Sentencoj 6

1 Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,

Poikani, jos sinää takaat lähimmäises, niin sinä olet kiinnittänyt kätes muukalaiseen.

2 Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.

Sinun sanoissas olet sinä paulaan istunut: sinä olet saavutettu puheissas.

3 Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;

ee siis, poikani, näin: pelasta itses: sillä olet tullut lähimmäises käsiin: joudu, nöyryytä itses ja vaadi lähimmäistäs.

4 Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;

Älä anna silmilles unta, eikä silmälautas torkkua.

5 Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.

Kirvoita itses niinkuin metsävuohi pois käsistä, niinkuin lintu pyytäjänsä käsistä.

6 Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.

Mene laiska myyriäisen tykö, katso hänen menoansa ja opi.

7 Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,

Vaikka ei hänelläyhtään hallitsiaa, teettäjää ja isäntää ole,

8 Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.

Kuitenkin valmistaa hän elatuksensa suvella, ja koo ruokansa eloaikana.

9 Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?

Kuinka kauan sinä laiska makaat? koskas nouset unesta?

10 Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

Makaa vielä vähä, ota vielä unta päähäs; laske kätes vähä yhteen, ettäs vielä levätä voisit;

11 Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

Niin köyhyys äkisti tulee päälles niinkuin matkamies, ja vaivaisuus niinkuin varustettu mies.

12 Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,

Jumalatoin ihminen, vahingollinen mies, kävelee suunsa vääryydellä,

13 Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;

Iskee silmää, nyhtää jalvoillansa, kokottelee sormillansa.

14 Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.

Vääryys on hänen sydämessänsä, ja aikoo pahaa: hän saattaa riidat matkaan.

15 Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.

Sentähden tulee pikaisesti hänen kadotuksensa, ja hän äkisti muserretaan rikki, niin ettei hänellä yhtään parannusta ole.

16 Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.

Kuusi on, joita Herra vihaa, ja seitsemää kauhistuu hänen sielunsa:

17 Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,

Ylpiät silmät, petollinen kieli, kädet, jotka vuodattavat viatonta verta;

18 Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,

Sydän, joka vahingollisia ajattelee, jalat, jotka ovat nopsat pahuuteen juoksemaan;

19 Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.

Väärä todistaja, joka valheita tuottaa, ja se, joka saattaa riidan veljesten välille.

20 Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.

Poikani, pidä isäs käskyt, ja älä hylkää äitis lakia.

21 Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.

Sido ne alati yhteen sydämes päälle, ja ripusta ne kaulaas.

22 Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.

Koskas vaellat, niin ne johdattavat sinua; koskas lepäät, niin he varjelevat sinua; koskas heräät, niin he puhuttelevat sinua.

23 Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,

Sillä käsky on niinkuin kynttilä, ja laki niinkuin valkeus, ja opin kuritus elämän tie,

24 Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.

Ettäs varjeltaisiin pahasta vaimosta, ja muukalaisen makiasta kielestä.

25 Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.

Älä himoitse sydämessäs hänen kauneuttansa, ettes vieteltäisi hänen silmäinsä kiillosta.

26 Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.

Sillä portto saattaa leivältä pois; mutta aviovaimo saattaa kauniin elämän.

27 Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?

Taitaako joku kätkeä tulen poveensa, ettei hänen vaattensa pala?

28 Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?

Eli taitaako joku hiilten päällä kävellä, ettei hän jalkojansa polta?

29 Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.

Niin sille tapahtuu, joka lähimmäisensä vaimoa lähentelee; ei se pääse rankaisematta, joka häneen ryhtyy.

30 Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;

Ei se ole varkaalle niin suuri häpiä, jos hän varastaa henkensä piteeksi, koska nälkä on:

31 Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.

Jos hän käsitetään, antaa hän sen seitsemänkertaisesti jälleen, ja kaiken huoneensa saadun;

32 Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;

Mutta joka vaimon janssa huoruuteen lankee, se on tyhmä, ja joka sielunsa kadottaa tahtoo, se niin tekee.

33 Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;

Rangaistus ja häpiä tulee hänen päällensä, ja hänen häväistyksensä ei pyyhitä pois.

34 Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.

Sillä miehen vihalla on kiivaus: ei hän säästä häntä koston päivänä:

35 Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.

Ei hän lukua pidä sovittajasta, eikä ota lahjoja, vaikka paljon antaisit.