< Luc 22 >

1 Or, la fête des pains sans levain, qu'on appelle la Pâque, approchait.
Lino pobwe lyachinkwa chitakwe bumena chakali chaamba kusika, litegwa Pasika.
2 Les principaux sacrificateurs et les scribes cherchaient comment ils pourraient le faire mourir, car ils craignaient le peuple.
BaPayizi bapati alimwi abalembi bakalikuyaandula mbubanga balabika Jesu kulufu, nkaambo bakalikuyoowa bantu.
3 Satan entra dans Judas, appelé aussi Iscariote, qui était compté parmi les douze.
Lino Satani wakanjila muli Judasi Isikkaliyoti, ooyo wakali umwi wabalikkumi ababili.
4 Il s'en alla, et s'entretint avec les principaux sacrificateurs et les chefs militaires sur la manière dont il pourrait le leur livrer.
Judasi wakayinka kubapayizi bapatki akubapati babasilumamba waakubaambila mbanga ulapeda Jesu kulimbabo.
5 Ils furent heureux, et convinrent de lui donner de l'argent.
Bakabotelwa alimwi bazuminana kuti bamupe mali.
6 Il y consentit et chercha une occasion de le leur livrer en l'absence de la foule.
Wakazumina alimwi wakayaandula mweenya wakubapa kule abantu.
7 Le jour des pains sans levain arriva, où l'on devait sacrifier la Pâque.
Nibwakasika buzuba bwachinkwa chitakwe bumena, aawo nikwakeelede kupayigwa kabelele kakwiindilila.
8 Jésus envoya Pierre et Jean, en disant: « Allez nous préparer la Pâque, afin que nous la mangions. »
Jesu wakatuma Pita a Joni kaamba kuti, “Mweende mukatubambile chakulya cha Pasika kuchitila kuti tzolye.”
9 Ils lui dirent: « Où veux-tu que nous nous préparions? »
Bakabuzya kulinguwe bati, “Nkookuli nkoyanda kuti tukachite mabambe aaya?”
10 Il leur dit: « Voici, quand vous serez entrés dans la ville, un homme portant une cruche d'eau viendra à votre rencontre. Suivez-le dans la maison où il entrera.
Wakabasandula kuti, “Amulange naa mwanjila mumuunzi, mulaswaana mwaalumi utukkide nongo yamanzi. Mukamutobele mung'anda eeyo njatakanjile.
11 Dites au maître de la maison: « Le maître te dit: Où est la chambre d'amis où je pourrai manger la Pâque avec mes disciples? »
Amukatedi kuli muna ng'anda, “Muyiisi wati kulinduwe, ilikuli ng'anda yakulida, oomo munditalide Pasika abasikwiiya bangu?”
12 Il te montrera une grande chambre haute meublée. Fais-y tes préparatifs. »
Uyokutondezya n'anda mpati yakulala yakujulu iili aazyoonse. Kachite mabambe ooko.”
13 Ils partirent, trouvèrent les choses comme Jésus le leur avait dit, et ils préparèrent la Pâque.
Aboobo bakiinka, alimwi bakujana zyoonse mbuli mbakali waamba kulimbabo. Mpawo bakabamba kulya kwa Pasika.
14 Lorsque l'heure fut venue, il s'assit avec les douze apôtres.
Eelyo chiindi nichakasika, wakakkala aansi abasikwiiya.
15 Il leur dit: « J'ai vivement désiré manger cette Pâque avec vous avant de souffrir,
Mpawo wakati kulimbabo, “Ndalikuyandisya kapati kulya Pasika andinywe nkesinapenzegwa,
16 car, je vous le dis, je n'en mangerai plus jusqu'à ce qu'elle soit accomplie dans le Royaume de Dieu. »
Nkaambo ndati kulindinywe, nsikoyoolya lubo kusikila zyazuzikizigwa mubwaami bwa Leza.”
17 Il reçut une coupe, et, après avoir rendu grâces, il dit: « Prenez ceci et partagez-le entre vous,
Mpawo Jesu wakabweza nkomeki, alimwi eelyo nakapa kulumba, wakati, “Mubweze eechi, alimwi mukachaabane aakati kanu.
18 car, je vous le dis, je ne boirai plus du tout du fruit de la vigne, jusqu'à ce que le Royaume de Dieu soit accompli. »
Nkaambo ndati kulindinywe, nsikoyoonywa muchelo wa musaansa lubo kusikila bwaami bwa Leza bwasika.”
19 Il prit du pain, et, après avoir rendu grâces, il le rompit et le leur donna, en disant: « Ceci est mon corps, qui est donné pour vous. Faites ceci en mémoire de moi. »
Mpawo wakabweza chinkwa, alimwi eelyo nakapa kulumba, wakachikwamuna, alimwi wakabapa, kati, “Ooyu mubili wangu, ooyo wapegwa akaambo kanu. Mukachite eechi mukuyeya ndime.”
20 De même, après le repas, il prit la coupe, en disant: « Cette coupe est la nouvelle alliance en mon sang, qui est répandu pour vous.
Wakabweza nkomeki munzila yeeelene musule lya chilalilo, kalikuti, “Eeyi nkomeki nchizuminano changu chipya mu gazi lyangu, lyatilwa akaambo kanu.
21 Mais voici, la main de celui qui me livre est avec moi sur la table.
Pesi muswiilile. Ooyo undiwuzya uli andime antafula.
22 Le Fils de l'homme s'en va, en effet, comme il a été décidé, mais malheur à l'homme par qui il est livré! »
Nkaambo Mwana mulombe wa Muntu nchobeni uliinka mbuli mbuzyakabambwa. Pesi mawe kuliwoyo muntu uyonduuzya!”
23 Ils commencèrent à se demander entre eux lequel d'entre eux était celui qui ferait cette chose.
Bakatalika kuzuwisyania chabochabo kuti ngwani unga uyookonzya kuchita eechi.
24 Une dispute s'éleva aussi entre eux, pour savoir lequel d'entre eux était considéré comme le plus grand.
Mpawo kwakaba kukazyania aakati kabo aatala akuti nguuli wabo wakalikubwezwa kali mupati.
25 Il leur dit: « Les rois des nations les dominent, et ceux qui ont autorité sur eux sont appelés « bienfaiteurs ».
Wakati kulimbabo, “Baami ba bamaasi mbasimalelo aatala ambabo, alimwi aabo bali aabweendelezi aatala ambabo babonwa mbuli baabo bachita bubotu kubantu babo.
26 Mais il n'en est pas de même pour vous. Au contraire, que celui qui est le plus grand parmi vous devienne comme le plus jeune, et celui qui gouverne, comme celui qui sert.
Pesi tazyeelede kuba boobu pe andinywe. Anikuti, muleke ooyo mupati aakati kanu abe mbuli muniini, alimwi muleke ooyo uli alugwasyo abe mbuli ooyo ubeleka.
27 Car qui est le plus grand, celui qui est assis à table, ou celui qui sert? N'est-ce pas celui qui est assis à la table? Mais moi, je suis au milieu de vous comme celui qui sert.
Nkaambo ngwani mupati, ooyo uukkala antafula, na ooyo ubeleka? Nikubaboobo ndili aakati kanu mbuli woyo uubeleka.
28 « Mais vous, vous êtes ceux qui ont persévéré avec moi dans mes épreuves.
Pesi ndinywe nimwakiinkilila kunembo andime mumasukukusyo aangu.
29 Je vous confère un royaume, comme mon Père me l'a conféré,
Ndapa kulindinywe bwaami, mbuli Taata wangu mbakapa bwaami kulindime,
30 afin que vous mangiez et buviez à ma table dans mon Royaume. Vous serez assis sur des trônes, et vous jugerez les douze tribus d'Israël. »
kuti mukonzye kulya akunywa aantafula lyangu mubwaami bwangu, alimwi uyookkala azyuuno kolikubeteka mikowa iilikkumi ayibili ya Izilayeli.
31 Le Seigneur dit: « Simon, Simon, voici que Satan a demandé à vous avoir tous, afin de vous cribler comme le blé,
Sayimoni, Sayimoni, chenjela, Satani wakukumbila, kuti amwi walikukonzya kukupupulula mbuli witi.
32 mais j'ai prié pour toi, afin que ta foi ne défaille pas. Toi, quand tu te seras retourné, affermis tes frères. »
Pesi ndakukombela, kuti lusyomo lwako lutakachilwi. Niwabweda msule lubo, simwa bakulana bako.”
33 Il lui dit: « Seigneur, je suis prêt à aller avec toi en prison et à la mort! ».
Pita wakati kulinguwe, “Mwaami, ndililibambilide kwiinka ayebo koonse kuntolongo alimwi a kulufu.”
34 Il dit: « Je te le dis, Pierre, le coq ne chantera pas aujourd'hui avant que tu n'aies renié trois fois que tu me connais. »
Jesu wakamusandula, “Ndakwaambila, Pita, mukuku takoyookokolika buzuba obuno, iwebo kotanandikaka tutatu kuti tondizi pe.”
35 Il leur dit: « Quand je vous ai envoyés sans bourse, sans sac et sans sandales, avez-vous manqué de quelque chose? ». Ils ont dit: « Rien. »
Mpawo Jesu wakati kulimbabo, “Eelyo nindakamutuma aanze kamutakwe chikkwama chemali, chikkwama chazyoonse, na nsangu, mwakakubula chintu na?” Bakasandula, “Takwe pe.”
36 Puis il leur dit: « Maintenant, si quelqu'un a une bourse, qu'il la prenne, ainsi qu'un sac. Si quelqu'un n'en a pas, qu'il vende son manteau et achète une épée.
Mpawo wakti kulimbabo, “Pesi lino, ooyo uli echikkwama, mumuleke achibweze, alimwi lubo chikkwama chazyoonse. Ooyo utakwe panga weelede kuzya chikobela chakwe alimwi awule limwi.
37 Car, je vous le dis, il faut encore que s'accomplisse en moi ce qui est écrit: « Il a été compté parmi les transgresseurs ». Car ce qui me concerne s'accomplit. »
Nkaambo ndati kulindinywe, eezyo zilembedwe aatala andime zyeelede kuzuzikizigwa, 'Wakabalwa aantomwe abatakwe mulawu.'
38 Ils dirent: « Seigneur, voici deux épées. » Il leur a dit: « Ça suffit. »
Mpawo bakati, “Mwaami, langa! Ngaya mapanga obile.”wakati kulimba, kwakkwana.”
39 Il sortit et alla, selon sa coutume, sur la montagne des Oliviers. Ses disciples le suivirent aussi.
Jesu wakiinka, mbuli mbakalikukkala kachita chiindi chiingi, ku Chilundu cha Olivi, alimwi basikwiiya bakamutobela.
40 Lorsqu'il fut arrivé à ce lieu, il leur dit: « Priez pour ne pas entrer en tentation. »
Eelyo nibakasika, wakati kulimbabo, “Mukombe kuti mutanjili mumasukusyo.”
41 Il se retira d'eux à environ un jet de pierre, et, s'étant mis à genoux, il pria,
Wakazwa aakati kabo afwifwi aasikila bbwe lyakuwala amaboko, alimwi wakafugama aansi alimwi wakakomba,
42 en disant: « Père, si tu le veux, éloigne de moi cette coupe. Cependant, que ce ne soit pas ma volonté qui se fasse, mais la tienne. »
kati, “Taata, na kamuyanda, mugwisye nkomeki eeyi kuzwa kulindime. Nikubaboobo pe pe lwangu luyando, pesi lwanu ngalukachitwe.”
43 Un ange du ciel lui apparut, et le fortifia.
Mpawo mungelo kuzwa kujulu wakaboneka kulinguwe, kalikumusimya.
44 Étant à l'agonie, il priait avec plus d'ardeur. Sa sueur devint comme de grosses gouttes de sang qui tombaient sur le sol.
Kali mukulila kupati, wakakombesya loko chanchobeni, alimwi nkasaalo yakwe yakaba mbuli malosi mapati agazi kayilikulokela anyika.
45 S'étant levé après avoir prié, il vint vers les disciples et les trouva endormis à cause de la tristesse,
Eelyo nakazwa kukukomba kwakwe, wakaya kui basikwiiya bakwe alimwi wakabajana kabalikoona akaambo kabuusu bwakwe
46 et il leur dit: « Pourquoi dormez-vous? Levez-vous et priez afin de ne pas entrer en tentation. »
alimwi wakababuzya, “Nkaambonzi nimulikoona? Mubuke mukombe, kuti mutakanjili mumasukuusyo.”
47 Comme il parlait encore, une foule apparut. Celui qu'on appelait Judas, l'un des douze, était à leur tête. Il s'approcha de Jésus pour le baiser.
Aawo nakachilikwaambula, bona, inkamu yakaboneka, aantomwe a Judasi, umwi wa bali kkumi ababili, kali kubazulwida. Wakaza afwifwi a Jesu kuzomumyonta,
48 Mais Jésus lui dit: « Judas, est-ce par un baiser que tu trahis le Fils de l'homme? »
pesi Jesu wakati kulinguwe, “Judasi ulikuuzya Mwana mulombe wa Muntu alumyonto?”
49 Ceux qui étaient autour de lui, voyant ce qui allait se passer, lui dirent: « Seigneur, devons-nous frapper par l'épée? »
Eelyo bakazyungulukide Jesu nibakabona zyakali kuchitikana, bakati, “Mwaami, tuume na apanga?”
50 Un certain nombre d'entre eux frappèrent le serviteur du grand prêtre, et lui coupèrent l'oreille droite.
Mpawo umwi wabo wakawuma mulanda wa mupayizi mupati, alimwi wakakwapula kutwi kwakwe kwachilisyo.
51 Mais Jésus répondit: « Laissez-moi au moins faire ceci. » Il toucha son oreille et le guérit.
Jesu wakati, “Eezyo zyakkwana!” Wakaguma kutwi kwakwe, alimwi wakamuponia.
52 Jésus dit aux principaux sacrificateurs, aux chefs du temple et aux anciens, qui étaient venus contre lui: « Vous êtes sortis comme contre un brigand, avec des épées et des bâtons?
Jesu wakati kuli silutwe wa bapayizi ba muchikombelo, alimwi akubapati bakamubukila, “Muza mbuli kumubbi, kamuli amapanga a nkoli?
53 Lorsque j'étais chaque jour avec vous dans le temple, vous ne portiez pas la main sur moi. Mais voici votre heure, et la puissance des ténèbres. »
Eelyo nindakali aandinywe mazuba oonse muchikombele, takwe nimwakabika maboko aanu alindime. Pesi eeli ndihola lyanu, alimwi bweendelezi bwamumudima.”
54 Ils se saisirent de lui, l'emmenèrent, et le conduisirent dans la maison du grand prêtre. Mais Pierre suivait à distance.
Kabamukwensa, bakamubweza alimwi bamutola kun'anda yamupayizi mupati. Pesi Pita wakalikutobela kulekule.
55 Lorsqu'ils eurent allumé un feu au milieu de la cour et se furent assis ensemble, Pierre s'assit au milieu d'eux.
Musule lyakudukula mulilo aakati kabbetekelo alimwi kabali bakkala aansi aantomwe, Pita wakakkala aakatai kabo.
56 Une servante le vit comme il était assis dans la lumière, et, le regardant attentivement, elle dit: « Cet homme aussi était avec lui. »
Umwi mulanda mwanakazi wakamubona aawo nakakkende mumumuni wamulilo alimwi wakalanga kulinguwe chakumudunamina alimwi wakati, “Ooyu mwaalumi alakwe wakali aanguwe.”
57 Il a renié Jésus, disant: « Femme, je ne le connais pas. »
Pesi Pita wakakaka, kati, “Mwanakazi, nsimwizi pe.”
58 Un peu plus tard, quelqu'un d'autre le vit et dit: « Toi aussi, tu es l'un d'entre eux! » Mais Pierre répondit: « Homme, je ne le suis pas! »
Musule lyakayindi kaniini loko umwi wakamubona, alimwi wakati, “Nduwe umwi wabo.” Pesi Pita wakati, “Mwaalumi, tensi ndime.”
59 Après qu'une heure environ se soit écoulée, un autre affirma avec assurance: « En vérité, cet homme aussi était avec lui, car il est Galiléen! »
Nikwakiinda hola lyomwe uumbi mwaalumi wakasisimpizya alimwi wakati, “Nchobeni mwaalumi ooyu alakwe wakali aanguwe, nkaambo ngwaku Galili.”
60 Mais Pierre dit: « Mon gars, je ne sais pas de quoi tu parles! » Aussitôt, alors qu'il parlait encore, un coq chanta.
Pesi Pita wakati, “Mwaalumi, nsizi pe eecho ncholikwaamba.” Chakufwambaana, nakachilikwaambula, mukuku wakakokolika.
61 Le Seigneur se retourna et regarda Pierre. Pierre se souvint alors de la parole du Seigneur, qui lui avait dit: « Avant que le coq chante, tu me renieras trois fois. »
Wakachebuka, Mwaami wakalanga Pita, alimwi Pita wakayeya ijwi lya Mwaami, eelyo nakati kulinguwe, “Mukuku katanaakokolika sunu uyondikaka tutatu.”
62 Il sortit, et pleura amèrement.
Pita wakiinka aanze alimwi wakakulila kapati.
63 Les hommes qui tenaient Jésus se moquaient de lui et le battaient.
Mpawo baalumi bakalindide Jesu bakamuseka alimwi bakamuuma.
64 Lui ayant bandé les yeux, ils le frappèrent au visage et lui demandèrent: « Prophétise! Qui est celui qui t'a frappé? »
Bakabika chivumbyo aatala lyakwe alimwi bakamubuzya, kabati, “Sinsima! Ngwani ooyo wakuuma?”
65 Ils dirent encore beaucoup d'autres choses contre lui, en l'insultant.
Bakaambula zimwi zyiingi zintu aatala a Jesu, kabalikumutuka.
66 Dès que le jour fut venu, l'assemblée des anciens du peuple se rassembla, les principaux sacrificateurs et les scribes, et ils l'emmenèrent dans leur conseil, en disant:
Chakufwambaana mbuli mbulyakali zuba, bapati babantu bakaswaanana aantomwe, bapayizi bapati alimwi abalembi. Bakamutola mu Nkuta
67 « Si tu es le Christ, dis-le nous. » Mais il leur dit: « Si je vous le dis, vous ne croirez pas,
alimwi bakati, “Na koli Kkilisito, twaambile.” Pesi wakati kulimbabo, “Na ndamwaambila, tamukoyoondisyoma pe,
68 et si je vous interroge, vous ne me répondrez pas et ne me laisserez pas partir.
alimwi na ndamubuzya, tamukoyoosandula pe.
69 Désormais, le Fils de l'homme sera assis à la droite de la puissance de Dieu. »
Pesi kuzwa lino kaziya kunembo, Mwana mulombe wa Muntu unoyokkede kuchilisyo chamanguzu aa Leza.”
70 Ils dirent tous: « Es-tu donc le Fils de Dieu? » Il leur a dit: « Vous le dites, parce que je le suis. »
Boonse bakati, “Nkokwaamba kuti uli Mwana mulombe wa Leza?” Jesu wakati kulimbabo, “Mwaamba kuti ndime.”
71 Ils dirent: « Pourquoi aurions-nous besoin d'un autre témoignage? Car nous avons nous-mêmes entendu de sa propre bouche! »
Bakati, “Nkaambonzi nituchiyanda mukamboni? Nkaambo lwesu tobweni twalimvwida kuzwa kumulomo wakwe.”

< Luc 22 >