Mark 7
1 Then the Pharisees and some of the scribes gathered together to him, having come from Jerusalem.
Tedy się zgromadzili do niego Faryzeuszowie, i niektórzy z nauczonych w Piśmie, którzy byli przyszli z Jeruzalemu;
2 Now when they saw some of his disciples eating bread with defiled, that is unwashed, hands, they found fault.
A ujrzawszy niektóre z uczniów jego, że pospolitemi rękoma, (to jest, nieumytemi) jedli chleb, ganili to.
3 (For the Pharisees and all the Jews don’t eat unless they wash their hands and forearms, holding to the tradition of the elders.
Albowiem Faryzeuszowie i wszyscy Żydzi nie jedzą, jeźliby pilnie rąk nie umyli, trzymając ustawę starszych.
4 They don’t eat when they come from the marketplace unless they bathe themselves, and there are many other things which they have received to hold to: washings of cups, pitchers, bronze vessels, and couches.)
I z rynku przyszedłszy, jeźliby się nie umyli, nie jedzą; i innych rzeczy wiele jest, które przyjęli ku trzymaniu, jako umywanie kubków, konewek, i miednic, i stołów.
5 The Pharisees and the scribes asked him, “Why don’t your disciples walk according to the tradition of the elders, but eat their bread with unwashed hands?”
Potem go pytali Faryzeuszowie i nauczeni w Piśmie: Przecz uczniowie twoi nie chodzą według podania starszych, ale nieumytemi rękoma chleb jedzą?
6 He answered them, “Well did Isaiah prophesy of you hypocrites, as it is written, ‘This people honours me with their lips, but their heart is far from me.
Tedy on odpowiadając, rzekł im: Dobrze Izajasz o was obłudnikach prorokował, jako napisano: Lud ten czci mię wargami, ale serce ich daleko jest ode mnie.
7 They worship me in vain, teaching as doctrines the commandments of men.’
Lecz próżno mię czczą nauczając nauk i ustaw ludzkich.
8 “For you set aside the commandment of God, and hold tightly to the tradition of men—the washing of pitchers and cups, and you do many other such things.”
Albowiem wy opuściwszy przykazania Boże, trzymacie ustawy ludzkie, umywanie konewek i kubków, i wiele innych takich tym podobnych rzeczy czynicie.
9 He said to them, “Full well do you reject the commandment of God, that you may keep your tradition.
Mówił im też: Wy czysto znosicie przykazania Boże, abyście ustawy wasze zachowali.
10 For Moses said, ‘Honour your father and your mother;’ and, ‘He who speaks evil of father or mother, let him be put to death.’
Bo Mojżesz rzekł: Czcij ojca twego i matkę twoję; a kto złorzeczy ojcu albo matce, niech śmiercią umrze.
11 But you say, ‘If a man tells his father or his mother, “Whatever profit you might have received from me is Corban,”’” that is to say, given to God,
Ale wy mówicie: Jeźliby człowiek rzekł ojcu albo matce: Korban, (co jest dar), którykolwiek będzie ode mnie, tobie pożyteczny będzie, bez winy będzie;
12 “then you no longer allow him to do anything for his father or his mother,
I nie dopuścicie mu nic więcej czynić ojcu swemu albo matce swojej,
13 making void the word of God by your tradition which you have handed down. You do many things like this.”
Wniwecz obracając słowo Boże ustawą waszą, którąście ustawili; i wiele innych rzeczy tym podobnych czynicie.
14 He called all the multitude to himself and said to them, “Hear me, all of you, and understand.
A zwoławszy wszystkiego ludu, mówił im: Słuchajcie mię wszyscy, a zrozumiejcie!
15 There is nothing from outside of the man that going into him can defile him; but the things which proceed out of the man are those that defile the man.
Nie masz nic z rzeczy zewnętrznych, które wchodzą w człowieka, co by go mogło pokalać; ale to, co pochodzi z niego, to jest, co pokala człowieka.
16 If anyone has ears to hear, let him hear!”
Jeźli kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha!
17 When he had entered into a house away from the multitude, his disciples asked him about the parable.
A gdy wszedł w dom od onego ludu, pytali go uczniowie jego o to podobieństwo.
18 He said to them, “Are you also without understanding? Don’t you perceive that whatever goes into the man from outside can’t defile him,
Tedy im rzekł: Także i wy bezrozumni jesteście? Azaż nie rozumiecie, iż wszystko, co zewnątrz wchodzi w człowieka, nie może go pokalać?
19 because it doesn’t go into his heart, but into his stomach, then into the latrine, making all foods clean?”
Albowiem nie wchodzi w serce jego, ale w brzuch, i do wychodu wychodzi, czyszcząc wszystkie pokarmy.
20 He said, “That which proceeds out of the man, that defiles the man.
I powiedział, że co pochodzi z człowieka, to pokala człowieka.
21 For from within, out of the hearts of men, proceed evil thoughts, adulteries, sexual sins, murders, thefts,
Bo z wnętrzności serca ludzkiego pochodzą złe myśli, cudzołóstwa, wszeteczeństwa, mężobójstwa,
22 covetings, wickedness, deceit, lustful desires, an evil eye, blasphemy, pride, and foolishness.
Kradzieże, łakomstwa, złości, zdrada, niewstyd, oko złe, bluźnierstwo, pycha, głupstwo.
23 All these evil things come from within and defile the man.”
Wszystkie te złe rzeczy pochodzą z wnętrzności, i pokalają człowieka.
24 From there he arose and went away into the borders of Tyre and Sidon. He entered into a house and didn’t want anyone to know it, but he couldn’t escape notice.
A stamtąd wstawszy, poszedł na granice Tyru i Sydonu, a wszedłszy w dom, nie chciał, aby kto wiedział; lecz się utaić nie mógł.
25 For a woman whose little daughter had an unclean spirit, having heard of him, came and fell down at his feet.
Albowiem usłyszawszy o nim niewiasta, której córeczka miała ducha nieczystego, przyszła i przypadła do nóg jego,
26 Now the woman was a Greek, a Syrophoenician by race. She begged him that he would cast the demon out of her daughter.
(A ta niewiasta była Grecka, rodem z Syrofenicyi) i prosiła go, aby dyjabła wygnał z córki jej.
27 But Yeshua said to her, “Let the children be filled first, for it is not appropriate to take the children’s bread and throw it to the dogs.”
Ale jej Jezus rzekł: Niech się pierwej dzieci nasycą; boć nie jest dobra, brać chleb dzieciom i miotać szczeniętom.
28 But she answered him, “Yes, Lord. Yet even the dogs under the table eat the children’s crumbs.”
A ona odpowiedziała i rzekła mu: Tak jest, Panie! Wszakże i szczenięta jadają pod stołem z odrobin dziecinnych.
29 He said to her, “For this saying, go your way. The demon has gone out of your daughter.”
I rzekł do niej: Dla tej mowy idź, wyszedł dyjabeł z córki twojej.
30 She went away to her house, and found the child having been laid on the bed, with the demon gone out.
A gdy ona odeszła do domu swego, znalazła iż dyjabeł wyszedł, a córka leżała na łożu.
31 Again he departed from the borders of Tyre and Sidon, and came to the sea of Galilee through the middle of the region of Decapolis.
A wyszedłszy zaś z granic Tyrskich i Sydońskich, przyszedł nad morze Galilejskie, pośrodkiem granic dziesięciu miast.
32 They brought to him one who was deaf and had an impediment in his speech. They begged him to lay his hand on him.
I przywiedli mu głuchego i z ciężkością mówiącego, a prosili go, aby na niego rękę włożył.
33 He took him aside from the multitude privately and put his fingers into his ears; and he spat and touched his tongue.
A wziąwszy go Pan od ludu osobno, włożył palce swoje w uszy jego, a plunąwszy dotknął się języka jego;
34 Looking up to heaven, he sighed, and said to him, “Ephphatha!” that is, “Be opened!”
A wejrzawszy w niebo, westchnął i rzekł do niego: Efata! to jest, otwórz się.
35 Immediately his ears were opened, and the impediment of his tongue was released, and he spoke clearly.
I wnet się otworzyły uszy jego, i rozwiązała się związka języka jego, i wymawiał dobrze.
36 He commanded them that they should tell no one, but the more he commanded them, so much the more widely they proclaimed it.
Tedy im zakazał, aby tego nikomu nie powiadali.
37 They were astonished beyond measure, saying, “He has done all things well. He makes even the deaf hear and the mute speak!”
Ale czem on im bardziej zakazywał, tem oni to bardziej rozgłaszali, i nader się bardzo zdumiewali, mówiąc: Dobrze wszystko uczynił; bo czyni, iż głusi słyszą i niemi mówią.
