Proverbes 13

1 Le fils habile obéit à son père; le fils indocile marche à sa perte.

Mądry syn [przyjmuje] pouczenie ojca, a szyderca nie słucha strofowania.

2 L'homme bon se nourrit des fruits de la justice; les âmes des pécheurs périront avant le temps.

Człowiek będzie spożywać dobro z owocu swoich ust, a dusza przewrotnych [będzie spożywać] przemoc.

3 Veiller sur sa bouche, c'est garder son âme; avoir les lèvres téméraires, c'est se préparer des sujets de crainte.

Kto strzeże swych ust, strzeże swojej duszy; kto [szeroko] otwiera swe wargi, będzie zniszczony.

4 L'oisif est toujours dans les regrets; les mains de l'homme fort sont diligentes.

Dusza leniwego pragnie, a nic nie ma, a dusza pracowitych zostanie obficie nasycona.

5 Le juste hait les paroles injustes; l'impie sera confondu, et n'aura pas la liberté.

Sprawiedliwy nienawidzi kłamliwego słowa, a niegodziwy staje się obrzydliwy i zhańbiony.

6 La justice protège les hommes intègres, mais l'impiété entraîne les méchants dans le péché.

Sprawiedliwość strzeże tego, który postępuje uczciwie, a niegodziwość powala grzesznika.

7 Les uns se donnent pour riches, et n'ont rien; et d'autres se font humbles avec une grande richesse.

Znajduje się taki, który czyni siebie bogatym, a nie ma nic; inny czyni siebie ubogim, choć ma wiele bogactw.

8 La richesse d'un homme est la rançon de sa vie; le pauvre ne réside pas à une menace.

Okupem za życie człowieka jest jego bogactwo, a ubogi nie słucha strofowania.

9 La lumière brille perpétuellement sur les justes; la lumière des impies s'éteint. Les âmes artificieuses s'égarent dans le péché, tandis que les justes sont compatissants et miséricordieux.

Radośnie błyszczy światło sprawiedliwych, a pochodnia niegodziwych zgaśnie.

10 Le méchant fait le mal avec orgueil; pouvoir se juger soi-même, c'est être sage.

Spór powstaje tylko dzięki pysze, a mądrość jest przy tych, co przyjmują radę.

11 La richesse rapidement acquise par le péché décroît; celui qui amasse avec piété s'enrichira. le juste est compatissant, et il prête au pauvre.

Łatwo zdobyte bogactwo zmniejsza się, a kto je gromadzi [swą] ręką, pomnaża je.

12 Mieux vaut d'abord aider de bon cœur que promettre et donner de l'espérance. Un bon désir est un arbre de vie.

Przedłużająca się nadzieja sprawia ból sercu, a spełnione pragnienie [jest] drzewem życia.

13 Celui qui dédaigne une affaire sera dédaigné par elle; celui qui vénère les commandements aura la santé de l'âme. Au fils artificieux il n'arrivera rien de bon; au serviteur sage toute chose réussira; et sa voie sera constamment droite.

Kto gardzi słowem [Bożym], ten zginie, a kto się boi przykazania, dostanie nagrodę.

14 La loi du sage est une source de vie; l'insensé mourra pris au piège.

Prawo mądrego jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.

15 Un bon discernement attire la grâce; connaître la loi est d'une saine intelligence; la mépriser, c'est suivre une voie de perdition.

Prawdziwy rozum daje łaskę, a droga przewrotnych jest ciężka.

16 Tout homme habile sait ce qu'il fait; l'insensé déploie sur lui-même le malheur.

Każdy roztropny postępuje rozważnie, a głupi ujawnia głupotę.

17 Un roi téméraire tombera dans l'adversité; un sage ministre le sauvera.

Niegodziwy posłaniec popada w zło, a wierny wysłannik jest lekarstwem.

18 La discipline éloigne la pauvreté et le déshonneur; celui qui est attentif aux réprimandes sera glorifié.

Ubóstwo i hańba [spadną na] tego, który odrzuca karność, a kto szanuje upomnienia, dozna czci.

19 Les désirs des hommes pieux charment l'âme; les œuvres des impies sont loin de la doctrine.

Spełnione pragnienie jest słodkie dla duszy, a odwrócenie się od zła budzi odrazę w głupcach.

20 En marchant avec les sages, tu seras sage; celui qui marche avec les insensés se fera bientôt reconnaître.

Kto przestaje z mądrymi, będzie mądry, a towarzysz głupców będzie zniszczony.

21 Les calamités poursuivront les pécheurs; les justes sont maîtres de tous les biens.

Nieszczęście ściga grzeszników, a sprawiedliwych [Bóg] nagrodzi dobrem.

22 L'homme bon laissera pour héritiers les fils de ses fils; les richesses des impies sont des trésors pour les justes.

Dobry [człowiek] zostawia dziedzictwo dzieciom [swoich] dzieci, a majątek grzesznika jest zachowany dla sprawiedliwego.

23 Les justes passeront beaucoup d'années dans la richesse; les injustes périront rapidement.

Obfita żywność jest na roli ubogich, lecz i ta może niszczeć przez nieroztropność.

24 Celui qui épargne le bâton n'aime pas son fils; celui qui l'aime le châtie à propos.

Kto oszczędza swą rózgę, nienawidzi swego syna, a kto go kocha, karze w porę.

25 Le juste en mangeant rassasie son âme; les âmes des impies sont toujours à jeun.

Sprawiedliwy je i syci swoją duszę, a żołądek niegodziwych cierpi niedostatek.