Proverbes 3

1 Mon fils, n'oublie pas mon enseignement, mais que ton cœur garde mes commandements,

Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;

2 car ils vous ajouteront la durée des jours, années de vie, et de paix.

Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.

3 Ne laissez pas la bonté et la vérité vous abandonner. Attachez-les autour de votre cou. Écris-les sur la tablette de ton cœur.

Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.

4 Ainsi, vous trouverez la faveur, et une bonne compréhension aux yeux de Dieu et des hommes.

Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.

5 Fais confiance à Yahvé de tout ton cœur, et ne vous appuyez pas sur votre propre compréhension.

Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.

6 Dans toutes tes voies, reconnais-le, et il rendra vos chemins droits.

Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.

7 Ne sois pas sage à tes propres yeux. Craignez Yahvé, et éloignez-vous du mal.

Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.

8 Il sera sain pour votre corps, et de la nourriture pour vos os.

[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.

9 Honorez Yahvé par vos biens, avec les prémices de toute votre production;

Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.

10 ainsi vos granges seront remplies d'abondance, et vos cuves déborderont de vin nouveau.

A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.

11 Mon fils, ne méprise pas la discipline de Yahvé, et ne vous lassez pas de sa correction;

Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.

12 car celui que Yahvé aime, il le corrige, comme un père reprend le fils dont il se réjouit.

Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.

13 Heureux l'homme qui trouve la sagesse, l'homme qui comprend.

Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;

14 Pour elle, un bon profit vaut mieux que de l'argent, et son retour est meilleur que l'or fin.

Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.

15 Elle est plus précieuse que les rubis. Aucune des choses que vous pouvez désirer ne doit être comparée à elle.

Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

16 La longueur des jours est dans sa main droite. Dans sa main gauche se trouvent les richesses et l'honneur.

Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.

17 Ses voies sont des voies agréables. Tous ses chemins sont la paix.

Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.

18 Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent. Heureux tous ceux qui la retiennent.

Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

19 C'est par la sagesse que Yahvé a fondé la terre. Par l'intelligence, il a établi les cieux.

PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.

20 Par sa connaissance, les profondeurs ont été brisées, et les cieux laissent tomber la rosée.

Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.

21 Mon fils, qu'ils ne s'éloignent pas de tes yeux. Gardez la sagesse et la discrétion,

Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;

22 ainsi ils seront la vie de ton âme, et la grâce pour votre cou.

A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.

23 Alors tu marcheras dans ta voie en toute sécurité. Votre pied ne trébuchera pas.

Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.

24 Quand tu te coucheras, tu n'auras pas peur. Oui, tu te coucheras, et ton sommeil sera doux.

Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.

25 Ne craignez pas la peur soudaine, ni de la désolation des méchants, quand elle viendra;

Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.

26 car Yahvé sera ton assurance, et empêchera votre pied d'être pris.

PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.

27 Ne refusez pas le bien à ceux à qui il est dû, quand il est dans le pouvoir de votre main de le faire.

Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.

28 Ne dis pas à ton prochain: « Va, et reviens; demain je te le donnerai, » quand vous l'avez près de vous.

Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.

29 Ne médite pas le mal contre ton prochain, puisqu'il habite en sécurité près de vous.

Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.

30 Ne vous disputez pas avec un homme sans raison, s'il ne vous a fait aucun mal.

Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.

31 N'enviez pas l'homme de violence. Ne choisissez aucune de ses voies.

Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.

32 Car le pervers est une abomination pour Yahvé, mais son amitié est avec les honnêtes gens.

Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.

33 La malédiction de Yahvé est dans la maison des méchants, mais il bénit la demeure des justes.

Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.

34 Certes, il se moque des moqueurs, mais il donne la grâce aux humbles.

On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.

35 Les sages hériteront de la gloire, mais la honte sera la promotion des imbéciles.

Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.