Johano 11
1 Kaj estis unu malsanulo, nomata Lazaro, el Betania, la vilaĝo de Maria kaj ŝia fratino Marta.
Now a certain man was sick, Lazarus from Bethany, of the village of Mary and her sister, Martha.
2 Tiu Maria, kies frato Lazaro estis malsana, estis tiu sama, kiu ŝmiris la Sinjoron per ŝmiraĵo kaj viŝis liajn piedojn per siaj haroj.
It was that Mary who had anointed the Lord with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother, Lazarus, was sick.
3 La fratinoj do sendis al li, dirante: Sinjoro, jen tiu, kiun vi amas, estas malsana.
The sisters therefore sent to him, saying, "Lord, look, the one you love is sick."
4 Sed Jesuo, aŭdinte tion, diris: Ĉi tiu malsano estas ne por la morto, sed por la gloro de Dio, por ke la Filo de Dio estu per ĝi glorata.
But when Jesus heard it, he said, "This sickness is not to death, but for the glory of God, that God's Son may be glorified by it."
5 Kaj Jesuo amis Martan kaj ŝian fratinon kaj Lazaron.
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
6 Kaj kiam li sciiĝis, ke tiu estas malsana, li restis ankoraŭ du tagojn en la loko, kie li estis.
When therefore he heard that he was sick, he stayed two days in the place where he was.
7 Poste li diris al la disĉiploj: Ni iru returne en Judujon.
Then after this he said to the disciples, "Let us go into Judea again."
8 La disĉiploj diris al li: Rabeno, la Judoj ĵus celis ŝtonmortigi vin; kaj ĉu vi denove iras tien?
The disciples told him, "Rabbi, the Jewish leaders were just trying to stone you, and are you going there again?"
9 Jesuo respondis: Ĉu ne estas dek du horoj en la tago? Se iu iras dum la tago, li ne faletas, ĉar li vidas la lumon de ĉi tiu mondo.
Jesus answered, "Are there not twelve hours of daylight? If anyone walks in the day, he does not stumble, because he sees the light of this world.
10 Sed se iu iras dum la nokto, li faletas, ĉar en li ne estas la lumo.
But if anyone walks in the night, he stumbles, because the light is not in him."
11 Tion li parolis, kaj poste li diris al ili: Nia amiko Lazaro endormiĝis, sed mi iras, por veki lin el lia dormo.
He said these things, and after that, he said to them, "Our friend, Lazarus, has fallen asleep, but I am going so that I may awake him out of sleep."
12 La disĉiploj do diris: Sinjoro, se li endormiĝis, li resaniĝos.
Then the disciples said to him, "Lord, if he has fallen asleep, he will recover."
13 Jesuo parolis pri lia morto; sed ili supozis, ke li parolas pri ripozo en dormo.
Now Jesus had spoken of his death, but they thought that he spoke of taking rest in sleep.
14 Tiam Jesuo diris al ili klare: Lazaro jam mortis.
So Jesus said to them plainly then, "Lazarus is dead.
15 Kaj pro vi mi ĝojas, ke mi ne ĉeestis tie, por ke vi kredu; tamen ni iru al li.
I am glad for your sakes that I was not there, so that you may believe. Nevertheless, let us go to him."
16 Tiam Tomaso, nomata Didimo, diris al siaj kundisĉiploj: Ni ankaŭ iru, por ke ni mortu kun li.
Thomas therefore, who is called Didymus, said to his fellow disciples, "Let us go also, that we may die with him."
17 Kiam Jesuo alvenis, li trovis lin jam kvar tagojn entombigita.
So when Jesus came, he found that he had been in the tomb four days already.
18 Kaj Betania estis proksime de Jerusalem, en la distanco de ĉirkaŭ dek kvin stadioj;
Now Bethany was near Jerusalem, about two miles away.
19 kaj multaj el la Judoj jam venis al Marta kaj Maria, por konsoli ilin pri ilia frato.
Many of the Jewish people had come to Martha and Mary, to console them concerning their brother.
20 Marta do, kiam ŝi eksciis, ke Jesuo alproksimiĝas, iris al li renkonte; sed Maria ankoraŭ sidis en la domo.
Then when Martha heard that Jesus was coming, she went and met him, but Mary stayed in the house.
21 Tiam diris Marta al Jesuo: Sinjoro, se vi estus ĉi tie, mia frato ne estus mortinta.
Therefore Martha said to Jesus, "Lord, if you would have been here, my brother would not have died.
22 Sed eĉ nun mi scias, ke kion ajn vi petos de Dio, tion Dio donos al vi.
Even now I know that whatever you ask of God, God will give you."
23 Jesuo diris al ŝi: Via frato releviĝos.
Jesus said to her, "Your brother will rise again."
24 Marta diris al li: Mi scias, ke li releviĝos ĉe la releviĝo en la lasta tago.
Martha said to him, "I know that he will rise again in the resurrection at the last day."
25 Jesuo diris al ŝi: Mi estas la releviĝo kaj la vivo; kiu kredas al mi, eĉ se li estos mortinta, tiu vivos,
Jesus said to her, "I am the resurrection and the life. He who believes in me will still live, even if he dies.
And whoever lives and believes in me will never die. Do you believe this?" (aiōn g165)
27 Ŝi diris al li: Jes, Sinjoro, mi jam kredas, ke vi estas la Kristo, la Filo de Dio, la venanta en la mondon.
She said to him, "Yes, Lord. I have come to believe that you are the Christ, the Son of God, he who comes into the world."
28 Kaj dirinte tion, ŝi foriris, kaj vokis sekrete sian fratinon Maria, dirante: La Majstro ĉeestas, kaj vokas vin.
And when she had said this, she went away, and called Mary, her sister, secretly, saying, "The Teacher is here, and is calling you."
29 Kaj ŝi, aŭdinte tion, leviĝis rapide kaj iris al li.
When she heard this, she arose quickly, and went to him.
30 (Sed Jesuo ankoraŭ ne eniris en la vilaĝon, sed estis en la loko, kie Marta lin renkontis.)
Now Jesus had not yet come into the village, but was still in the place where Martha met him.
31 La Judoj do, kiuj estis kun ŝi en la domo kaj konsolis ŝin, vidinte, ke Maria leviĝis subite kaj eliris, sekvis ŝin, dirante: Ŝi iras al la tombo, por plori tie.
Then the Judeans who were with her in the house, and were consoling her, when they saw Mary, that she rose up quickly and went out, followed her, supposing that she was going to the tomb to weep there.
32 Kiam Maria alvenis al la loko, kie Jesuo estis, kaj lin vidis, ŝi falis antaŭ liaj piedoj, dirante: Sinjoro, se vi estus ĉi tie, mia frato ne estus mortinta.
Therefore when Mary came to where Jesus was, and saw him, she fell down at his feet, saying to him, "Lord, if you would have been here, my brother would not have died."
33 Kiam do Jesuo vidis ŝin ploranta kaj la Judojn ankaŭ, kiuj venis kun ŝi, plorantaj, li ĝemis en la spirito kaj maltrankviliĝis,
When Jesus therefore saw her weeping, and the Judeans weeping who came with her, he was deeply moved in spirit and was troubled,
34 kaj diris: Kie vi lin kuŝigis? Ili diris al li: Sinjoro, venu kaj vidu.
and said, "Where have you put him?" They told him, "Lord, come and see."
35 Jesuo larmis.
Jesus wept.
36 La Judoj do diris: Jen kiel li lin amis!
The Judeans therefore said, "See how he loved him."
37 Sed kelkaj el ili diris: Ĉu ĉi tiu, kiu malfermis la okulojn de la blindulo, ne povus kaŭzi ankaŭ, ke ĉi tiu homo ne mortu?
But some of them said, "Could not this man, who opened the eyes of him who was blind, have also kept this man from dying?"
38 Tiam Jesuo, denove ĝemante en si, venis al la tombo. Ĝi estis kaverno, kaj sur ĝi kuŝis ŝtono.
So Jesus, deeply moved again, came to the tomb. Now it was a cave, and a stone lay against it.
39 Jesuo diris: Forprenu la ŝtonon. Marta, la fratino de la mortinto, diris al li: Sinjoro, li jam malbonodoras, ĉar li estis tie kvar tagojn.
Jesus said, "Take away the stone." Martha, the sister of the dead man, said to him, "Lord, by this time there is a stench, for he has been dead four days."
40 Jesuo diris al ŝi: Ĉu mi ne diris al vi, ke se vi kredos, vi vidos la gloron de Dio?
Jesus said to her, "Did I not tell you that if you believed, you would see God's glory?"
41 Oni do forprenis la ŝtonon. Kaj Jesuo levis siajn okulojn, kaj diris: Patro, mi dankas Vin, ke Vi min aŭskultis.
So they took away the stone. And Jesus lifted up his eyes, and said, "Father, I thank you that you listened to me.
42 Kaj mi sciis, ke Vi ĉiam aŭskultas min; sed pro la ĉirkaŭstaranta homamaso mi tion diris, por ke ili kredu, ke Vi min sendis.
I know that you always listen to me, but because of the crowd that stands around I said this, that they may believe that you sent me."
43 Kaj dirinte tion, li kriis per laŭta voĉo: Lazaro, elvenu.
When he had said this, he shouted with a loud voice, "Lazarus, come out."
44 Kaj la mortinto elvenis, kun la manoj kaj piedoj ligitaj per tombotukoj; kaj lia vizaĝo estis ĉirkaŭligita per viŝtuko. Jesuo diris al ili: Malligu lin, kaj lasu lin iri.
The man who had died came out, bound hand and foot with wrappings, and his face was wrapped around with a cloth. Jesus said to them, "Free him, and let him go."
45 Tiam multaj el la Judoj, kiuj venis al Maria, kaj vidis, kion li faris, kredis al li.
Therefore many of the Judeans, who came to Mary and had seen the things which he did, believed in him.
46 Sed kelkaj el ili foriris al la Fariseoj, kaj rakontis al ili tion, kion Jesuo faris.
But some of them went away to the Pharisees, and told them the things which Jesus had done.
47 Tial la ĉefpastroj kaj la Fariseoj kunvenigis sinedrion, kaj diris: Kion ni faras? ĉar ĉi tiu homo faras multajn signojn;
The chief priests therefore and the Pharisees gathered a council, and said, "What are we doing? For this man does many signs.
48 se ni lasos lin tiel, ĉiuj kredos al li, kaj la Romanoj venos kaj forigos nian lokon kaj nian nacion.
If we leave him alone like this, everyone will believe in him, and the Romans will come and take away both our place and our nation."
49 Sed unu el ili, Kajafas, ĉefpastro en tiu sama jaro, diris al ili: Vi scias nenion,
But a certain one of them, Caiaphas, being high priest that year, said to them, "You know nothing at all,
50 nek konsideras, ke bone estas por vi, ke unu homo mortu por la popolo, kaj ke la tuta nacio ne pereu.
nor do you consider that it is advantageous for you that one man should die for the people, and that the whole nation not perish."
51 Sed li diris tion ne de si mem; sed estante ĉefpastro en tiu jaro, li profetis, ke Jesuo mortos por la nacio;
Now he did not say this of himself, but being high priest that year, he prophesied that Jesus would die for the nation,
52 kaj ne nur por la nacio, sed ankaŭ por ke li kunvenigu en unu la ĉie disĵetitajn filojn de Dio.
and not for the nation only, but that he might also gather together into one the children of God who are scattered abroad.
53 De post tiu tago do ili konsiliĝis, por lin mortigi.
So from that day on they plotted to kill him.
54 Tial Jesuo ne plu iris publike inter la Judoj, sed foriris de tie en la kamparon apud la dezerto, en urbon nomatan Efraim; kaj tie li restadis kun la disĉiploj.
Jesus therefore walked no more openly among the Judeans, but departed from there into the country near the wilderness, to a city called Ephraim; and stayed there with his disciples.
55 Kaj la Pasko de la Judoj proksimiĝis, kaj multaj supreniris el la kamparo al Jerusalem antaŭ la Pasko, por sin sanktigi.
Now the Jewish Passover was near, and many went up from the country to Jerusalem before the Passover, to purify themselves.
56 Ili do serĉis Jesuon, kaj parolis inter si, starante en la templo: Kion vi pensas? Ĉu ke li ne venos al la festo?
Then they sought for Jesus and spoke one with another, as they stood in the temple, "What do you think—that he is not coming to the feast at all?"
57 Kaj la ĉefpastroj kaj la Fariseoj jam antaŭe ordonis, ke se iu scias, kie li estas, tiu montru tion, por ke oni lin kaptu.
Now the chief priests and the Pharisees had given orders that if anyone knew where he was, he should report it, that they might arrest him.
