Proverbs 26

1 Like snow in summer, and as rain in harvest, so honor is not fitting for a fool.

همان‌طور که باریدن برف در تابستان یا باران در فصل درو خلاف قانون طبیعت است، همچنان است احترام گذاشتن به اشخاص نادان.

2 Like a fluttering sparrow, like a darting swallow, so the undeserved curse doesn’t come to rest.

نفرین، بر کسی که مستحق آن نیست اثری ندارد و مانند گنجشک یا پرستویی است که این سو و آن سو پرواز می‌کند و در جایی نمی‌نشیند.

3 A whip is for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools!

شلّاق برای اسب است و افسار برای الاغ، و چوب تنبیه برای آدم نادان.

4 Don’t answer a fool according to his folly, lest you also be like him.

نادان را مطابق حماقتش جواب نده، مبادا تو هم مثل او شوی.

5 Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.

نادان را مطابق حماقتش جواب بده، مبادا خودش را عاقل بداند.

6 One who sends a message by the hand of a fool is cutting off feet and drinking violence.

کسی که توسط آدم نادان پیغام می‌فرستد مثل شخصی است که پای خود را قطع می‌کند و یا زهر می‌نوشد.

7 Like the legs of the lame that hang loose, so is a parable in the mouth of fools.

مثلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید، مانند پای لنگ، سست است.

8 As one who binds a stone in a sling, so is he who gives honor to a fool.

احترام گذاشتن به شخص نادان، مانند بستن سنگ به فلاخن، کار احمقانه‌ای است.

9 Like a thorn bush that goes into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.

مثلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید همچون خاری که به دست آدم مست فرو می‌رود و او حس نمی‌کند، بی‌اثر است.

10 As an archer who wounds all, so is he who hires a fool or he who hires those who pass by.

کسی که نادان یا هر رهگذری را استخدام می‌کند، مانند تیراندازی است که بی‌هدف تیر رها کرده، هر رهگذری را مجروح می‌سازد.

11 As a dog that returns to his vomit, so is a fool who repeats his folly.

همان‌طور که سگ به قی خود باز می‌گردد، آدم احمق نیز حماقت خود را تکرار می‌کند.

12 Do you see a man wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.

کسی که در نظر خود عاقل است از یک نادان هم نادانتر است.

13 The sluggard says, “There is a lion in the road! A fierce lion roams the streets!”

آدم تنبل پایش را از خانه بیرون نمی‌گذارد و می‌گوید: «شیرهای درنده در کوچه‌ها هستند!»

14 As the door turns on its hinges, so does the sluggard on his bed.

او مانند دری که بر پاشنه‌اش می‌چرخد، در رختخوابش می‌غلتد و از آن جدا نمی‌شود.

15 The sluggard buries his hand in the dish. He is too lazy to bring it back to his mouth.

دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهانش نمی‌گذارد.

16 The sluggard is wiser in his own eyes than seven men who answer with discretion.

با این حال او خود را داناتر از هفت مرد عاقل می‌داند.

17 Like one who grabs a dog’s ears is one who passes by and meddles in a quarrel not his own.

کسی که در نزاعی دخالت می‌کند که به او مربوط نیست مانند شخصی است که گوشهای سگی را می‌کشد.

18 Like a madman who shoots torches, arrows, and death,

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد بگوید که شوخی کرده است، مثل دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرت می‌کند.

19 is the man who deceives his neighbor and says, “Am I not joking?”

20 For lack of wood a fire goes out. Without gossip, a quarrel dies down.

هیزم که نباشد آتش خاموش می‌شود، سخن‌چین که نباشد نزاع فرو می‌نشیند.

21 As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to kindling strife.

همان‌طور که زغال و هیزم آتش را مشتعل می‌کند، مرد ستیزه‌جو هم جنگ و نزاع بر پا می‌نماید.

22 The words of a whisperer are as dainty morsels, they go down into the innermost parts.

سخنان سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذت بلعیده می‌شود.

23 Like silver dross on an earthen vessel are the lips of a fervent one with an evil heart.

سخنان زیبا و فریبنده، شرارت دل را پنهان می‌سازد، درست مانند لعابی که ظرف گلی را می‌پوشاند.

24 A malicious man disguises himself with his lips, but he harbors evil in his heart.

شخص کینه‌توز با حرفهایش کینهٔ دلش را مخفی می‌کند؛

25 When his speech is charming, don’t believe him, for there are seven abominations in his heart.

اما تو گول حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است.

26 His malice may be concealed by deception, but his wickedness will be exposed in the assembly.

اگرچه نفرتش را با حیله پنهان می‌کند، اما سرانجام پلیدی او بر همگان آشکار خواهد شد.

27 Whoever digs a pit shall fall into it. Whoever rolls a stone, it will come back on him.

هر که برای دیگران چاه بکند، خود در آن خواهد افتاد. هر که سنگی به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برمی‌گردد و بر روی خود او می‌افتد.

28 A lying tongue hates those it hurts; and a flattering mouth works ruin.

زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد و دهان چاپلوس خرابی بار می‌آورد.