Luko 12
1 Dume, kiam la miriadoj de la homamaso kunkolektiĝis tiel, ke ili piedpremis unu la alian, li ekparolis al siaj disĉiploj, dirante unue: Gardu vin kontraŭ la fermentaĵo de la Fariseoj, kiu estas hipokriteco.
Sibꞌalaj e kꞌi winaq kꞌut xkimulij kibꞌ, xaq kakitakꞌaleꞌla chi kibꞌ, xpe kꞌu ri Jesús xuchapleꞌj kichꞌabꞌexik, nabꞌe xubꞌij chike ri utijoxelabꞌ: Chichajij iwibꞌ che ri chꞌam kech ri fariseos, pa nikꞌaj tzij chik, ri kikawachil.
2 Sed estas nenio kovrita, kio ne estos elmontrita; kaj nenio kaŝita, kio ne estos sciata.
Rumal chi maj jun jastaq ri man etaꞌmatal taj ri mat kilitaj na, xuqujeꞌ maj jun jastaq awatalik ri mat ketaꞌmataj na.
3 Tial, kion vi diris en la mallumo, tio estos aŭdita en la lumo; kaj kion vi parolis en orelon en internaj ĉambroj, tio estos proklamita sur la tegmentoj.
Rumal riꞌ ronojel ri ibꞌim pa ri qꞌequꞌmal katataj na cho ri utunal ri qꞌij, xuqujeꞌ ri ibꞌim chi awal are itzꞌapim ri uchiꞌ ja, karaqaqex na ubꞌixik puꞌwiꞌ taq ri ja.
4 Kaj mi diras al vi, miaj amikoj: Ne timu tiujn, kiuj mortigas la korpon, kaj poste ne povas fari ion plu.
Chiꞌwe ix wech chꞌabꞌeꞌn kinbꞌij man kixiꞌj ta iwibꞌ chike ri kekamisan ri ityoꞌjal, rumal xwi riꞌ kekwinik kakibꞌano.
5 Sed mi montros al vi, kiun vi devas timi: Timu Tiun, kiu, mortiginte, plue havas aŭtoritaton enĵeti en Gehenan; jes, mi diras al vi: Tiun timu. (Geenna g1067)
Kinbꞌij chiꞌwe jachin choch rajawaxik kixiꞌj wi iwibꞌ, chixiꞌj iwibꞌ choch ri are kesataj ri kꞌaslemal rumal, kꞌo ukwinem kixutaq bꞌik pa ri tyoꞌnel qꞌaqꞌ, jeꞌ cho areꞌ rajawaxik kixiꞌj wi iwibꞌ. (Geenna g1067)
6 Ĉu oni ne vendas kvin paserojn por du asaroj? kaj eĉ unu el ili ne estas forgesita antaŭ Dio.
¿La man kebꞌ saqa pwaq kajil ri jobꞌ chochiꞌ? Pune jeriꞌ man kesachan ta che ri Dios.
7 Sed eĉ la haroj de via kapo estas ĉiuj kalkulitaj. Ne timu; vi pli valoras ol multaj paseroj.
Rumal cher ri Dios rajilam ronojel ri ukꞌiyal ri iwiꞌ ri kꞌo pa ijolom, xaq jeriꞌ man kixiꞌj ta iwibꞌ.
8 Kaj mi diras al vi: Ĉiun, kiu konfesos min antaŭ la homoj, la Filo de homo ankaŭ konfesos antaŭ la anĝeloj de Dio;
Kinbꞌij kꞌu chiꞌwe xapachin ri kinuqꞌalajisaj chikiwach ri winaq, kaqꞌalajisax xuqujeꞌ na uwach chikiwach ri angelibꞌ rech ri Dios rumal ri uKꞌojol ri Achi.
9 sed kiu malkonfesos min antaŭ la homoj, tiu estos malkonfesita antaŭ la anĝeloj de Dio.
Xapachin kꞌu ri karawaj nubꞌixik chkiwach ri winaq man kaqꞌalajisax ta ri ubꞌiꞌ chikiwach ri angelibꞌ rech ri Dios.
10 Kaj por ĉiu, kiu parolos vorton kontraŭ la Filo de homo, estos pardono; sed por tiu, kiu blasfemas kontraŭ la Sankta Spirito, ne estos pardono.
Xapachin ri kubꞌij jun itzel tzij che ri uKꞌojol ri Achi, kakuyutaj na. Are kꞌu ri winaq ri karetzelaj uwach ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel rukꞌ taq tzij, man kakuyutaj taj.
11 Kaj kiam oni kondukos vin antaŭ la sinagogojn kaj regantojn kaj aŭtoritatulojn, ne zorgu, kiel aŭ kion respondi, aŭ kion diri;
Are kixtakꞌatobꞌ pa ri Sinagoga xuqujeꞌ chikiwach ri qꞌatal taq tzij, xuqujeꞌ ri e taqanelabꞌ, man kakꞌaxkꞌobꞌ ta iwanimaꞌ chuchomaxik jas kibꞌan chutoꞌik iwibꞌ.
12 ĉar la Sankta Spirito instruos al vi en tiu horo mem tion, kion vi devas diri.
Are ri Tyoxalaj Uxlabꞌixel kakꞌutuw chiꞌwach ri rajawaxik kibꞌij.
13 Kaj unu el la homamaso diris al li: Majstro, diru al mia frato, ke li dividu kun mi la heredaĵon.
Kꞌo kꞌu jun achi chikixoꞌl ri winaq, xubꞌij che ri Jesús: Ajtij, bꞌij la che ri wachalal chujacha ri echabꞌal chiqawach.
14 Sed li diris al li: Ho viro, kiu starigis min super vi kiel juĝanton aŭ dividanton?
Ri Jesús kꞌut xubꞌij che: Achi, ¿jachin xbꞌin chawe chi in in qꞌatal tzij pa iwiꞌ?
15 Kaj li diris al ili: Zorgu, kaj gardu vin kontraŭ ĉia avideco, ĉar la vivo de homo ne konsistas en la abundeco de liaj posedaĵoj.
Chichajij iwibꞌ che ri kꞌarkꞌatem rumal cher man are taj ri ukꞌiyal ri uqꞌinomal ri winaq ri kayoꞌw ukꞌaslemal.
16 Kaj li parolis al ili parabolon, dirante: La bieno de unu riĉulo donis abunde;
Xutzijoj kꞌu chike we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ: Kꞌo jun qꞌinom achi, ri sibꞌalaj xwachin ri rulew.
17 kaj li konsideris, dirante: Kion mi faru, ĉar mi ne havas lokon, kie mi povas amasigi miajn fruktojn?
Xuchomaj kꞌut: “¿Jas kinbꞌano? ¿Jawjeꞌ kinyak wi ronojel ri nutikoꞌn ri xwachinik?”
18 Kaj li diris: Jen kion mi faros: mi disbatos miajn grenejojn kaj konstruos pli grandajn, kaj tie mi amasigos mian grenon kaj miajn posedaĵojn.
Kꞌisbꞌal rech xubꞌij: “Wetaꞌm jas kinbꞌano, kintukij na ri nukꞌolibꞌal jawjeꞌ ri kinyak wi ri uwach ri nutikoꞌn, kinyak chi na jun sibꞌalaj nim cho ri kꞌo kan nabꞌe, rech utz kinbꞌan chuyakik ronojel ri nutikoꞌn.
19 Kaj mi diros al mia animo: Animo, vi havas multajn posedaĵojn, provizitajn por multaj jaroj; ripozu, manĝu, trinku, estu gaja.
Kinbꞌij kꞌu na, wanimaꞌ sibꞌalaj kꞌi ajastaq rech kꞌi junabꞌ yakalik. Xaq bꞌa chatuxlanoq, chatwoꞌq, chatqumunoq, chakiꞌkotebꞌej ri kꞌaslemal.”
20 Sed Dio diris al li: Ho senprudentulo! ĉi tiun nokton oni postulas de vi vian animon; kies estos tio, kion vi preparis?
Xubꞌij kꞌu ri Dios che: “¡Konalaj achi! Chaqꞌabꞌ kamik katkamik. ¿Jachin kꞌu pa uqꞌabꞌ kakanaj wi kan ri ajastaq ri amulim?”
21 Tia estas tiu, kiu kolektas por si trezoron, kaj ne estas riĉa rilate Dion.
Jewaꞌ kakꞌulmataj kukꞌ ri winaq ri kakimulij qꞌinomal xaq ke aꞌreꞌ, man are ta kakitzukuj kuꞌx qꞌinomabꞌ cho ri Dios.
22 Kaj li diris al siaj disĉiploj: Tial mi diras al vi: Ne zorgu pri via vivo, kion vi manĝu; nek pri via korpo, kion vi surmetu.
Kꞌa te riꞌ xubꞌij ri Jesús chike ri utijoxelabꞌ: Rumal riꞌ kinbꞌij chiꞌwe we are ri Dios yoꞌwinaq ri ikꞌaslemal, are xuqujeꞌ kayoꞌw na ri iwa, we are ri Dios yoꞌwinaq ri ityoꞌjal are xuqujeꞌ kayoꞌw na ri iwatzꞌyaq.
23 Ĉar la vivo estas pli ol nutraĵo, kaj la korpo pli ol vestaĵo.
Are nim na rajil ri kꞌaslemal cho ri tijowik rij, je xuqujeꞌ are nim ubꞌanik ri ityoꞌjal cho ri iwatzꞌyaq.
24 Pripensu la korvojn, ke ili ne semas, nek rikoltas, kaj ne havas provizejon nek grenejon; kaj Dio nutras ilin; kiom pli vi valoras, ol la birdoj!
¡Chiꞌwilampe ri joj! Man keꞌtikoꞌnij taj, xuqujeꞌ man kejachꞌan taj, xuqujeꞌ Man kꞌo ta kikaxon chuyakik ri kakijachꞌo. Pune jeriꞌ, ri Dios kuya kiwa. Ix kꞌut ix kꞌo na chikiwach ri aꞌwaj ri kerapinik.
25 Kaj kiu el vi per zorgado povas aldoni unu ulnon al sia staturo?
¿Jachin ta kꞌu chiꞌwe rukꞌ ri kakꞌaxkꞌobꞌ ukꞌuꞌx kakwinik kuya jubꞌiqꞌ uwiꞌ ri ukꞌaslemal?
26 Se do vi ne povas fari eĉ la plej malgrandan aferon, kial vi zorgas pri la ceteraj?
¿Jas che kakꞌaxkꞌobꞌ ikꞌuꞌx chike nikꞌaj winaq chik, la man kinaꞌo chi man kixkwin ta chubꞌanik xa ta ne jun nitzꞌ laj jastaq?
27 Pripensu la liliojn, kiel ili kreskas; ili ne laboras, nek ŝpinas; tamen mi diras al vi: Eĉ Salomono en sia tuta gloro ne estis ornamita tiel, kiel unu el ĉi tiuj.
Chiwilampeꞌ ri kotzꞌiꞌj, man kechakun taj, man kakisol ta bꞌatzꞌ, pune jeriꞌ, ri Salomón rukꞌ ronojel ri ujuluwem man xkwin taj je xatzꞌyaqinik jetaq ri aꞌreꞌ.
28 Sed se Dio tiel vestas la kampan herbaĵon, kiu hodiaŭ ekzistas, kaj morgaŭ estos ĵetata en fornon, kiom pli certe Li vestos vin, ho malgrandfiduloj!
We jeriꞌ kubꞌan ri Dios kukꞌ ri qꞌayes, ri tikil kamik cho ri saq chweꞌq kꞌut kaporoxik, are kꞌu mat kuya iwatzꞌyaq ix, winaq ri xa nitzꞌ ikojobꞌal.
29 Kaj ne serĉu, kion vi manĝos, kaj kion vi trinkos, kaj ne estu dubemaj.
Xaq jeriꞌ man kakꞌaxkꞌobꞌ ta ikꞌuꞌx che ri kitijo xuqujeꞌ ri kiqumuj, chixtanal che uchomaxik rij.
30 Ĉar pri ĉio tio serĉas la nacioj de la mondo; sed via Patro scias, ke vi tion bezonas.
Ri winaq aꞌjuwachulew are kitereneꞌm utzukuxik ronojel waꞌ we jastaq riꞌ, ri iTat kꞌut retaꞌm chi rajawaxik ronojel waꞌ we jastaq riꞌ chiꞌwe.
31 Sed celu Lian regnon, kaj ĉio tio estos aldonita al vi.
Are chitzukuj ix ri rawajarem ri Dios, xaq kꞌu katerebꞌax na uyaꞌik ronojel waꞌ we jastaq riꞌ chiꞌwe.
32 Ne timu, malgranda grego; ĉar bone plaĉis al la Patro doni al vi la regnon.
Ri utz laj urayibꞌal ukꞌuꞌx ri Tataxel are chi kuya na ri ajawarem chiꞌwe, man kixiꞌj ta bꞌa iwibꞌ alaj taq nuchij.
33 Vendu viajn posedaĵojn, kaj donu almozon; faru por vi monujojn, kiuj ne fariĝos malnovaj, trezoron ne mankontan en la ĉielo, kie ŝtelisto ne alproksimiĝas kaj tineo ne detruas.
Chikꞌayij ri ijastaq rech kiya kirajil ri kajawataj chike. Chiloqꞌo yakbꞌal irajil ri man kajar taj, chimulij ri iqꞌinomal chilaꞌ chikaj, jawjeꞌ e maj wi eleqꞌomabꞌ, xuqujeꞌ maj iꞌxjut kok che.
34 Ĉar kie estas via trezoro, tie estos ankaŭ via koro.
Rumal ri iwanimaꞌ kakꞌojiꞌ na jawjeꞌ ri kꞌo wi ri iqꞌinomal.
35 Viaj lumboj estu zonitaj, kaj viaj lampoj estu brulantaj;
Chitzija bꞌa ri qꞌaqꞌ tunabꞌal, chisukꞌumaj iwibꞌ, chikojo ri iwatzꞌyaq ri jas xaqareꞌ chiꞌwe.
36 kaj vi mem estu similaj al viroj, kiuj atendas sian sinjoron, kiam li revenos de la edziĝa festo; por ke ili tuj malfermu al li, kiam li venos kaj frapos.
Je chixnoꞌjinoq jetaq ri kakibꞌan ri ajchakibꞌ aninaq kakijaq ri uchiꞌ ja cho ri kipatrón ri upetik pa ri nimaqꞌij rech jun kꞌulanem.
37 Feliĉaj estas tiuj servistoj, kiujn la sinjoro, kiam li venos, trovos viglaj; vere mi diras al vi, ke li sin zonos, kaj sidigos ilin por manĝi, kaj mem venos kaj servos al ili.
Utz ke ri patanijelabꞌ ri kuleꞌriqitajoq kayeꞌm apanoq ri kajaw. Qas kinbꞌij chiꞌwe, are kul ri kajaw kukꞌex riꞌ ri ratzꞌyaq, kuꞌtaq pa tꞌuyulem ri e rajchakibꞌ, xuqujeꞌ kok chikipatanixik.
38 Kaj se li alvenos nokte dum la dua gardoparto, aŭ dum la tria gardoparto, kaj tiel ilin trovos, feliĉaj estas tiuj servistoj.
Jeꞌ, utz ke ri ajchakibꞌ ri pune nikꞌaj aqꞌabꞌ, o sibꞌalaj aqꞌabꞌ kisukꞌumam apanoq kibꞌ are kuleꞌriqitajoq.
39 Sed sciu, ke se la domomastro scius, je kioma horo la ŝtelisto venos, li maldormus kaj ne lasus sian domon trafosiĝi.
Chichꞌobꞌo kꞌu rij we riꞌ, we kꞌo jun ajchoqꞌe jun ja ri retaꞌm jas qꞌotaj kok ri elaqꞌom pa ri rachoch, kakꞌasiꞌ riꞌ chuchajixik rech man kok ta ri elaqꞌom pa ri ja.
40 Vi ankaŭ estu pretaj, ĉar en tiu horo, kiun vi ne pripensas, la Filo de homo venos.
Rajawaxik je kibꞌan apanoq ix, rumal chi ri uKꞌojol ri Achi kapetik are man ichomanik ta apanoq.
41 Kaj Petro diris: Sinjoro, ĉu vi parolas ĉi tiun parabolon por ni, aŭ ankaŭ por ĉiuj?
Are kꞌu ri Pedro xubꞌij che ri Jesús: Ajawxel ¿la chike konojel le winaq katzijoj wi la we kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ o xaq chaqe uj?
42 Kaj la Sinjoro diris: Kiu do estas la fidela kaj saĝa administranto, kiun lia sinjoro starigos super sia servantaro, por doni al ili ĝustatempe ilian porcion da nutraĵo?
Xubꞌij ri Jesús: ¿La kariqitaj jun utz laj patanijel ri kꞌo retaꞌmabꞌal, kachilibꞌex kan che kuya kiwa ri ajchakibꞌ pa ri kꞌyaqalik qꞌotaj?
43 Feliĉa estas tiu servisto, kiun lia sinjoro, veninte, trovos aganta tiel.
Utz rech ri ajchak ri are katzalij loq ri rajaw tajin kubꞌan apanoq ri upatan.
44 Vere mi diras al vi, ke li starigos lin super ĉio, kion li havas.
Qas kinbꞌij chiꞌwe, riꞌ ri winaq riꞌ kukoj che chajil rech ronojel ri ujastaq.
45 Sed se tiu servisto diros en sia koro: Mia sinjoro prokrastas sian alvenon; kaj komencos bati la knabojn kaj la knabinojn, kaj manĝos kaj trinkos kaj ebriiĝos,
Jas kꞌu kakꞌulmataj riꞌ we kuchomaj ri ajchak chi kabꞌeyetaj riꞌ ri wajaw, kuchapleꞌj kꞌut kichꞌayik ri ajchakibꞌ achyabꞌ xuqujeꞌ ixoqibꞌ, kuchapleꞌj waꞌim xuqujeꞌ qꞌabꞌarik.
46 la sinjoro de tiu servisto alvenos en tago, kiam li ne atendas, kaj en horo, pri kiu li ne scias; kaj tranĉe skurĝos lin, kaj difinos por li parton kun la senfiduloj.
Katzalij kꞌu loq ri rajaw we ajchak riꞌ, pa ri qꞌij xuqujeꞌ pa ri qꞌotaj ri man ayeꞌtal ta apanoq rumal ri rajchak, kaqꞌat kꞌu na tzij puꞌwiꞌ jetaq ri kabꞌan chike ri man e kojonelabꞌ taj.
47 Kaj tiu servisto, kiu sciis la volon de sia sinjoro, kaj nenion pretigis, nek faris laŭ lia volo, suferos multajn batojn;
Kul chꞌaya kꞌu na ri patanijel ri man ubꞌanom ta apanoq jas ri karaj ri patrón.
48 sed tiu, kiu ne sciis, kaj laŭ siaj agoj meritis batojn, suferos malmultajn batojn. Kaj al kiu multo estas donita, el tiu estos multo postulata; kaj al kiu oni multon komisiis, el tiu oni des pli multon postulos.
Ri patanijel kꞌut ri man retaꞌm taj jas ri rayibꞌal ukꞌuꞌx ri rajaw, kubꞌan kꞌu apanoq jun jastaq ri man utz taj, kaqꞌat tzij riꞌ puꞌwiꞌ xa kꞌu man sibꞌalaj kꞌax taj kabꞌan che. Ri nim yaꞌtal che, nim na katoqꞌix che, xuqujeꞌ ri nim kuꞌlibꞌal kuꞌx yaꞌtal che, sibꞌalaj nim na kata che.
49 Mi alvenis, por ĵeti fajron sur la teron; kaj kion mi volas, se jam ĝi ekbrulis?
Nukꞌamom la in qꞌaqꞌ cho ri uwachulew, kꞌo ta bꞌa ne wi kajinin chik.
50 Sed mi havas bapton, per kiu esti baptita; kaj kiel mi premiĝas, ĝis ĝi estos plenumita!
Xa kꞌu kinikꞌow na pa ri jun kꞌax laj etabꞌal jetaq ri kabꞌan che ri qasanaꞌ, kꞌaxkꞌobꞌinaq kꞌu ri wanimaꞌ, kꞌa pa ri qꞌij ri kakꞌulmataj na we jastaq riꞌ.
51 Ĉu vi supozas, ke mi alvenis, por doni pacon sur la tero? Mi diras al vi: Ne; sed pli vere disigon;
¿Teꞌq pa ikꞌuꞌx ix chi jaꞌmaril nukꞌamom la cho ri uwachulew? Man je ta kꞌu riꞌ, tukinem nukꞌamom loq.
52 ĉar de nun estos kvin el unu domo disigitaj, tri kontraŭ du, kaj du kontraŭ tri.
Kamik kꞌut kachapleꞌtaj bꞌik ri paꞌin ibꞌ pa ri ja kꞌolibꞌal, jawjeꞌ ri e kꞌo wi jobꞌ winaq, oꞌxibꞌ kakibꞌan na kikꞌulel chike ri e kebꞌ, xuqujeꞌ ri e kebꞌ winaq kuꞌx na kikꞌulel ri oxibꞌ.
53 Estos disigitaj patro kontraŭ filo, kaj filo kontraŭ patro; patrino kontraŭ filino, kaj filino kontraŭ patrino; bopatrino kontraŭ bofilino, kaj bofilino kontraŭ bopatrino.
Kechꞌoꞌjin na ri tat rukꞌ ri ukꞌojol, ri kꞌojolaxel kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri utat, ri nan kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri ral ali, xuqujeꞌ ri ali kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri unan. Ri alibꞌ chuchuꞌ kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri ralibꞌ ali, xuqujeꞌ ri alibꞌatz kachꞌoꞌjin na rukꞌ ri ralibꞌ ixoq.
54 Kaj li diris al la homamasoj: Kiam vi vidas nubon leviĝantan en la okcidento, vi tuj diras: Venos pluveto; kaj tiel fariĝas.
Xuqujeꞌ xubꞌij ri Jesús chike ri sibꞌalaj e kꞌi winaq: Kibꞌij ix chi kubꞌan jabꞌ are xaq kꞌa teꞌ kiwilo kapaqiꞌ la jun sutzꞌ, qas je kꞌu wi riꞌ kakꞌulmatajik.
55 Kaj kiam blovas la suda vento, vi diras: Estos varmego; kaj tiel fariĝas.
Are kape ri kyaqiqꞌ chuxukut ulew ri kajichꞌichꞌik kubꞌan qꞌaqꞌ waꞌ kixcha ix, qas je kꞌu wi riꞌ kakꞌulmatajik.
56 Ho hipokrituloj! vi scias esplori la aspekton de la tero kaj de la ĉielo; sed kial vi ne scias esplori ĉi tiun tempon?
Kawach taq winaq, iwetaꞌm kichꞌobꞌ rij ri kakꞌulmataj cho ri kaj xuqujeꞌ cho ri uwachulew. ¿Jas kꞌu che man kixkwin taj kisol rij ri qꞌotaj ri uj kꞌo wi kamik?
57 Kaj kial eĉ per vi mem vi ne juĝas, kio estas justa?
¿Jas che man kichomaj taj ri qas sukꞌ ubꞌanik?
58 Ĉar dum vi iradas kun via kontraŭulo al la reganto, survoje klopodu liberiĝi de li; por ne lasi, ke li trenu vin al la juĝisto, kaj la juĝisto vin transdonu al la oficisto de la tribunalo, kaj la oficisto vin ĵetu en malliberejon.
We kꞌo ne jun akꞌulel, ri rumal re kꞌa te cho ri qꞌatbꞌal tzij, chatzukuj jas kabꞌan che utayik toqꞌobꞌ che pa ri bꞌe, rech man katukꞌam ta bꞌik cho ri qꞌatal tzij, riꞌ ri qꞌatal tzij katuya bꞌik puꞌqꞌabꞌ ri katkꞌamow bꞌik pa cheꞌ rech katok kanoq pa cheꞌ.
59 Mi diras al vi: Vi neniel el tie eliros, ĝis vi pagos la lastan lepton.
Kinbꞌij kꞌu chawe chi we man katoj kan ri kꞌisbꞌal centaw akꞌas, man katel ta la riꞌ chilaꞌ.
