Proverbs 17
1 Better [is] a dry morsel, and rest with it, Than a house full of the sacrifices of strife.
Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận, Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
2 A wise servant ruleth over a son causing shame, And in the midst of brethren He apportioneth an inheritance.
Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ, Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
3 A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And the trier of hearts [is] Jehovah.
Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng; Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
4 An evil doer is attentive to lips of vanity, Falsehood is giving ear to a mischievous tongue.
Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác; Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
5 Whoso is mocking at the poor Hath reproached his Maker, Whoso is rejoicing at calamity is not acquitted.
Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình; Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
6 Sons' sons [are] the crown of old men, And the glory of sons [are] their fathers.
Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu; Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
7 Not comely for a fool is a lip of excellency, Much less for a noble a lip of falsehood.
Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu; Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
8 A stone of grace [is] the bribe in the eyes of its possessors, Whithersoever it turneth, it prospereth.
Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó; Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
9 Whoso is covering transgression is seeking love, And whoso is repeating a matter Is separating a familiar friend.
Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái; Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
10 Rebuke cometh down on the intelligent More than a hundred stripes on a fool.
Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan, Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
11 An evil man seeketh only rebellion, And a fierce messenger is sent against him.
Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch; Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
12 The meeting of a bereaved bear by a man, And — not a fool in his folly.
Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con, Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
13 Whoso is returning evil for good, Evil moveth not from his house.
Tai họa không hề lìa khỏi nhà Của kẻ lấy ác trả thiện.
14 The beginning of contention [is] a letting out of waters, And before it is meddled with leave the strife.
Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy; Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
15 Whoso is justifying the wicked, And condemning the righteous, Even both of these [are] an abomination to Jehovah.
Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình, Cả hai điều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
16 Why [is] this — a price in the hand of a fool to buy wisdom, And a heart there is none?
Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu, Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
17 At all times is the friend loving, And a brother for adversity is born.
Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn; Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
18 A man lacking heart is striking hands, A surety he becometh before his friend.
Kẻ ngu muội giao tay, Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
19 Whoso is loving transgression is loving debate, Whoso is making high his entrance is seeking destruction.
Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi; Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
20 The perverse of heart findeth not good, And the turned in his tongue falleth into evil.
Kẻ nào có lòng vày vò không tìm được phước hạnh; Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
21 Whoso is begetting a fool hath affliction for it, Yea, the father of a fool rejoiceth not.
Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu; Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
22 A rejoicing heart doth good to the body, And a smitten spirit drieth the bone.
Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay; Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
23 A bribe from the bosom the wicked taketh, To turn aside the paths of judgment.
Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ, Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.
24 The face of the intelligent [is] to wisdom, And the eyes of a fool — at the end of the earth.
Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng; Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
25 A provocation to his father [is] a foolish son, And bitterness to her that bare him.
Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha, Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
26 Also, to fine the righteous is not good, To smite nobles for uprightness.
Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình, Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
27 One acquainted with knowledge is sparing his words, And the cool of temper [is] a man of understanding.
Người nào kiêng lời nói mình có tri thức; Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
28 Even a fool keeping silence is reckoned wise, He who is shutting his lips intelligent!
Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan; Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kể là thông sáng.
