Mateo 5
1 Kaj vidinte la homamasojn, li supreniris sur la monton, kaj kiam li sidiĝis, liaj disĉiploj venis al li;
And seeing the multitudes, he went up into the mountain; and when he had sat down, his disciples came to him;
2 kaj malferminte la buŝon, li instruis ilin, dirante:
and he opened his mouth and taught them, saying:
3 Feliĉaj estas la malriĉaj en spirito, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
Blessed are the poor in spirit; for theirs is the kingdom of heaven.
4 Feliĉaj estas la plorantaj, ĉar ili konsoliĝos.
Blessed are they that mourn; for they shall be comforted.
5 Feliĉaj estas la humilaj, ĉar ili heredos la teron.
Blessed are the meek; for they shall inherit the earth.
6 Feliĉaj estas tiuj, kiuj malsatas kaj soifas justecon, ĉar ili satiĝos.
Blessed are they that hunger and thirst for righteousness; for they shall be filled.
7 Feliĉaj estas la kompatemaj, ĉar ili ricevos kompaton.
Blessed are the merciful; for they shall receive mercy.
8 Feliĉaj estas la kore puraj, ĉar ili vidos Dion.
Blessed are the pure in heart; for they shall see God.
9 Feliĉaj estas la pacigantoj, ĉar filoj de Dio ili estos nomataj.
Blessed are the peacemakers; for they shall be called sons of God.
10 Feliĉaj estas tiuj, kiuj estas persekutitaj pro justeco, ĉar ilia estas la regno de la ĉielo.
Blessed are they that are persecuted on account of righteousness; for theirs is the kingdom of heaven.
11 Feliĉaj estas vi, kiam oni vin riproĉos kaj persekutos kaj false vin kalumnios pro mi.
Blessed are you, when they shall reproach you, and persecute you, and say every evil thing against you, falsely, on my account.
12 Ĝoju kaj raviĝu, ĉar via rekompenco estos granda en la ĉielo; ĉar tiel oni persekutis la profetojn, kiuj estis antaŭ vi.
Rejoice, and leap for joy; for great is your reward in heaven: for so did they persecute the prophets who were before you.
13 Vi estas la salo de la tero; sed se la salo sengustiĝis, per kio ĝi estos salita? ĝi jam taŭgas por nenio, krom por esti elĵetita kaj piedpremita de homoj.
You are the salt of the earth: but if the salt has become tasteless, by what means shall it become salt again? It is then good for nothing but to be thrown out and trod upon by men.
14 Vi estas la lumo de la mondo. Urbo starigita sur monto ne povas esti kaŝita.
You are the light of the world: a city that lies upon a mountain can not be hid:
15 Kiam oni bruligas lampon, oni metas ĝin ne sub grenmezurilon, sed sur la lampingon; kaj ĝi lumas sur ĉiujn, kiuj estas en la domo.
neither do men light a lamp and place it under the measure, but on the lamp-stand, and it gives light to all that are in the house.
16 Tiel same via lumo lumu antaŭ homoj, por ke ili vidu viajn bonajn farojn, kaj gloru vian Patron, kiu estas en la ĉielo.
In this way let your light shine before men, that they may see your good works, and glorify your Father who is in heaven.
17 Ne pensu, ke mi venis, por detrui la leĝon aŭ la profetojn; mi venis, ne por detrui, sed por plenumi.
Think not that I have come to make the law or the prophets of no effect. I have not come to make them of no effect, but to give them their full efficiency.
18 Vere mi diras al vi: Ĝis la ĉielo kaj la tero forpasos, nek unu joto nek unu streketo forpasos de la leĝo, ĝis ĉio plenumiĝos.
For verily I say to you, Till heaven and earth pass away, one yod or one point shall in no way pass from the law till all be fulfilled.
19 Tial, kiu malobservos unu el ĉi tiuj plej malgrandaj ordonoj kaj tiel instruos homojn, tiu estos nomata la plej malgranda en la regno de la ĉielo; sed kiu faros ilin kaj instruos, tiu estos nomata granda en la regno de la ĉielo.
Whoever, therefore, shall make void one of the least of these commandments, and shall teach men so, shall be called least in the kingdom of heaven. But whoever shall do and teach, he shall be called great in the kingdom of heaven.
20 Ĉar mi diras al vi, ke se via justeco ne superos la justecon de la skribistoj kaj la Fariseoj, vi tute ne eniros en la regnon de la ĉielo.
For I say to you, That, unless your righteousness excel that of the scribes and Pharisees, you can by no means enter into the kingdom of heaven.
21 Vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne mortigu, kaj kiu mortigos, tiu estos en danĝero de juĝado;
You have heard that it was said to the ancients: You shall not kill; and whoever shall kill, shall be liable to the sentence of the judges.
22 sed mi diras al vi, ke kiu koleras kontraŭ sia frato, tiu estos en danĝero de juĝado; kaj kiu diros al sia frato: Raka, tiu estos en danĝero de la sinedrio; kaj kiu diros: Malsaĝulo, tiu estos en danĝero de Gehena de fajro. (Geenna g1067)
But I say to you, Whoever is angry with his brother without a cause, shall be liable to the sentence of the judges. And whoever shall say to his brother, Worthless fellow, shall be liable to the sentence of the Sanhedrin. But who ever shall say, Impious wretch, shall be in danger of hell-fire. (Geenna g1067)
23 Tial, se vi prezentas vian oferon ĉe la altaro, kaj tie memoras, ke via frato havas ion kontraŭ vi,
If, therefore, you bring your gift to the altar, and there remember that your brother has any thing against you,
24 lasu tie vian oferon antaŭ la altaro, kaj foriru, unue paciĝu kun via frato, kaj poste venu kaj prezentu vian oferon.
leave your gift there before the altar, and go, first be reconciled to your brother, and then come and offer your gift.
25 Konsentu rapide kun via kontraŭulo, dum vi estas kun li sur la vojo, por ke la kontraŭulo ne transdonu vin al la juĝisto, kaj la juĝisto al la subulo, kaj por ke vi ne estu ĵetita en malliberejon.
Come to an agreement with your opponent at law quickly, while you are on the road with him, lest your opponent at law deliver you to the judge, and the judge deliver you to the officer, and you be thrown into prison.
26 Vere mi diras al vi, ke vi neniel eliros el tie, ĝis vi pagos la lastan kodranton.
Verily, I say to you, You shall by no means come out thence, till you have paid the last farthing.
27 Vi aŭdis, ke estas dirite: Ne adultu;
You have heard that it was said: You shall not commit adultery.
28 sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu rigardas virinon, por deziri ŝin, jam adultis je ŝi en sia koro.
But I say to you, Whoever looks upon a woman to cherish desire for her, has already committed adultery with her in his heart.
29 Kaj se via dekstra okulo faligas vin, elŝiru kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo estus ĵetita en Gehenan. (Geenna g1067)
If, then, your right eye ensnare you, tear it out, and throw it from you; for it is profitable for you that one of your members should perish, and not that your whole body should be thrown into hell. (Geenna g1067)
30 Kaj se via dekstra mano faligas vin, detranĉu kaj forĵetu ĝin; ĉar estus pli bone por vi, se unu el viaj membroj pereus, ol se via tuta korpo irus en Gehenan. (Geenna g1067)
And if your right hand ensnare you, cut it off, and throw it from you; for it is profitable for you that one of your members should perish, and not that your whole body should be thrown into hell. (Geenna g1067)
31 Estas ankaŭ dirite: Kiu forsendos sian edzinon, tiu donu al ŝi eksedzigan leteron;
It has been said: Whoever will put away his wife, let him give her a bill of divorce.
32 sed mi diras al vi, ke ĉiu, kiu forsendas sian edzinon, krom pro malĉasteco, igas ŝin adulti; kaj kiu edziĝos kun forsenditino, tiu adultas.
But I say to you, Whoever shall put away his wife, unless on account of lewdness, causes her to commit adultery: and whoever marries her that is divorced, commits adultery.
33 Plue, vi aŭdis, ke estas dirite al la antikvuloj: Ne rompu ĵurojn, sed plenumu viajn ĵurojn antaŭ la Eternulo;
Again, you have heard that it was said to the ancients: You shall not swear falsely, but shall pay to the Lord your vows.
34 sed mi diras al vi: Tute ne ĵuru; nek per la ĉielo, ĉar ĝi estas la trono de Dio;
But I say to you, Swear not at all: neither by heaven, for it is the throne of God;
35 nek per la tero, ĉar ĝi estas la benketo de Liaj piedoj; nek per Jerusalem, ĉar ĝi estas urbo de la granda Reĝo.
nor by the earth, for it is his footstool; nor by Jerusalem, for it is the city of the great King:
36 Nek ĵuru per via kapo, ĉar vi ne povas fari eĉ unu haron blanka aŭ nigra.
neither shall you swear by your head, for you can not make one hair white or black.
37 Sed via parolo estu: Jes, jes, ne, ne; ĉio ekster tio estas el malbono.
But let your word be, Yes, yes; No, no; for whatever is more than these is of the Evil One.
38 Vi aŭdis, ke estas dirite: Okulon pro okulo, kaj denton pro dento;
You have heard that it was said: An eye for an eye, and a tooth for a tooth.
39 sed mi diras al vi: Ne rezistu al malbono; sed al tiu, kiu frapas vian dekstran vangon, turnu ankaŭ la alian.
But I say to you, Resist not the injurious. But whoever will smite you on your right cheek, turn to him the other also.
40 Kaj se iu deziras procesi kontraŭ vi, por forpreni vian tunikon, lasu lin preni ankaŭ vian mantelon.
And to him that will go to law with you, and take away your coat, give your mantle also.
41 Kaj se iu devigas vin iri unu mejlon, iru kun li du.
And whoever will compel you to go one mile, go with him two.
42 Donu al tiu, kiu petas de vi; kaj ne deturnu vin de tiu, kiu deziras prunti de vi.
Give to him that asks of you; and from him that would borrow of you, turn not away.
43 Vi aŭdis, ke estas dirite: Amu vian proksimulon, kaj malamu vian malamikon;
You have heard that it was said: You shall love your neighbor, and hate your enemy.
44 sed mi diras al vi: Amu viajn malamikojn, kaj preĝu por viaj persekutantoj;
But I say to you, Love your enemies: bless those who curse you, do good to those who hate you, and pray for those who insult you and persecute you:
45 por ke vi estu filoj de via Patro, kiu estas en la ĉielo; ĉar Li levas Sian sunon sur la malbonulojn kaj bonulojn, kaj sendas pluvon sur la justulojn kaj la maljustulojn.
that you may be the sons of your Father who is in heaven; for he makes his sun to rise upon the evil and the good, and causes it to rain on the just and on the unjust.
46 Ĉar se vi amas tiujn, kiuj amas vin, kian rekompencon vi havas? ĉu ne tion saman faras eĉ la impostistoj?
For if you love those who love you, what reward have you? Do not even the publicans the same?
47 Kaj se vi salutas nur sole viajn fratojn, kion ekstran vi faras? ĉu ne tion saman faras eĉ la nacianoj?
And if you salute your brethren only, in what do you excel? Do not even the publicans so?
48 Estu do perfektaj, kiel ankaŭ via ĉiela Patro estas perfekta.
Be you therefore perfect, as your Father who is in heaven is perfect.
