Proverbes 18

1 Celui qui se tient à l'écart ne cherche qu'à contenter sa passion, il s'irrite contre tout sage conseil.

Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.

2 Ce n'est pas l'intelligence qui plaît à l'insensé, c'est la manifestation de ses pensées.

Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.

3 Quand vient le méchant, vient aussi le mépris, et avec la honte vient l'opprobre.

Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.

4 Les paroles de la bouche de l'homme sont des eaux profondes; la source de la sagesse est un torrent qui déborde.

Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.

5 Il n'est pas bon d'avoir égard à la personne du méchant, pour faire tort au juste dans le jugement.

Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.

6 Les lèvres de l'insensé se mêlent aux querelles et sa bouche provoque les outrages.

Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.

7 La bouche de l'insensé cause sa ruine, et ses lèvres sont un piège pour son âme.

Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.

8 Les paroles du rapporteur sont des morceaux friands, elles descendent jusqu'au fond des entrailles.

Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.

9 Celui qui est lâche dans son travail est frère de celui qui va à la perdition.

Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.

10 Le nom de Yahweh est une tour forte; le juste s'y réfugie et y est en sûreté.

Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.

11 La fortune du riche est sa ville forte; dans sa pensée, c'est une muraille élevée.

Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.

12 Avant la ruine, le cœur de l'homme s'élève, mais l'humilité précède la gloire.

Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.

13 Celui qui répond avant d'avoir écouté, c'est pour lui folie et confusion.

Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.

14 L'esprit de l'homme le soutient dans la maladie mais l'esprit abattu, qui le relèvera?

Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?

15 Un cœur intelligent acquiert la science, et l'oreille des sages cherche la science.

Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.

16 Le présent d'un homme lui élargit la voie, et l'introduit auprès des grands.

Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.

17 Le premier qui expose sa cause paraît juste; vient la partie adverse, et on examine le différend.

Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.

18 Le sort fait cesser les contestations, et décide entre les puissants.

Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.

19 Un frère ennemi de son frère résiste plus qu'une ville forte, et leurs querelles sont comme les verrous d'un palais.

Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.

20 C'est du fruit de la bouche de l'homme que se nourrit son corps, du produit de ses lèvres qu'il se rassasie.

Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.

21 La mort et la vie sont au pouvoir de la langue; suivant son choix, on mangera ses fruits.

Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.

22 Celui qui trouve une femme trouve le bonheur; c'est une faveur qu'il a reçue de Yahweh.

Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.

23 Le pauvre parle en suppliant, et le riche répond durement.

Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.

24 L'homme aux nombreux amis les a pour sa perte, mais il tel ami plus attaché qu'un frère.

Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.