Proverbs 4
1 Sones, here ye the teching of the fadir; and perseiue ye, that ye kunne prudence.
Słuchajcie, synowie, pouczenia ojca i zważajcie na to, abyście poznali roztropność;
2 Y schal yyue to you a good yifte; forsake ye not my lawe.
Bo daję wam dobrą naukę, nie porzucajcie mego prawa.
3 For whi and Y was the sone of my fadir, a tendir sone, and oon `gendride bifore my modir.
Byłem bowiem synem mego ojca i [miłym] jedynakiem w oczach mojej matki.
4 And my fadir tauyte me, and seide, Thin herte resseyue my wordis; kepe thou myn heestis, and thou schalt lyue.
On mnie uczył, mówiąc mi: Niech twoje serce zachowa moje słowa; strzeż moich przykazań, a będziesz żył.
5 Welde thou wisdom, welde thou prudence; foryete thou not, nethir bowe thou awey fro the wordis of my mouth.
Zdobywaj mądrość, zdobywaj roztropność; nie zapominaj i nie odstępuj od słów moich ust.
6 Forsake thou not it, and it schal kepe thee; loue thou it, and it schal kepe thee.
Nie opuszczaj jej, a będzie cię strzegła; ukochaj ją, a zachowa cię.
7 The bigynnyng of wisdom, welde thou wisdom; and in al thi possessioun gete thou prudence.
Podstawą [wszystkiego jest] mądrość; zdobywaj mądrość i za cały swój majątek zdobywaj roztropność.
8 Take thou it, and it schal enhaunse thee; thou schalt be glorified of it, whanne thou hast biclippid it.
Wywyższaj ją, a ona wywyższy ciebie, rozsławi cię, gdy ją przyjmiesz.
9 It schal yyue encresyngis of graces to thin heed; and a noble coroun schal defende thee.
Wdzięczną ozdobę włoży ci na głowę, obdarzy cię koroną chwały.
10 Mi sone, here thou, and take my wordis; that the yeris of lijf be multiplied to thee.
Słuchaj, synu mój, i przyjmij moje słowa, a pomnożą się lata twojego życia.
11 Y schal schewe to thee the weie of wisdom; and Y schal lede thee bi the pathis of equyte.
Nauczyłem cię drogi mądrości, po ścieżkach prawości cię wiodłem;
12 In to whiche whanne thou hast entrid, thi goyngis schulen not be maad streit; and thou schalt rennen, and schalt not haue hirtyng.
Gdy [nimi] pójdziesz, twoje kroki nie będą skrępowane; a jeśli pobiegniesz, nie potkniesz się.
13 Holde thou teching, and forsake it not; kepe thou it, for it is thi lijf.
Trzymaj się karności, nie opuszczaj [jej], strzeż jej, bo ona jest twoim życiem.
14 Delite thou not in the pathis of wyckid men; and the weie of yuele men plese not thee.
Nie chodź ścieżką niegodziwych i nie wchodź na drogę złych ludzi.
15 Fle thou fro it, and passe thou not therbi; bowe thou awei, and forsake it.
Unikaj jej, nie chodź po niej; odwróć się od niej i omiń [ją];
16 For thei slepen not, `no but thei han do yuele; and sleep is rauyschid fro hem, no but thei han disseyued.
Bo [oni] nie zasną, dopóki nie zrobią czegoś złego; sen ich odleci, aż przywiodą [kogoś] do upadku;
17 Thei eten the breed of vnpite, and drinken the wyn of wickidnesse.
Jedzą bowiem chleb nieprawości i piją wino przemocy.
18 But the path of iust men goith forth as liyt schynynge, and encreessith til to perfit dai.
Ale ścieżka sprawiedliwych [jest] jak jasne światło, które świeci coraz jaśniej aż do dnia doskonałego.
19 The weie of wickid men is derk; thei witen not where thei schulen falle.
Droga niegodziwych [jest] jak ciemność; nie wiedzą, o co mogą się potknąć.
20 Mi sone, herkene thou my wordis; and bowe doun thin eeris to my spechis.
Synu mój, zważaj na moje słowa; ku moim naukom nakłoń swe ucho.
21 Go not tho awei fro thyn iyen; kepe thou hem in the myddil of thin herte.
Niech nie schodzą ci z oczu, zachowaj je w głębi twego serca.
22 For tho ben lijf to men fyndynge thoo, and heelthe `of al fleisch.
[Są] bowiem życiem dla tych, którzy je znajdują, i lekarstwem dla całego ich ciała.
23 With al keping kepe thin herte, for lijf cometh forth of it.
Strzeż twego serca z całą pilnością, bo z niego tryska życie.
24 Remoue thou a schrewid mouth fro thee; and backbitynge lippis be fer fro thee.
Odsuń od siebie przewrotność ust, oddal od siebie złośliwe wargi.
25 Thin iyen se riytful thingis; and thin iyeliddis go bifore thi steppis.
Niech twoje oczy patrzą na wprost, a twoje powieki niech będą zwrócone przed siebie.
26 Dresse thou pathis to thi feet, and alle thi weies schulen be stablischid.
Uważaj na ścieżkę twoich nóg, aby wszystkie twoje drogi były pewne.
27 Bowe thou not to the riytside, nether to the leftside; turne awei thi foot fro yuel. For the Lord knowith the weies that ben at the riytside; but the weies ben weiward, that ben at the leftside. Forsothe he schal make thi goyngis riytful; and thi weies schulen be brouyt forth in pees.
Nie zbaczaj ani na prawo, ani na lewo; odwróć twoją nogę od zła.
