Luko 1
1 Ĉar multaj jam entreprenis aranĝi historion pri la faktoj, kiuj estas konstatitaj inter ni,
Puesto que muchos han tratado de poner en orden un relato de las cosas completamente ciertas entre nosotros,
2 kiel ilin transdonis al ni tiuj, kiuj de la komenco vidis mem kaj estis administrantoj de la vorto,
como nos las transmitieron los que desde el principio fueron testigos oculares y servidores de la Palabra,
3 ŝajnis bone ankaŭ al mi, esplorinta ĉion atente de la komenco, skribi en ordo al vi, plej eminenta Teofilo,
a mí también me pareció bien, después de investigar con diligencia todas las cosas desde el principio, escribírtelas en orden, excelentísimo Teófilo,
4 por ke vi povu scii la certecon pri la aferoj, pri kiuj vi estas instruita.
para que conozcas exactamente la verdad con respecto a las cosas en las cuales fuiste instruido.
5 En la tagoj de Herodo, reĝo de Judujo, estis pastro nomata Zeĥarja, el la deĵora grupo de Abija; kaj li havis edzinon el la filinoj de Aaron, kaj ŝia nomo estis Elizabeto.
Hubo en los días de Herodes, rey de Judea, un sacerdote llamado Zacarías, de la clase de Abías. Su esposa Elisabet era de la descendencia de Aarón.
6 Kaj ambaŭ estis justaj antaŭ Dio, irantaj laŭ ĉiuj ordonoj kaj instruoj de la Eternulo sen riproĉo.
Ambos eran justos delante de Dios y vivían de manera irreprochable según todos los Mandamientos y Ordenanzas del Señor.
7 Kaj ili ne havis infanon, ĉar Elizabeto estis senfrukta, kaj ili ambaŭ estis en profunda aĝo.
No tenían hijos, porque Elisabet era estéril, y ambos de edad avanzada.
8 Kaj dum li plenumis sian pastradon antaŭ Dio en la vico de sia grupo,
Aconteció que al ministrar él como sacerdote delante de Dios,
9 laŭ la kutimo de la pastra ofico estis lia loto eniri en la sanktejon de la Eternulo kaj incensadi.
en el turno de su clase de oficio sacerdotal, cuando entró en el Santuario del Señor, le cayó en suerte ofrecer una ofrenda de incienso.
10 Kaj la tuta amaso de la popolo preĝis ekstere dum la horo de la incensado.
Todo el pueblo hablaba con Dios afuera a la hora del incienso.
11 Kaj aperis antaŭ li anĝelo de la Eternulo, staranta dekstre de la altaro de incensado.
Entonces se le apareció en pie un ángel del Señor a [la] derecha del altar del incienso.
12 Kaj Zeĥarja maltrankviliĝis, kiam li vidis lin, kaj sur lin falis timo.
Cuando Zacarías [lo] vio se perturbó y se llenó de temor.
13 Sed la anĝelo diris al li: Ne timu, Zeĥarja; ĉar via preĝo estas aŭdita, kaj via edzino Elizabeto naskos al vi filon, kaj vi donos al li la nomon Johano.
Pero el ángel le dijo: No temas, Zacarías, porque fue oída tu conversación con Dios. Tu esposa Elisabet te dará a luz un hijo y lo llamarás Juan.
14 Kaj vi havos ĝojon kaj feliĉon, kaj multaj ĝojos pro lia naskiĝo.
Será para ti gozo y alegría, y muchos se regocijarán por su nacimiento,
15 Ĉar li estos granda antaŭ la Sinjoro, kaj li ne trinkos vinon nek ebriigaĵon; kaj li estos plena de la Sankta Spirito jam de la ventro de sia patrino.
porque será grande delante del Señor. No beberá vino ni licor, y será lleno del Espíritu Santo aun desde el vientre de su madre.
16 Kaj multajn el la filoj de Izrael li turnos al la Eternulo, ilia Dio.
Y muchos de los hijos de Israel volverán al Señor su Dios.
17 Kaj li iros antaŭ Lia vizaĝo en la spirito kaj potenco de Elija, por turni la korojn de la patroj al la infanoj kaj la malobeemajn al la saĝeco de la justuloj, por pretigi por la Sinjoro popolon preparitan.
Éste irá delante del Señor con [el ]espíritu y poder de Elías, para volver corazones de padres a hijos, y de desobedientes a [la ]prudencia de [los ]justos, a fin de preparar un pueblo dispuesto para [el] Señor.
18 Kaj Zeĥarja diris al la anĝelo: Per kio mi scios tion? ĉar mi estas maljunulo, kaj mia edzino havas profundan aĝon.
Zacarías preguntó al ángel: ¿Cómo será esto? Porque yo y mi esposa somos ancianos.
19 Kaj la anĝelo responde diris al li: Mi estas Gabriel, kiu staras antaŭ Dio; kaj mi estas sendita, por paroli al vi kaj fari al vi tiun bonan sciigon.
Y el ángel le respondió: Yo soy Gabriel, el que está en la presencia de Dios, y fui enviado para hablar contigo y anunciarte estas Buenas Noticias.
20 Kaj jen vi silentos kaj estos ne kapabla paroli, ĝis la tago, kiam tio okazos, ĉar vi ne kredis miajn vortojn, kiuj plenumiĝos siatempe.
Por cierto, quedarás mudo y no podrás hablar hasta el día cuando sucedan estas cosas, por cuanto no creíste mis palabras, las cuales se cumplirán a su debido tiempo.
21 Kaj la popolo atendis Zeĥarjan, kaj miris pro lia restado en la sanktejo.
El pueblo esperaba a Zacarías y extrañaba que demoraba en el Santuario.
22 Kaj kiam li elvenis, li ne povis paroli al ili; kaj ili eksciis, ke li vidis vizion en la sanktejo; kaj li faradis signojn al ili, kaj restis muta.
Cuando salió no podía hablarles. Comprendieron que había tenido una visión en el Santuario, porque les hablaba por señas y continuaba mudo.
23 Kaj kiam finiĝis la tagoj de lia pastrado, li foriris en sian domon.
Aconteció que al cumplirse los días de su ministerio, fue a su casa.
24 Kaj post tiuj tagoj lia edzino Elizabeto gravediĝis, kaj kaŝis sin kvin monatojn, dirante:
Después de estos días, su esposa Elisabet concibió. Se recluyó cinco meses y decía:
25 Tiamaniere agis la Eternulo rilate al mi en la tagoj, kiam Li favore rigardis min, por forpreni mian riproĉon inter homoj.
Así hizo conmigo [el] Señor en los días cuando me miró para quitarme una afrenta entre [los] hombres.
26 Kaj en la sesa monato la anĝelo Gabriel estis sendita de Dio en urbon de Galileo, nomatan Nazaret,
El sexto mes Dios envió al ángel Gabriel a Nazaret de Galilea,
27 al virgulino fianĉinigita kun viro, kies nomo estis Jozef, el la domo de David; kaj la nomo de la virgulino estis Maria.
a una virgen comprometida con un hombre cuyo nombre era José, de la casa de David. El nombre de la virgen era María.
28 Kaj li venis al ŝi, kaj diris: Saluton al vi la grace favorita, la Eternulo estas kun vi.
Cuando entró adonde estaba ella, dijo: ¡Regocíjate, muy favorecida! ¡El Señor está contigo!
29 Sed ŝi tre maltrankviliĝis ĉe tiu diro, kaj konsideris, kia povas esti tiu saluto.
Ella se turbó mucho por esta palabra y se preguntaba de qué clase sería esta salutación.
30 Kaj la anĝelo diris al ŝi: Ne timu, Maria; ĉar vi trovis gracon antaŭ Dio.
Pero el ángel le dijo: ¡No temas, María, porque hallaste gracia ante Dios!
31 Kaj jen vi gravediĝos en via ventro kaj naskos filon, kaj vi nomos lin JESUO.
Mira, concebirás y darás a luz un Hijo. Llamarás su Nombre Jesús.
32 Li estos granda, kaj estos nomata Filo de la Plejaltulo; kaj Dio, la Eternulo, donos al li la tronon de lia patro David;
Éste será grande y será llamado Hijo del Altísimo. [El] Señor Dios le dará el trono de David su antepasado.
Reinará sobre la casa de Jacob por los siglos y su reino no tendrá fin. (aiōn g165)
34 Kaj Maria diris al la anĝelo: Kiel estos tio, ĉar mi ne konas viron?
Entonces María preguntó al ángel: ¿Cómo será esto? Porque no me he unido a un hombre.
35 Kaj la anĝelo responde diris al ŝi: La Sankta Spirito venos sur vin, kaj la potenco de la Plejaltulo superombros vin; pro kio ankaŭ la naskotaĵo estos nomata sankta, la Filo de Dio.
El ángel le respondió: [El] Espíritu Santo vendrá sobre ti, y [el] poder del Altísimo te hará sombra, por lo cual también el Santo Ser que nacerá será llamado Hijo de Dios.
36 Kaj jen via parencino Elizabeto ankaŭ gravediĝis je filo en sia maljuneco, kaj la nuna monato estas la sesa por ŝi, kiun oni nomis senfrukta.
Y mira, tu parienta Elisabet también concibió un hijo en su vejez, y éste es [el] sexto mes para la estéril.
37 Ĉar ĉe Dio nenio estas neebla.
Porque para Dios ninguna cosa es imposible.
38 Kaj Maria diris: Jen la sklavino de la Eternulo; estu al mi laŭ via diro. Kaj la anĝelo foriris de ŝi.
Entonces María contestó: Aquí está la esclava del Señor. Que se haga conmigo según tu palabra. Y el ángel se retiró.
39 Kaj en tiuj tagoj Maria leviĝis kaj senprokraste vojaĝis en la montan regionon, en urbon de Judujo;
En aquellos días, María fue de prisa a una ciudad en la región montañosa de Judá.
40 kaj enirinte en la domon de Zeĥarja, ŝi salutis Elizabeton.
Entró en la casa de Zacarías y saludó a Elisabet.
41 Kaj kiam Elizabeto aŭdis la saluton de Maria, la infaneto eksaltis en ŝia ventro; kaj Elizabeto pleniĝis de la Sankta Spirito,
Aconteció que cuando Elisabet oyó el saludo de María, la criatura saltó en su vientre, y Elisabet fue llena del Espíritu Santo.
42 kaj ŝi levis sian voĉon per laŭta krio, kaj diris: Benata vi estas inter virinoj, kaj benata estas la frukto de via ventro.
Y exclamó a gran voz: ¡Bendita tú entre [las] mujeres, y bendito el fruto de tu vientre!
43 Kaj pro kio okazas al mi ĉi tio, ke la patrino de mia Sinjoro venas al mi?
¿Por qué se me [concede] que venga a mí la madre de mi Señor?
44 Ĉar jen kiam la voĉo de via saluto venis en miajn orelojn, la infaneto ĝoje eksaltis en mia ventro.
Porque mira, cuando la voz de tu saludo llegó a mis oídos, la criatura saltó de regocijo en mi vientre.
45 Kaj feliĉa estas ŝi, kiu kredis, ĉar plenumiĝos tio, kio estas dirita al ŝi de la Eternulo.
¡Inmensamente feliz la que creyó que se cumplirán las cosas que se le dijeron de parte del Señor!
46 Kaj Maria diris: Mia animo altigas la Eternulon,
Entonces María exclamó: Mi alma engrandece al Señor,
47 Kaj mia spirito ĝojis en Dio, mia Savanto,
Y mi espíritu se regocija en Dios mi Salvador.
48 Ĉar Li rigardis la humilecon de Sia sklavino; Ĉar jen de nun ĉiuj generacioj nomos min feliĉa.
Porque miró la humilde condición de su esclava, Pues ciertamente desde ahora Todas las generaciones me llamarán inmensamente feliz.
49 Ĉar la Potenculo faris al mi grandaĵojn, Kaj sankta estas Lia nomo.
Porque me concedió grandes cosas el Poderoso. ¡Santo es su Nombre!
50 Kaj Lia boneco estas por ĉiuj generacioj Al tiuj, kiuj Lin timas.
Su misericordia es de generación a generación Para los que le temen.
51 Li montris forton per Sia brako, Li dispelis fierulojn en la penso de ilia koro.
Hizo proeza con su brazo. Esparció a los soberbios en la intención de su corazón.
52 Li malaltigis potenculojn de iliaj tronoj, Kaj Li altigis humilulojn.
Derribó de [sus] tronos a los poderosos, Y exaltó a los humildes.
53 Malsatulojn Li plenigis per bonaĵo, Kaj riĉulojn Li forsendis malplenaj.
A los que tienen hambre colmó de bienes, Y a los ricos envió vacíos.
54 Li helpis Sian servanton Izrael, Memorante Sian korfavoron.
Al recordar [su] misericordia Ayudó a Israel su esclavo,
Como habló a nuestros antepasados, A Abraham y a su descendencia para siempre. (aiōn g165)
56 Kaj Maria loĝis ĉi ŝi tri monatojn, kaj reiris al sia domo.
María permaneció con ella como tres meses, y regresó a su casa.
57 Kaj venis por Elizabeto la tempo, en kiu ŝi devis naski; kaj ŝi naskis filon.
Entonces se le cumplió a Elisabet el tiempo del parto y dio a luz un hijo.
58 Kaj ŝiaj najbaroj kaj ŝiaj parencoj aŭdis, ke la Eternulo pligrandigis Sian bonecon al ŝi; kaj ili ĝojis kun ŝi.
Sus vecinos y parientes oyeron que [el] Señor engrandeció su misericordia, y se gozaban con ella.
59 Kaj en la oka tago oni venis, por cirkumcidi la infaneton; kaj ili eknomis lin Zeĥarja, laŭ la nomo de lia patro.
Sucedió que al octavo día fueron a circuncidar al niño, y lo llamaban Zacarías, con el nombre de su padre.
60 Kaj lia patrino responde diris: Tute ne; sed li estos nomata Johano.
Pero intervino su madre: ¡No, se llamará Juan!
61 Kaj ili diris al ŝi: El via parencaro estas neniu, kiu estas nomata per tiu nomo.
Y le dijeron: Nadie hay de tu familia que tenga ese nombre.
62 Kaj ili faris signojn al lia patro pri tio, kiel li volas, ke li estu nomata.
Por señas le preguntaban a su padre cómo deseaba llamarlo.
63 Kaj li petis tabuleton, kaj skribis jene: Lia nomo estas Johano. Kaj ĉiuj miris.
Entonces él pidió una tablilla y escribió: Juan es su nombre. Y todos se asombraron.
64 Kaj tuj lia buŝo malfermiĝis, kaj lia lango liberiĝis; kaj li parolis, glorante Dion.
Al instante fue abierta su boca, y su lengua hablaba y bendecía a Dios.
65 Kaj timo venis sur ĉiujn, kiuj loĝis ĉirkaŭ ili, kaj tra la tuta monta regiono de Judujo disvastiĝis rakonto pri ĉio tio.
Hubo un temor en todos los que vivían alrededor de ellos, y en toda la región montañosa de Judea se comentaban todas estas cosas.
66 Kaj ĉiuj aŭdantoj konservis tion en sia koro, dirante: Kia do estos ĉi tiu knabeto? Ĉar la mano de la Eternulo estis kun li.
Todos los que [las] oían [las] tenían en su corazón y decían: ¿Quién, pues, será este niño? Porque [la] mano del Señor ciertamente estaba con él.
67 Kaj lia patro Zeĥarja pleniĝis de la Sankta Spirito, kaj profetis, dirante:
Y su padre Zacarías fue lleno del Espíritu Santo y profetizó:
68 Benata estu la Eternulo, la Dio de Izrael, Ĉar Li vizitis Sian popolon kaj faris por ili elaĉeton,
Bendito el Señor Dios de Israel, Quien visitó y redimió a su pueblo.
69 Kaj levis kornon de savo por ni En la domo de Sia servanto David,
Nos levantó un Cuerno de salvación En [la] casa de David su esclavo.
70 Kiel Li parolis per la buŝo de Siaj sanktaj profetoj, de post la komenco de la mondo, (aiōn g165)
Como habló por boca de sus santos profetas, desde tiempo antiguo: (aiōn g165)
71 Savadon el niaj malamikoj kaj el la mano de ĉiuj niaj malamantoj;
Salvación de nuestros enemigos Y de [la] mano de todos los que nos aborrecen,
72 Por montri Sian bonecon ĉe niaj patroj, Kaj por memori Sian sanktan interligon;
Para tener misericordia con nuestros antepasados Y recordar su santo Pacto.
73 La ĵuron, kiun Li ĵuris al nia patro Abraham;
El juramento que hizo a nuestro antepasado Abraham
74 Ke Li donos al ni, ke, liberigite el la mano de niaj malamikoj, Ni servu Lin sentime,
De librarnos de mano de [los] enemigos, Y concedernos que le sirvamos sin temor
75 En sankteco kaj justeco antaŭ Li ĉiujn niajn tagojn.
En santidad y justicia delante de Él Todos nuestros días.
76 Kaj vi, infano, estos nomata profeto de la Plejaltulo, Ĉar vi iros antaŭ la vizaĝo de la Sinjoro, por pretigi liajn vojojn,
¡Y tú, niño, serás llamado profeta del Altísimo! Porque irás delante del Señor Para preparar sus caminos
77 Por doni al lia popolo scion de savo En la pardonado de iliaj pekoj,
Y dar conocimiento de salvación Y perdón de pecados a su pueblo,
78 Pro la kompata koro de nia Dio, Per kiu nin vizitis la sunleviĝo de supre,
A causa de [la] entrañable misericordia de nuestro Dios Con la cual la Aurora nos visitará desde [lo] alto,
79 Por lumi sur tiujn, kiuj sidas en mallumo kaj en la ombro de morto, Por gvidi niajn piedojn en la vojojn de paco.
A fin de dar luz a los que viven en oscuridad y sombra de muerte, Y guiar nuestros pies hacia [el] camino de paz.
80 Kaj kreskis la infano kaj fortiĝis en spirito, kaj estis en la dezertoj ĝis la tago de sia ekmontriĝo al Izrael.
Y el niño crecía y se fortalecía en espíritu, y estuvo en los lugares despoblados hasta [el] día de su manifestación a Israel.
