۆ قسەکانم شل بکە.

21 Et pour que les fontaines de vie ne te manquent pas, garde-les en ton cœur.

لەبەرچاوت دوورنەکەونەوە، لە ناخی دڵت بیانپارێزە،

22 Car elles sont la vie de ceux qui les trouvent, et la santé de leur chair.

چونکە ژیانن بۆ ئەو کەسەی دەیاندۆزێتەوە، دەرمانە بۆ هەموو لەشی.

23 Veille de toute ton attention sur ton cœur; car de là sort le principe de la vie.

لە سەرووی هەموو چاودێرییەکەوە دڵت بپارێزە، چونکە دڵ سەرچاوەی ژیانە.

24 Chasse loin de toi toute langue perverse, et repousse les lèvres iniques.

خواری لە دەمت داماڵە و چەوتی لە لێوانت دووربخەوە.

25 Que tes yeux voient le bien; que tes paupières approuvent le juste.

با چاوەکانت تەماشای پێشت بکەن و پێڵووەکانت ڕێک بۆ بەردەمت بێت.

26 Prépare pour tes pieds des sentiers droits, et qu'il n'y ait point de détours en tes voies.

ڕێڕەوی بەرپێت خۆش بکە، هەموو ڕێگاکانت دەچەسپێن.

27 N'incline ni à droite ni à gauche, et retire tes pieds de la voie mauvaise.

بەلای ڕاست یان چەپدا لامەدە، پێت لە خراپە دووربخەوە.