Sananlaskujen 3

1 Poikani, älä unohda minun lakiani, mutta sinun sydämes pitäköön käskyni.

Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;

2 Sillä ne saatavat sinulle pitkän ijän, hyvät vuodet ja rauhan.

Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.

3 Armo ja totuus ei sinua pidä hylkäämän: ripusta ne kaulaas, ja kirjoita sydämes tauluun,

Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.

4 Niin sinä löydät armon ja hyvän toimen, Jumalan ja ihmisten edessä.

Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.

5 Luota Herraan kaikesta sydämestäs, ja älä luota ymmärryksees;

Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.

6 Mutta ajattele häntä kaikissa teissäs, niin hän sinua oikein johdattaa.

Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.

7 Älä ole viisas mielestäs, vaan pelkääerraa, ja vältä pahaa.

Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.

8 Sillä se on navalles terveellinen, ja virvoittaa luus.

[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.

9 Kunnioita Herraa tavarastas, ja kaikista vuoden tulos esikoisista;

Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.

10 Niin sinun riihes täytetään kyllyydellä, ja sinun viinakuurnas vuotaa ylitse.

A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.

11 Poikani, älä Herran kuritusta hylkää, ja älä ole kärsimätön, kuin hän sinua rankaisee,

Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.

12 Sillä, jota Herra rakastaa, sitä hän rankaisee, ja on hänelle otollinen niinkuin poika isällensä.

Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.

13 Autuas on se ihminen, joka viisauden löytää, ja se ihminen, joka ymmärryksen käsittää.

Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;

14 Sillä parempi on kaupita häntä kuin kaupita hopiaa, ja hänen hedelmänsä on parempi kuin kulta.

Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.

15 Hän on kalliimpi kuin päärlyt, eikä hänen vertaansa mitään toivottaa taideta.

Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

16 Pitkä ikä on hänen oikialla kädellänsä, rikkaus ja kunnia hänen vasemmallansa.

Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.

17 Hänen tiensä ovat iloiset, ja kaikki hänen askeleensa rauha.

Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.

18 Hän on elämän puu niille, jotka häneen rupeevat; ja autuaat ovat ne, jotka hänen pitävät.

Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

19 Sillä Herra on viisaudella maan perustanut, ja taivaat toimella valmistanut.

PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.

20 Hänen viisaudessansa ovat syvyydet eroitetut, ja pivet pisaroivat kasteen.

Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.

21 Poikani, älä salli näitä silmistäs tulla pois, niin sinä tulet onnelliseksi ja viisaaksi.

Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;

22 Se on sinun sielus elämä; ja sinun suus on otollinen.

A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.

23 Silloin sinä murheetoinna vaellat teissäs, ettet jalkaas loukkaa.

Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.

24 Et sinä pelkää maata pantuas, mutta makaat; ja sinun unes on sinulle makia,

Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.

25 Ettei sinun tarvitse peljätä äkillistä hirmua, eikä jumalattomain hävitystä, kuin se tulee.

Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.

26 Sillä Herra on sinun lohdutukses; hän varjelee sinun jalkas, ettei sitä saavuteta.

PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.

27 Älä estele tarvitsevalle hyvää tehdä, jos sinulla on varaa, ettäs sen tehdä taidat.

Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.

28 Älä sano ystävälle: mene ja tule jälleen, huomenna minä sinulle annan; koska sinulla on.

Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.

29 Älä pyydä sinun ystäväs vahinkoa, joka hyvässä toivossa asuu sinun tykönäs.

Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.

30 Älä kenenkään kanssa toru ilman syytä, jos hän ei mitään pahaa sinulle tehnyt ole.

Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.

31 Älä kiivoittele väärää miestä, älä noudata hänen retkiänsä.

Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.

32 Sillä pahanilkiset ovat Herralle kauhistus; mutta hänen salaisuutensa on hurskasten tykönä.

Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.

33 Jumalattoman huoneessa on Herran kirous; muttavanhurskaan maja siunataan.

Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.

34 Hän pilkkaa pilkkaajia; mutta nöyrille hän antaa armon.

On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.

35 Viisaat kunnian perivät, mutta tyhmät häpiän saavat.

Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.