Proverbes 30

1 Paroles d’Agur, fils de Jaké; sentence. Cet homme a dit: Je me suis fatigué pour connaître Dieu, pour connaître Dieu, et je suis à bout de forces.

Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.

2 Car je suis plus stupide que personne, et je n’ai pas l’intelligence d’un homme.

Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.

3 Je n’ai pas appris la sagesse, et je ne connais pas la science du Saint.

Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.

4 Qui monte au ciel et qui en descend? Qui a recueilli le vent dans ses mains? Qui a lié les eaux dans son vêtement? Qui a affermi toutes les extrémités de la terre? Quel est son nom et quel est le nom de son fils? Le sais-tu?

Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?

5 Toute parole de Dieu est éprouvée par le feu; il est un bouclier pour ceux qui se réfugient auprès de lui.

Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.

6 N’ajoute rien à ses paroles, de peur qu’il ne te reprenne et que tu ne sois trouvé menteur.

Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.

7 Je te demande deux choses, ne me les refuse pas avant que je meure:

Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.

8 Eloigne de moi la fausseté et la parole mensongère; ne me donne ni pauvreté, ni richesse, accorde-moi le pain qui m’est nécessaire:

Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;

9 de peur que, rassasié, je ne te renie et ne dise: « Qui est Yahweh? »; et que, devenu pauvre, je ne dérobe, et n’outrage le nom de mon Dieu.

Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].

10 Ne calomnie pas un serviteur auprès de son maître, de peur qu’il ne te maudisse et que tu n’en portes la peine.

Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.

11 Il est une race qui maudit son père, et qui ne bénit pas sa mère.

[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.

12 Il est une race qui est pure à ses propres yeux, et qui n’est pas lavée de sa souillure.

[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.

13 Il est une race — combien ses regards sont altiers, et ses paupières élevées!

[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.

14 Il est une race dont les dents sont des glaives, et les molaires des couteaux, pour dévorer les malheureux de dessus la terre, et les indigents parmi les hommes.

[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.

15 La sangsue a deux filles: Donne! donne! Trois choses sont insatiables, quatre ne disent jamais: Assez:

Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.

16 le schéol, le sein stérile, la terre qui n’est pas rassasiée d’eau et le feu qui ne dit jamais: Assez! (Sheol h7585)

Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)

17 L’œil qui se moque d’un père, et qui dédaigne l’obéissance envers une mère, les corbeaux du torrent le perceront, et les petits de l’aigle le dévoreront.

Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.

18 Il y a trois choses qui me dépassent, et même quatre que je ne comprends pas:

Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:

19 la trace de l’aigle dans les cieux, la trace du serpent sur le rocher, la trace du navire au milieu de la mer, et la trace de l’homme chez la jeune fille.

Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.

20 Telle est la voie de la femme adultère: elle mange et, s’essuyant la bouche, elle dit: « Je n’ai pas fait de mal. »

Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.

21 Sous trois choses la terre tremble, et sous quatre, qu’elle ne peut supporter:

Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:

22 sous un esclave lorsqu’il vient à régner, et un insensé lorsqu’il est rassasié de pain,

Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;

23 sous une femme dédaignée lorsqu’elle se marie, et sous une servante lorsqu’elle hérite de sa maîtresse.

Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.

24 Il y a sur la terre quatre animaux bien petits, et qui sont cependant très sages:

Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:

25 Les fourmis, peuple sans force, préparent en été leur nourriture;

Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;

26 les damans, peuple sans puissance, placent leur gîte dans les rochers;

Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;

27 les sauterelles n’ont pas de roi, et elles sortent toutes par bandes;

Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;

28 tu peux prendre le lézard avec la main, et il se trouve dans le palais des rois.

Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.

29 Il y en a trois qui ont une belle allure, et quatre qui ont une belle démarche:

Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:

30 le lion, le plus brave des animaux, ne reculant devant aucun adversaire;

Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;

31 l’animal aux reins agiles, ou le bouc, et le roi, à qui personne ne résiste.

Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.

32 Si tu es assez fou pour te laisser emporter par l’orgueil, et si tu en as la pensée, mets la main sur ta bouche,

Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.

33 car la pression du lait produit du beurre, la pression du nez produit du sang, et la pression de la colère produit la querelle. PAROLES DU ROI LAMUEL.

Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.