Proverbes 18

1 L’Homme qui s’isole ne fait que suivre ses caprices: il s’insurge contre tout ce qui est raisonnable.

Ang humihiwalay ay humahanap ng sarili niyang nasa, at nakikipagtalo laban sa lahat na magaling na karunungan.

2 Le fou ne veut pas de la raison: il ne demande qu’à mettre à nu son cœur.

Ang mangmang ay walang kaluguran sa paguunawa, kundi maihayag lamang ang kaniyang puso.

3 Le méchant entraîne le mépris à sa suite; la honte accompagne le manque de dignité.

Pagka ang masama ay dumarating, dumarating din naman ang paghamak, at kasama ng kutya ang pagkaduwahagi.

4 Ce sont des eaux profondes que les paroles d’une bouche humaine, un torrent jaillissant, une source de sagesse.

Ang mga salita ng bibig ng tao ay parang malalim na tubig; ang bukal ng karunungan ay parang umaagos na batis.

5 Prendre parti pour le méchant, évincer le juste de ses droits, est bien mal agir.

Igalang ang pagkatao ng masama ay hindi mabuti, ni iligaw man ang matuwid sa kahatulan.

6 Les lèvres du sot entraînent des disputes, et sa bouche appelle les coups.

Ang mga labi ng mangmang ay nanasok sa pagkakaalit, at tinatawag ng kaniyang bibig ang mga hampas.

7 La bouche du sot cause sa ruine, et ses lèvres sont un piège pour sa personne.

Ang bibig ng mangmang ay kaniyang kapahamakan, at ang kaniyang mga labi ay silo ng kaniyang kaluluwa.

8 Les paroles d’un boutefeu sont comme des coups qui retentissent au plus profond des entrailles.

Ang mga salita ng mga mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa pinakaloob ng tiyan.

9 Apporter de la négligence dans son travail suffit pour être l’émule d’un artisan de ruines.

Siya mang walang bahala sa kaniyang gawain ay kapatid siya ng maninira.

10 Le nom du Seigneur est une tour fortifiée: le juste s’y réfugie et est hors d’atteinte.

Ang pangalan ng Panginoon ay matibay na moog: tinatakbuhan ng matuwid at naliligtas.

11 La fortune est une place forte pour le riche, un rempart tutélaire, à ce qu’il s’imagine.

Ang yaman ng mayamang tao ay ang kaniyang matibay na bayan, at gaya ng matayog na kuta sa kaniyang sariling isip,

12 Lorsque s’enfle le cœur de l’homme, sa ruine est proche; l’honneur suit de près l’humilité.

Bago ang pagkapahamak ay pagmamalaki ng puso ng tao, at bago ang karangalan ang pagpapakumbaba.

13 Répondre avant d’avoir entendu, c’est une folie et une cause de confusion.

Ang sumasagot bago makinig, ay kamangmangan at kahihiyan sa kaniya.

14 Un esprit viril sait supporter la maladie; mais un esprit abattu, qui le soutiendra?

Aalalayan ng diwa ng tao ang kaniyang sakit; nguni't ang bagbag na diwa sinong nakapagdadala?

15 Le cœur bien inspiré acquiert la science; l’oreille des sages est avide de savoir.

Ang puso ng mabait ay nagtatamo ng kaalaman; at ang pakinig ng pantas ay humahanap ng kaalaman.

16 Les cadeaux ouvrent un facile accès à l’homme et le font arriver jusqu’aux grands.

Ang kaloob ng tao ay nagbubukas ng daan sa kaniya, at dinadala siya sa harap ng mga dakilang tao.

17 Qui parle le premier dans un procès a raison; vienne la partie adverse, on approfondit la cause.

Ang nakikipaglaban ng kaniyang usap na una ay tila ganap; nguni't dumarating ang kaniyang kapuwa at sinisiyasat siya.

18 Le sort met fin aux disputes et tranche le débat entre les puissants.

Ang pagsasapalaran ay nagpapatigil ng mga pagtatalo, at naghihiwalay sa gitna ng mga makapangyarihan.

19 Un frère infidèle est pire qu’une ville forte, les disputes, que les verrous d’un château-fort.

Ang kapatid na nasaktan sa kalooban ay mahirap mabawi kay sa matibay na bayan: at ang gayong mga pagtatalo ay parang mga halang ng isang kastilyo.

20 De l’usage de la parole dépend la nourriture de l’homme; il s’alimente du produit de ses lèvres.

Ang tiyan ng tao ay mabubusog ng bunga ng kaniyang bibig; sa bunga ng kaniyang mga labi ay masisiyahan siya.

21 La mort et la vie sont au pouvoir de la langue; ceux qui aiment l’exercer en goûtent les fruits.

Kamatayan at buhay ay nasa kapangyarihan ng dila; at ang nagsisiibig sa kaniya ay magsisikain ng kaniyang bunga.

22 Qui a trouvé une femme distinguée a trouvé le bonheur et a obtenu une faveur de l’Eternel.

Sinomang lalaking nakakasumpong ng asawa ay nakasumpong ng mabuting bagay, at nagtatamo ng lingap ng Panginoon.

23 Le pauvre parle en suppliant, le riche répond avec dureté.

Ang dukha ay gumagamit ng mga pamanhik: nguni't ang mayaman ay sumasagot na may kagilasan.

24 Avoir beaucoup d’amis nuit; mais tel ami est plus attaché qu’un frère.

Ang nagpaparami ng mga kaibigan ay sa kaniyang sariling kapahamakan: nguni't may kaibigan na mahigit kay sa isang kapatid.