Johannes 13
1 Voor het Paaschfeest nu, wetende dat zijn ure was gekomen om uit deze wereld over te gaan tot den Vader, heeft Jezus, de zijnen die in de wereld waren bemind hebbende, hen bemind tot het einde.
When it was the evening before the Passover celebration, Jesus knew that it was time for him to leave this world and [to return] to [his] Father [in heaven]. He loved us who [were his disciples]. He knew [we would continue to live here] in this world, so now he [showed us] how completely he loved us.
2 En onder den maaltijd, toen de duivel aan Judas, Simons zoon Iskariot, reeds in het hart gegeven had om Hem te verraden,
We were eating [the Passover meal]. (The devil/Satan) had already suggested to Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]), the son of Simon, that he should (betray Jesus/enable Jesus’ enemies to seize him).
3 en wetende dat de Vader Hem alle dingen in de handen had gegeven, en dat Hij van God was uitgegaan en tot God heenging,
But Jesus knew that his Father had given to him complete authority [to control the situation]. He knew that he had come from God and would soon return to God.
4 stond Jezus op van den maaltijd en leide zijn kleederen af, en Hij nam een linnen doek en bond dien om zijn midden.
[But before he left us, he wanted to show us how we should love each other]. [So] he got up from where he was eating. He took off his [outer] cloak and wrapped a [long] towel around his waist, [as a slave would do].
5 Daarna goot Hij water in het bekken en begon de voeten der discipelen te wasschen en af te droogen met den linnen doek, dien Hij om zijn midden had.
Then he poured some water in a basin. He began to wash our feet, and then dry them with the towel that he had wrapped around himself.
6 Hij kwam dan tot Simon Petrus. Die zeide tot Hem: Heere! Gij zult mij de voeten wasschen?
When he came to Simon Peter, Peter said to him, “Lord, it is not right for you [RHQ] to [humble yourself by] washing my feet!”
7 Jezus antwoordde en zeide tot hem: Wat Ik doe weet gij nu niet, maar hierna zult gij het verstaan!
Jesus replied to him, “Now you do not understand [the meaning of] what I am doing, but you will understand later.”
8 Petrus zeide tot Hem: Mij zult Gij de voeten niet wasschen in eeuwigheid! — Jezus antwoordde hem: Als Ik u niet wassche, dan hebt gij geen deel met Mij! (aiōn g165)
Peter said, “I will never, ever, [allow you to] wash my feet!” Jesus replied to him, “If I do not wash you, you cannot continue (to be my [disciple/to belong to] me).” (aiōn g165)
9 Simon Petrus zeide tot Hem: Heere, niet mijn voeten alleen, maar ook de handen en het hoofd!
So Simon Peter said to him, “Lord, [in that case], do not wash only my feet. Wash my hands and my head, [too]!”
10 Jezus zeide tot hem: Die een bad genomen heeft, heeft niet noodig dan zich de voeten te laten wasschen, maar is dan geheel rein; en gijlieden zijt rein, doch niet allen.
[Then, to show him that after God had cleansed people from being guilty for sin, they needed only for God to forgive their daily sins] [MET], Jesus said to him, “Those who have recently bathed need only to have their feet washed, [because they get dirty very quickly on the dusty roads]. The [rest of their bodies are] clean. Similarly, I have made you [disciples] free/clean [from the guilt of your sins], although not all of you are free from guilt.”
11 Want Hij kende dengene die Hem verraden zou; daarom zeide Hij: Gij zijt niet allen rein.
He knew which one [of us] was going to betray him. That is the reason he said, “Not all of you are free from guilt.”
12 Toen Hij dan hun voeten gewasschen en zijn kleederen genomen had en wederom aanzat, zeide Hij tot hen: Verstaat gij wat Ik u gedaan heb?
After he finished washing our feet, he put his cloak back on. Then he sat down and said to us, “Do you understand what I have done for you?
13 Gij noemt Mij den Meester en den Heer, en gij zegt dit te recht, want Ik ben het.
You [show that you respect me by] calling me ‘Teacher’ and ‘Lord’. You are right to say that, because I am your teacher and your Lord.
14 Maar als Ik, de Heer en de Meester, u dan de voeten heb gewasschen, dan zijt ook gij verplicht malkander de voeten te wasschen.
But if I, who am your teacher and your Lord, have washed your feet, you ought to [serve each other by doing things like] washing each other’s feet.
15 Een voorbeeld toch heb Ik u gegeven, opdat ook gij doet zooals Ik aan u gedaan heb.
I have made myself an example for you in order that you should [humbly serve each other] as I have done for you.
16 Voorwaar, voorwaar Ik zeg ulieden: Een dienstknecht is niet meer dan zijn heer, en een gezant niet meer dan hij die hem gezonden heeft.
Listen to this carefully: A servant is not greater than his master. A messenger is not greater than the one who has sent him. [So, since you are not greater than I am, you should not be proud and unwilling to serve each other].
17 Zoo gij deze dingen weet, zalig zijt gij als gij ze doet.
Since you now know these things, [God will] be pleased with you if you do them.”
18 Niet van u allen spreek Ik; Ik weet wie Ik heb uitverkoren; maar de Schrifture moet vervuld worden: Die met Mij het brood eet, heeft tegen Mij achteruit geslagen.
“I am not saying that [God will bless] all of you. I knew [what all of you were like when] I chose you. But [I also chose the one who will betray me], in order that what is written in Scripture might be fulfilled {to fulfill what someone/the psalmist wrote in Scripture}, ‘The one who is [acting like he is my friend by] eating with me has become my enemy [IDM].’
19 Van nu af zeg Ik het ulieden, vóórdat het geschiedt, opdat gij gelooft, wanneer het geschiedt, dat Ik het ben.
I am telling you [about someone betraying me] before it happens, in order that when it happens, you may continue to believe that I am ([the Messiah/who I say I am]).
20 Voorwaar, voorwaar Ik zeg ulieden: Die ontvangt dengene dien Ik zenden zal, die ontvangt Mij, en die Mij ontvangt, ontvangt Hem die Mij gezonden heeft.
Listen to this carefully: Those who accept any one of you whom I am sending out, [God will consider that] they are accepting me. And those who accept me, [God will consider that] they are accepting [my Father], who sent me.”
21 Toen Jezus dit gezegd had ontroerde Hij naar den geest, en getuigde en zeide: Voorwaar, voorwaar Ik zeg ulieden, dat een uit u Mij verraden zal!
After Jesus said this, he was very troubled. He solemnly declared, “Listen to this carefully: One of you is going to enable [my enemies] to seize me.”
22 De discipelen zagen op malkander, niet wetende van wien Hij sprak.
We looked at each other. We had no way [to know] whom he was talking about.
23 Een uit zijn discipelen nu lag in den schoot van Jezus, dien Jezus liefhad.
[I], the [man other people call] ‘the one Jesus loved’, was sitting very close to Jesus.
24 Simon Petrus dan gaf dezen een wenk en zeide tot hem: Zeg, wie is het van wien Hij spreekt?
Simon Peter motioned to me to indicate that I should ask Jesus whom he was talking about.
25 Deze dan leunende aan de borst van Jezus, zeide tot Hem: Heere, wie is het?
So I leaned close to Jesus and asked him, “Lord, who is it?”
26 Jezus antwoordde: Die is het, wien Ik de bete zal indoopen en hem geven. — Hij doopte dan de bete in, en nam ze, en gaf ze aan Judas, Simons zoon Iskariot.
Jesus answered, “It is the one to whom I will give this piece of bread after I dip it [in the sauce in the dish].” Then, [to show us that he knew who would enable his enemies to seize him], after he dipped the bread [in the sauce], he gave it to Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]).
27 En na de bete, toen voer de Satan in dezen. Jezus dan zeide tot hem: Wat gij doet, doe het spoedig!
As soon as [Judas ate] the bread, Satan took control of him. Then Jesus said to him, “What you are going to do, do quickly.”
28 Doch niemand der aanliggenden verstond waartoe Hij hem dat zeide.
But none of the rest of us who were sitting there knew why Jesus said that to him.
29 Want sommigen meenden, omdat Judas de kas hield, dat Jezus tot hem zeide: Koop wat wij voor het feest van noode hebben, of, dat hij den armen wat zou geven.
Since Judas took care of the money [people gave us to help us], some thought Jesus was telling him to [go and] buy some things we needed for the [Passover] celebration. [Some thought he was telling him] to give some money to poor people.
30 Hij dan, de bete genomen hebbende, ging spoedig uit. — En het was nacht.
As soon as Judas had eaten the bread, he left. It was dark [outside], and it was dark [MET] [in his soul, too].
31 Toen hij dan uitgegaan was, zeide Jezus: Nu heeft de Zoon des menschen de glorie ontvangen, en God heeft in Hem de glorie ontvangen.
After Judas left, Jesus said, “Now it will be shown {[my Father] will show} how wonderful I, the one who came from heaven, am. And by what I do it will be seen {people will see} how great God is.
32 Als God in Hem de glorie heeft ontvangen, dan zal God Hem ook in zich zelven de glorie doen ontvangen, en zal Hem terstond de glorie doen ontvangen!
Since by what I do people will see how awesome God is, God himself will show people how awesome I am. And he will do that very soon.
33 Kinderkens! nog een korten tijd ben Ik met ulieden. Gij zult Mij zoeken, en gelijk Ik den Joden gezegd heb: Waar Ik heenga kunt gij niet komen, zoo zeg Ik het nu ook aan ulieden!
[You whom I love as though you were] my children, I will continue with you only a short time longer. Then you will look for me, but I will not be here. Just like I told the Jewish [leaders] [SYN], I am telling you now, that where I am going, you cannot come [yet].
34 Een nieuw gebod geef Ik u, dat gij malkander bemint; dat gij malkander bemint zooals Ik ulieden bemind heb.
Now I am giving you a new commandment: You must love each other. You must love each other in the way that I have loved you.
35 Hierdoor zullen allen bekennen dat gij mijn discipelen zijt, als gij liefde hebt onder malkander.
If you keep loving each other, everyone [who is aware of that] [HYP] will know that you are my disciples.”
36 Simon Petrus zeide tot Hem: Heere, waar gaat Gij heen? Jezus antwoordde: Waar Ik heenga kunt gij Mij nu niet volgen, maar later zult gij Mij volgen.
Simon Peter said to him, “Lord, where are you going?” Jesus replied, “The place where I am going, you cannot come with me now, but you will come there later.”
37 Petrus zeide tot Hem: Heere! waarom kan ik U nu niet volgen? mijn leven zal ik voor U stellen!
Peter said, “Lord, why can I not come with you now? I [am ready] to die for you!”
38 Jezus antwoordde: Gij zult uw leven voor Mij stellen? — voorwaar, voorwaar Ik zeg u: De haan zal niet kraaien voordat Gij Mij driemaal verloochend hebt!
Jesus answered, “[You say] [RHQ] that you [are ready] to die for me. But the truth is that before the rooster crows [early tomorrow morning], you will say three times that you do not [know] me!”
