Proverbes 30

1 Ô mon fils, révère mes paroles; recueille-les et repens-toi. Voici ce que dit un homme à ceux qui se confient en Dieu; mais je m'arrête,

Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.

2 car je suis moi-même le plus insensé des hommes, et la sagesse des mortels n'est point en moi

Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.

3 mais Dieu m'a enseigné la sagesse, et je connais la doctrine des saints.

Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.

4 Qui donc est monté au ciel et en est descendu? Qui a rassemblé les vents dans un pli de Son manteau? Qui a contenu les eaux comme dans un vêtement? Qui a pouvoir sur les extrémités de la terre? Quel est Son Nom? Quel est le nom de Ses enfants?

Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?

5 Toutes les paroles de Dieu sont des flammes, et Il protège ceux qui Le craignent.

Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.

6 N'ajoute rien à Ses paroles, de peur qu'Il ne te reprenne et ne t'accuse de mensonge.

Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.

7 Seigneur, je Te demande deux choses: Ne me retire pas Ta grâce avant que je meure;

Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.

8 éloigne de moi les paroles vaines et le mensonge; ne me donne ni la richesse ni la pauvreté; mais accorde-moi ce qui m'est nécessaire et suffisant;

Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;

9 de peur que, rassasié, je ne devienne trompeur, et ne dise: Qui me voit? ou que, poussé par le besoin, je ne dérobe, et que je ne parjure le Nom du Seigneur.

Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].

10 Ne livre pas l'esclave fugitif à son maître; de peur qu'il ne te maudisse, et que tu ne périsses à ton tour.

Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.

11 Une race pervertie maudit son père, et ne bénit pas sa mère.

[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.

12 Une race pervertie s'estime juste, et qui pourtant n'a point lavé le devant de sa porte.

[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.

13 Une race pervertie a les yeux hautains; l'orgueil est sur ses paupières.

[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.

14 D'une race pervertie les dents sont des glaives; et ses mâchoires, des couteaux pour détruire et dévorer, sur la terre, les humbles et les pauvres parmi les hommes.

[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.

15 La sangsue avait trois filles qu'elle aimait d'un tendre amour; et à elles trois, elles ne remplissaient pas son cœur; une quatrième ne suffit pas pour lui faire dire: C'est assez.

Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.

16 L'enfer, l'amour d'une femme, une terre qui manque d'eau, l'eau et le feu ne diront jamais: C'est assez. (Sheol h7585)

Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)

17 L'œil qui se moque d'un père et qui n'honore point la vieillesse d'une mère, que les corbeaux du vallon l'arrachent, et que les aiglons le dévorent.

Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.

18 Il y a trois choses qu'il m'est impossible de comprendre, et une quatrième que j'ignore

Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:

19 la trace d'un aigle dans les airs, celle d'un serpent dans les rochers, les sentiers d'un ruisseau qui vogue sur l'eau, et les voies d'un homme dans sa jeunesse.

Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.

20 Telle est la voie de la femme adultère, qui, après ce qu'elle a fait, se lave, et dit n'avoir rien fait d'inconvenant.

Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.

21 Trois choses troublent la terre; il en est une quatrième qu'elle ne peut supporter

Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:

22 un esclave devenu roi; un insensé regorgeant de biens;

Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;

23 une servante qui a supplanté sa maîtresse, et une méchante femme réunie à un bon mari.

Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.

24 Il y a sur la terre quatre êtres bien petits, et ils sont plus sages que les sages

Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:

25 la fourmi, qui n'a point de force, et prépare en été sa nourriture;

Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;

26 le hérisson, peuple débile, qui fait sa demeure sur les rochers;

Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;

27 la sauterelle, qui n'a point de roi et marche comme une armée en bon ordre, au commandement d'une seule;

Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;

28 et le lézard moucheté, qui se tient droit, et, quoique facile à prendre, habite les forteresses des rois.

Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.

29 Il y a trois êtres dont la démarche est belle, et un quatrième dont le maintien est majestueux

Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:

30 le lionceau, le plus fort des animaux, qui ne recule devant rien, et ne redoute aucune bête;

Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;

31 le coq, qui se promène, plein d'ardeur, parmi les poules; et le bouc qui conduit le troupeau, et le roi qui gouverne une nation.

Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.

32 Si tu t'es laissé aller à la joie, et que tu étendes les mains pour te disculper, tu seras confondu.

Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.

33 Trais le lait avec trop de force, il deviendra du beurre; blesse-toi les narines, il en sortira du sang; cherche querelle, il s'ensuivra des rixes et des procès.

Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.