Mateo 5
1 Kaj vidinte la homamasojn, li supreniris sur la monton, kaj kiam li sidiĝis, liaj disĉiploj venis al li;
And seeing the crowds, he went up onto the mountain, and when he had sat down, his disciples came to him.
2 kaj malferminte la buŝon, li instruis ilin, dirante:
Then he opened his mouth and taught them, saying,
3 Feliĉaj estas la malriĉaj en spirito, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
"Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven.
4 Feliĉaj estas la plorantaj, ĉar ili konsoliĝos.
Blessed are those who mourn, for they will be comforted.
5 Feliĉaj estas la humilaj, ĉar ili heredos la teron.
Blessed are the gentle, for they will inherit the earth.
6 Feliĉaj estas tiuj, kiuj malsatas kaj soifas justecon, ĉar ili satiĝos.
Blessed are those who hunger and thirst after righteousness, for they will be filled.
7 Feliĉaj estas la kompatemaj, ĉar ili ricevos kompaton.
Blessed are the merciful, for they will obtain mercy.
8 Feliĉaj estas la kore puraj, ĉar ili vidos Dion.
Blessed are the pure in heart, for they will see God.
9 Feliĉaj estas la pacigantoj, ĉar filoj de Dio ili estos nomataj.
Blessed are the peacemakers, for they will be called the children of God.
10 Feliĉaj estas tiuj, kiuj estas persekutitaj pro justeco, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
Blessed are those who have been persecuted for righteousness' sake, for theirs is the kingdom of heaven.
11 Feliĉaj estas vi, kiam oni vin riproĉos kaj persekutos kaj false vin kalumnios pro mi.
"Blessed are you when they insult you, persecute you, and say all kinds of evil against you falsely, for my sake.
12 Ĝoju kaj raviĝu, ĉar via rekompenco estos granda en la ĉielo; ĉar tiel oni persekutis la profetojn, kiuj estis antaŭ vi.
Rejoice, and be exceedingly glad, for great is your reward in heaven. For that is how they persecuted the prophets who were before you.
13 Vi estas la salo de la tero; sed se la salo sengustiĝis, per kio ĝi estos salita? ĝi jam taŭgas por nenio, krom por esti elĵetita kaj piedpremita de homoj.
"You are the salt of the earth, but if the salt has lost its flavor, with what will it be salted? It is then good for nothing, but to be cast out and trampled under people's feet.
14 Vi estas la lumo de la mondo. Urbo starigita sur monto ne povas esti kaŝita.
You are the light of the world. A city located on a hill cannot be hidden.
15 Kiam oni bruligas lampon, oni metas ĝin ne sub grenmezurilon, sed sur la lampingon; kaj ĝi lumas sur ĉiujn, kiuj estas en la domo.
Neither do you light a lamp, and put it under a measuring basket, but on a stand; and it shines to all who are in the house.
16 Tiel same via lumo lumu antaŭ homoj, por ke ili vidu viajn bonajn farojn, kaj gloru vian Patron, kiu estas en la ĉielo.
In the same way, let your light shine before people, that they may see your good works, and glorify your Father who is in heaven.
17 Ne pensu, ke mi venis, por detrui la leĝon aŭ la profetojn; mi venis, ne por detrui, sed por plenumi.
"Do not think that I came to destroy the Law or the Prophets. I did not come to destroy, but to fulfill.
18 Vere mi diras al vi: Ĝis la ĉielo kaj la tero forpasos, nek unu joto nek unu streketo forpasos de la leĝo, ĝis ĉio plenumiĝos.
For truly, I tell you, until heaven and earth pass away, not the smallest letter or part of a letter will disappear from the Law, until all things are accomplished.
19 Tial, kiu malobservos unu el ĉi tiuj plej malgrandaj ordonoj kaj tiel instruos homojn, tiu estos nomata la plej malgranda en la regno de la ĉielo; sed kiu faros ilin kaj instruos, tiu estos nomata granda en la regno de la ĉielo.
Therefore, whoever will break one of these least commandments, and teach others to do so, will be called least in the kingdom of heaven; but whoever will do and teach them will be called great in the kingdom of heaven.
20 Ĉar mi diras al vi, ke se via justeco ne superos la justecon de la skribistoj kaj la Fariseoj, vi tute ne eniros en la regnon de la ĉielo.
For I tell you that unless your righteousness exceeds that of the scribes and Pharisees, there is no way you will enter into the kingdom of heaven.
21 Vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne mortigu, kaj kiu mortigos, tiu estos en danĝero de juĝado;
"You have heard that it was said to the ancient ones, 'Do not murder;' and whoever murders will be liable to judgment.
22 sed mi diras al vi, ke kiu koleras kontraŭ sia frato, tiu estos en danĝero de juĝado; kaj kiu diros al sia frato: Raka, tiu estos en danĝero de la sinedrio; kaj kiu diros: Malsaĝulo, tiu estos en danĝero de Gehena de fajro. (Geenna g1067)
But I tell you, that everyone who is angry with his brother without a cause will be liable to judgment; and whoever will say to his brother, 'Raqa,' will be in danger of the council; and whoever will say, 'You fool,' will be in danger of the fire of hell. (Geenna g1067)
23 Tial, se vi prezentas vian oferon ĉe la altaro, kaj tie memoras, ke via frato havas ion kontraŭ vi,
"If therefore you are offering your gift at the altar, and there remember that your brother has anything against you,
24 lasu tie vian oferon antaŭ la altaro, kaj foriru, unue paciĝu kun via frato, kaj poste venu kaj prezentu vian oferon.
leave your gift there before the altar, and go your way. First be reconciled to your brother, and then come and offer your gift.
25 Konsentu rapide kun via kontraŭulo, dum vi estas kun li sur la vojo, por ke la kontraŭulo ne transdonu vin al la juĝisto, kaj la juĝisto al la subulo, kaj por ke vi ne estu ĵetita en malliberejon.
Agree with your adversary quickly, while you are with him in the way; lest perhaps the prosecutor deliver you to the judge, and the judge to the officer, and you be cast into prison.
26 Vere mi diras al vi, ke vi neniel eliros el tie, ĝis vi pagos la lastan kodranton.
Truly I tell you, you will never get out of there until you have paid the last penny.
27 Vi aŭdis, ke estas dirite: Ne adultu;
"You have heard that it was said, 'Do not commit adultery;'
28 sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu rigardas virinon, por deziri ŝin, jam adultis je ŝi en sia koro.
but I tell you that everyone who looks at a woman to lust after her has committed adultery with her already in his heart.
29 Kaj se via dekstra okulo faligas vin, elŝiru kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo estus ĵetita en Gehenan. (Geenna g1067)
And if your right eye causes you to stumble, pluck it out and throw it away from you. For it is more profitable for you that one of your members should perish, than for your whole body to be cast into hell. (Geenna g1067)
30 Kaj se via dekstra mano faligas vin, detranĉu kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo irus en Gehenan. (Geenna g1067)
And if your right hand causes you to stumble, cut it off, and throw it away from you. For it is more profitable for you that one of your members should perish, than for your whole body to be cast into hell. (Geenna g1067)
31 Estas ankaŭ dirite: Kiu forsendos sian edzinon, tiu donu al ŝi eksedzigan leteron;
"And it was said, 'Whoever divorces his wife, let him give her a certificate of divorce,'
32 sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu forsendas sian edzinon, krom pro malĉasteco, igas ŝin adulti; kaj kiu edziĝos kun forsenditino, tiu adultas.
but I tell you that everyone who divorces his wife, except for the cause of sexual immorality, makes her an adulteress; and whoever marries her when she is divorced commits adultery.
33 Plue, vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne rompu ĵurojn, sed plenumu viajn ĵurojn antaŭ la Eternulo;
"Again you have heard that it was said to them of old time, 'Do not make false vows, but fulfill your vows to the Lord.'
34 sed mi diras al vi: Tute ne ĵuru; nek per la ĉielo, ĉar ĝi estas la trono de Dio;
But I tell you, do not swear at all: neither by heaven, for it is the throne of God;
35 nek per la tero, ĉar ĝi estas la benketo de Liaj piedoj; nek per Jerusalem, ĉar ĝi estas urbo de la granda Reĝo.
nor by the earth, for it is the footstool of his feet; nor by Jerusalem, for it is the city of the great King.
36 Nek ĵuru per via kapo, ĉar vi ne povas fari eĉ unu haron blanka aŭ nigra.
Neither should you swear by your head, for you cannot make one hair white or black.
37 Sed via parolo estu: Jes, jes, ne, ne; ĉio ekster tio estas el malbono.
But let your 'Yes' be 'Yes' and your 'No' be 'No.' Whatever is more than these is of the evil one.
38 Vi aŭdis, ke estas dirite: Okulon pro okulo, kaj denton pro dento;
"You have heard that it was said, 'An eye for an eye, and a tooth for a tooth.'
39 sed mi diras al vi: Ne rezistu al malbono; sed al tiu, kiu frapas vian dekstran vangon, turnu ankaŭ la alian.
But I tell you, do not set yourself against the one who is evil. But whoever strikes you on your right cheek, turn to him the other also.
40 Kaj se iu deziras procesi kontraŭ vi, por forpreni vian tunikon, lasu lin preni ankaŭ vian mantelon.
And if anyone sues you to take away your shirt, let him have your coat also.
41 Kaj se iu devigas vin iri unu mejlon, iru kun li du.
And whoever compels you to go one mile, go with him two.
42 Donu al tiu, kiu petas de vi; kaj ne deturnu vin de tiu, kiu deziras prunti de vi.
Give to him who asks you, and do not turn away him who desires to borrow from you.
43 Vi aŭdis, ke estas dirite: Amu vian proksimulon, kaj malamu vian malamikon;
"You have heard that it was said, 'Love your neighbor, and hate your enemy.'
44 sed mi diras al vi: Amu viajn malamikojn, kaj preĝu por viaj persekutantoj;
But I tell you, love your enemies, and pray for those who persecute you,
45 por ke vi estu filoj de via Patro, kiu estas en la ĉielo; ĉar Li levas Sian sunon sur la malbonulojn kaj bonulojn, kaj sendas pluvon sur la justulojn kaj la maljustulojn.
that you may be children of your Father who is in heaven. For he makes his sun to rise on the evil and the good, and sends rain on the just and the unjust.
46 Ĉar se vi amas tiujn, kiuj amas vin, kian rekompencon vi havas? ĉu ne tion saman faras eĉ la impostistoj?
For if you love those who love you, what reward do you have? Do not even the tax collectors do the same?
47 Kaj se vi salutas nur sole viajn fratojn, kion ekstran vi faras? ĉu ne tion saman faras eĉ la nacianoj?
And if you only greet your brothers, what more do you do than others? Do not even the non-Jews do the same?
48 Estu do perfektaj, kiel ankaŭ via ĉiela Patro estas perfekta.
You therefore are to be perfect, as your heavenly Father is perfect.
