Sananlaskujen 1
1 Salomon, Daavidin pojan, Israelin kuninkaan, sananlaskut,
Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
2 viisauden ja kurin oppimiseksi, ymmärryksen sanojen ymmärtämiseksi,
Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
3 taitoa tuovan kurin, vanhurskauden, oikeuden ja vilpittömyyden saamiseksi,
Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 mielevyyden antamiseksi yksinkertaisille, tiedon ja taidollisuuden nuorille.
Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
5 Viisas kuulkoon ja saakoon oppia lisää, ja ymmärtäväinen hankkikoon elämänohjetta
Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
6 ymmärtääkseen sananlaskuja ja vertauksia, viisasten sanoja ja heidän ongelmiansa.
Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
7 Herran pelko on tiedon alku; hullut pitävät halpana viisauden ja kurin.
Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
8 Kuule, poikani, isäsi kuritusta äläkä hylkää äitisi opetusta,
Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
9 sillä ne ovat ihana seppele sinun päähäsi ja käädyt sinun kaulaasi.
Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
10 Poikani, jos synnintekijät sinua viekoittelevat, älä suostu.
Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
11 Jos he sanovat: "Lähde mukaamme! Väijykäämme verta, vaanikaamme viatonta syyttömästi;
Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
12 nielaiskaamme niinkuin tuonela heidät elävältä, ehyeltään, niinkuin hautaan vaipuvaiset; (Sheol h7585)
Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol h7585)
13 me saamme kaikenlaista kallista tavaraa, täytämme talomme saaliilla;
Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
14 heitä arpasi meidän kanssamme, yhteinen kukkaro olkoon meillä kaikilla" -
Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
15 Älä lähde, poikani, samalle tielle kuin he, pidätä jalkasi heidän poluiltansa.
Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
16 Sillä heidän jalkansa juoksevat pahuuteen, kiiruhtavat vuodattamaan verta.
Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
17 Sillä verkko on viritetty kaikille siivekkäille, niin että ne sen näkevät. -Mutta turhaan:
Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
18 omaa vertansa he väijyvät, vaanivat omaa henkeänsä.
Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
19 Näin käy jokaiselle väärän voiton pyytäjälle: se ottaa haltijaltaan hengen.
Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
20 Viisaus huutaa kadulla, antaa äänensä kuulua toreilla;
Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
21 meluisten katujen kulmissa se kutsuu, porttien ovilta kaupungissa sanansa sanoo:
Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
22 Kuinka kauan te, yksinkertaiset, rakastatte yksinkertaisuutta, kuinka kauan pilkkaajilla on halu pilkkaan ja tyhmät vihaavat tietoa?
Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
23 Kääntykää minun nuhdeltavikseni. Katso, minä vuodatan teille henkeäni, saatan sanani tiedoksenne.
Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
24 Kun minä kutsuin ja te estelitte, kun ojensin kättäni eikä kenkään kuunnellut,
Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
25 vaan te vieroksuitte kaikkia minun neuvojani, ette suostuneet minun nuhteisiini,
Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
26 niin minäkin nauran teidän hädällenne, pilkkaan, kun tulee se, mitä te kauhistutte;
Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
27 kun myrskynä tulee se, mitä te kauhistutte, kun hätänne saapuu tuulispäänä, kun päällenne tulee vaiva ja ahdistus.
Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
28 Silloin he minua kutsuvat, mutta minä en vastaa, etsivät minua, mutta eivät löydä.
Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
29 Koska he vihasivat tietoa, eivät valinneet osaksensa Herran pelkoa
Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
30 eivätkä suostuneet minun neuvooni, vaan katsoivat kaiken minun nuhteluni halvaksi,
Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
31 saavat he syödä oman vaelluksensa hedelmiä ja saavat kyllänsä omista hankkeistaan.
Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
32 Sillä yksinkertaiset tappaa heidän oma luopumuksensa, ja tyhmät tuhoaa heidän oma suruttomuutensa.
Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
33 Mutta joka minua kuulee, saa asua turvassa ja olla rauhassa onnettomuuden kauhuilta.
[Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
