Proverbes 30

1 Paroles d’Agur, fils de Jaké, l’oracle prononcé par cet homme à Ithiel, à Ithiel et à Ucal:

Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.

2 Certes, moi je suis plus stupide que personne, et je n’ai pas l’intelligence d’un homme;

Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.

3 et je n’ai pas appris la sagesse, ni ne possède la connaissance du Saint.

Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.

4 Qui est monté dans les cieux, et qui en est descendu? Qui a rassemblé le vent dans le creux de ses mains? Qui a serré les eaux dans un manteau? Qui a établi toutes les bornes de la terre? Quel est son nom, et quel est le nom de son fils, si tu le sais?

Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?

5 Toute parole de Dieu est affinée; il est un bouclier pour ceux qui s’attendent à lui.

Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.

6 N’ajoute pas à ses paroles, de peur qu’il ne te reprenne, et que tu ne sois trouvé menteur.

Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.

7 Je te demanderai deux choses; ne me les refuse pas, avant que je meure:

Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.

8 Éloigne de moi la vanité et la parole de mensonge; ne me donne ni pauvreté ni richesse; nourris-moi du pain qui m’est nécessaire,

Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;

9 de peur que je ne sois rassasié, et que je ne te renie et ne dise: Qui est l’Éternel? et de peur que je ne sois appauvri, et que je ne dérobe, et que je ne parjure le nom de mon Dieu.

Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].

10 N’accuse pas un serviteur auprès de son maître, de peur qu’il ne te maudisse, et que tu n’en portes la peine.

Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.

11 Il est une génération qui maudit son père et qui ne bénit pas sa mère,

[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.

12 une génération pure à ses propres yeux et qui n’est pas lavée de son ordure,

[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.

13 une génération, … que ses yeux sont hautains, et ses paupières élevées!

[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.

14 – une génération dont les dents sont des épées et les molaires des couteaux, pour dévorer les affligés de dessus la terre, et les nécessiteux d’entre les hommes.

[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.

15 La sangsue a deux filles: Donne! donne! Il y a trois choses qui sont insatiables, quatre qui ne disent pas: C’est assez!…

Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.

16 le shéol, et la matrice stérile, la terre qui n’est pas rassasiée d’eau, et le feu, qui ne dit pas: C’est assez! (Sheol h7585)

Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)

17 L’œil qui se moque d’un père et qui méprise l’obéissance envers la mère, les corbeaux du torrent le crèveront et les petits de l’aigle le dévoreront.

Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.

18 Trois choses sont trop merveilleuses pour moi, et il en est quatre que je ne puis connaître:

Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:

19 le chemin de l’aigle dans les cieux, le chemin du serpent sur le rocher, le chemin d’un navire au cœur de la mer, et le chemin de l’homme vers la jeune fille.

Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.

20 Tel est le chemin de la femme adultère: elle mange et s’essuie la bouche, et dit: Je n’ai point commis d’iniquité.

Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.

21 Sous trois choses la terre tremble, et sous quatre elle n’en peut plus:

Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:

22 sous le serviteur quand il règne, et l’homme vil quand il est rassasié de pain;

Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;

23 sous la femme odieuse quand elle se marie, et la servante quand elle hérite de sa maîtresse.

Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.

24 Il y a quatre choses petites sur la terre, qui sont sages entre les sages:

Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:

25 les fourmis, peuple sans force, et qui préparent en été leurs vivres;

Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;

26 les damans, peuple sans puissance, et qui ont placé leurs maisons dans le rocher;

Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;

27 les sauterelles n’ont point de roi, mais elles sortent toutes par bandes;

Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;

28 tu saisis le lézard avec les mains, et il est dans les palais des rois.

Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.

29 Il y a trois choses qui ont une belle allure, et quatre qui ont une belle démarche:

Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:

30 le lion, le fort parmi les bêtes, et qui ne se détourne devant qui que ce soit;

Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;

31 le [coursier] qui a les reins ceints; ou le bouc; et le roi, contre qui personne ne peut se lever.

Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.

32 Si tu as agi follement en t’élevant et si tu as pensé à mal, [mets] la main sur ta bouche;

Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.

33 Car la pression du lait produit le beurre, et la pression du nez fait sortir le sang, et la pression de la colère excite la querelle.

Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.