Sentencoj 29

1 Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.

Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.

2 Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.

Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.

3 Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.

Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.

4 Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.

Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.

5 Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.

Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.

6 Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.

Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.

7 Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.

Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.

8 Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.

Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.

9 Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.

Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.

10 Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.

Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.

11 Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.

Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.

12 Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.

Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.

13 Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.

Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.

14 Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.

Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.

15 Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.

Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.

16 Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.

Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.

17 Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.

Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.

18 Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.

Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.

19 Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.

Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.

20 Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.

Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

21 Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.

Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.

22 Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.

Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.

23 La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.

Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.

24 Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.

Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].

25 Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.

Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.

26 Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.

Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.

27 Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.

Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.