Yochanan 4
1 Therefore when the Lord knew that the Pharisees had heard that Yeshua was making and immersing more disciples than Yochanan
Þegar Drottni varð ljóst að farísearnir hefðu frétt að hann fengi fleiri lærisveina og skírði fleiri en Jóhannes
2 (although Yeshua himself didn’t immerse, but his disciples),
(Jesús skírði þó ekki sjálfur heldur lærisveinar hans),
3 he left Judea and departed into Galilee.
þá yfirgaf hann Júdeu og hélt aftur til Galíleu.
4 He needed to pass through Samaria.
Á leiðinni þurfti hann að fara um Samaríu.
5 So he came to a city of Samaria called Sychar, near the parcel of ground that Jacob gave to his son Joseph.
Um hádegi kom hann í Samverjaþorp sem Síkar heitir, nálægt landi því sem Jakob gaf Jósef syni sínum, en þar er Jakobsbrunnur. Jesús var orðinn þreyttur eftir langa göngu og settist því við brunninn.
6 Jacob’s well was there. Yeshua therefore, being tired from his journey, sat down by the well. It was about the sixth hour.
7 A woman of Samaria came to draw water. Yeshua said to her, “Give me a drink.”
Í sama bili kom þar að samversk kona til þess að sækja vatn. Jesús bað hana að gefa sér að drekka.
8 For his disciples had gone away into the city to buy food.
Hann var einn þessa stundina, því að lærisveinar hans höfðu farið inn í þorpið til að kaupa mat.
9 The Samaritan woman therefore said to him, “How is it that you, being a Jew, ask for a drink from me, a Samaritan woman?” (For Jews have no dealings with Samaritans.)
Konan varð undrandi á að Gyðingur skyldi biðja hana – konu og Samverja – um nokkuð, því að Gyðingar virtu þá ekki viðlits. Hún hafði orð á þessu við Jesú.
10 Yeshua answered her, “If you knew the gift of God, and who it is who says to you, ‘Give me a drink,’ you would have asked him, and he would have given you living water.”
Hann svaraði: „Ef þú þekktir gjöf Guðs og vissir, hver sá er sem biður þig um vatn að drekka, mundir þú biðja mig að gefa þér lifandi vatn.“
11 The woman said to him, “Sir, you have nothing to draw with, and the well is deep. So where do you get that living water?
„Þú hefur hvorki reipi né fötu og þessi brunnur er mjög djúpur, “sagði hún, „hvar ætlar þú að ná í þetta lifandi vatn?
12 Are you greater than our father Jacob, who gave us the well and drank from it himself, as did his children and his livestock?”
Ertu kannski meiri en Jakob forfaðir okkar, sem gaf okkur þennan brunn? Og hvernig ætlar þú að bjóða betra vatn en það sem hann sjálfur drakk og synir hans og kvikfé?“
13 Yeshua answered her, “Everyone who drinks of this water will thirst again,
Jesús svaraði henni og sagði að fólk þyrsti fljótlega aftur, þótt það drykki þetta vatn.
15 The woman said to him, “Sir, give me this water, so that I don’t get thirsty, neither come all the way here to draw.”
„Herra, “sagði konan, „gefðu mér þetta vatn svo að ég verði aldrei þyrst og þurfi ekki að fara hingað daglega eftir vatni.“
16 Yeshua said to her, “Go, call your husband, and come here.”
„Farðu og náðu í manninn þinn, “sagði Jesús.
17 The woman answered, “I have no husband.” Yeshua said to her, “You said well, ‘I have no husband,’
„Ég er ekki gift, “svaraði konan. „Satt er það, “svaraði Jesús, „þú hefur átt fimm menn og þú ert ekki einu sinni gift þeim sem þú býrð með núna.“
18 for you have had five husbands; and he whom you now have is not your husband. This you have said truly.”
19 The woman said to him, “Sir, I perceive that you are a prophet.
„Herra, “sagði konan, „þú hlýtur að vera spámaður,
20 Our fathers worshipped in this mountain, and you Jews say that in Jerusalem is the place where people ought to worship.”
en segðu mér, af hverju segið þið, Gyðingar, að Jerúsalem sé eini staðurinn þar sem eigi að tilbiðja Guð? Við Samverjar höldum því fram að rétti staðurinn sé hér á Gerasímfjalli, þar sem forfeður okkar tilbáðu.“
21 Yeshua said to her, “Woman, believe me, the hour is coming when neither in this mountain nor in Jerusalem will you worship the Father.
„Kona, “svaraði Jesús, „sá tími kemur, þegar ekki skiptir máli hvort við tilbiðjum föðurinn hér eða í Jerúsalem. Spurningin er ekki hvar við tilbiðjum, heldur hvernig. Hverjum manni er nauðsynlegt að fá hjálp heilags anda til að geta tilbeðið Guð á réttan hátt og eftir hans vilja. Þið Samverjar biðjið í blindni, af því að þið þekkið hann ekki nema að litlu leyti, en við Gyðingar þekkjum hann því að heimurinn fær hjálpræðið frá okkur.“
22 You worship that which you don’t know. We worship that which we know; for salvation is from the Jews.
23 But the hour comes, and now is, when the true worshippers will worship the Father in spirit and truth, for the Father seeks such to be his worshippers.
24 God is spirit, and those who worship him must worship in spirit and truth.”
25 The woman said to him, “I know that Messiah is coming, he who is called Messiah. When he has come, he will declare to us all things.”
„Ja-á, “svaraði konan, „ég veit að Kristur kemur – Messías, eins og þið kallið hann – og þegar hann kemur mun hann útskýra þetta allt fyrir okkur.“
26 Yeshua said to her, “I am he, the one who speaks to you.”
Þá sagði Jesús: „Ég er hann sem við þig tala.“
27 Just then, his disciples came. They marvelled that he was speaking with a woman; yet no one said, “What are you looking for?” or, “Why do you speak with her?”
Rétt í þessu komu lærisveinar hans þar að. Þeir urðu undrandi að sjá hann á tali við konu, en enginn þeirra spurði hann þó hvers vegna eða um hvað þau hefðu verið að tala.
28 So the woman left her water pot, went away into the city, and said to the people,
Konan lagði vatnskrúsina frá sér við brunninn, fór inn í þorpið og sagði við alla: „Komið! Sjáið manninn sem sagði mér allt, sem ég hef aðhafst! Ef til vill er hann Kristur!“
29 “Come, see a man who told me everything that I have done. Can this be the Messiah?”
30 They went out of the city, and were coming to him.
Og fólkið streymdi út úr þorpinu til að hitta Jesú.
31 In the meanwhile, the disciples urged him, saying, “Rabbi, eat.”
Meðan á þessu stóð hvöttu lærisveinarnir Jesú til að fá sér að borða,
32 But he said to them, “I have food to eat that you don’t know about.”
en hann svaraði: „Nei, ég hef mat sem þið vitið ekki um.“
33 The disciples therefore said to one another, “Has anyone brought him something to eat?”
„Hver gaf honum mat?“spurðu lærisveinarnir hver annan.
34 Yeshua said to them, “My food is to do the will of him who sent me and to accomplish his work.
Jesús útskýrði þetta og sagði: „Minn matur er að gera vilja Guðs, sem sendi mig, og fullkomna hans verk.
35 Don’t you say, ‘There are yet four months until the harvest’? Behold, I tell you, lift up your eyes and look at the fields, that they are white for harvest already.
Haldið þið að uppskeran hefjist ekki fyrr en í lok sumars, eða eftir fjóra mánuði? Lítið í kring um ykkur! Hvert sem litið er eru víðáttumiklir akrar, tilbúnir til uppskeru.
36 He who reaps receives wages and gathers fruit to eternal life, that both he who sows and he who reaps may rejoice together. (aiōnios g166)
Sá sem uppsker fær laun og safnar ávöxtum til eilífs lífs, til þess að bæði sá sem sáir og sá sem uppsker geti glaðst saman. (aiōnios g166)
37 For in this the saying is true, ‘One sows, and another reaps.’
Einn sáir en annar uppsker.
38 I sent you to reap that for which you haven’t laboured. Others have laboured, and you have entered into their labour.”
Ég sendi ykkur til að uppskera þar sem þið hafið ekki sáð, aðrir hafa erfiðað, en þið fáið að bjarga uppskerunni.“
39 From that city many of the Samaritans believed in him because of the word of the woman, who testified, “He told me everything that I have done.”
Margir úr þessu samverska þorpi trúðu nú að Jesús væri Kristur vegna orða konunnar sem vitnaði: „Hann sagði mér allt sem ég hef aðhafst!“
40 So when the Samaritans came to him, they begged him to stay with them. He stayed there two days.
Fólkið kom út að brunninum til hans og bað hann að staldra við hjá sér. Hann dvaldist því þar í tvo daga, og miklu fleiri tóku trú eftir að hafa hlustað á hann.
41 Many more believed because of his word.
42 They said to the woman, “Now we believe, not because of your speaking; for we have heard for ourselves, and know that this is indeed the Messiah, the Saviour of the world.”
Og við konuna sagði fólkið: „Það er ekki framar fyrir þín orð að við trúum, því að við höfum sjálf heyrt og vitum að þessi maður er í sannleika frelsari heimsins.“
43 After the two days he went out from there and went into Galilee.
Eftir tvo daga hélt Jesús áfram til Galíleu. Hann hafði áður sagt: „Spámaður er alls staðar mikils metinn nema í sínum heimahögum.“
44 For Yeshua himself testified that a prophet has no honour in his own country.
45 So when he came into Galilee, the Galileans received him, having seen all the things that he did in Jerusalem at the feast, for they also went to the feast.
En fólkið í Galíleu tók honum samt vel, enda hafði það verið á páskahátíðinni í Jerúsalem og séð sum kraftaverka hans.
46 Yeshua came therefore again to Cana of Galilee, where he made the water into wine. There was a certain nobleman whose son was sick at Capernaum.
Á leið sinni um Galíleu kom Jesús til Kana, bæjarins þar sem hann hafði áður breytt vatninu í vín. Meðan hann var þar frétti embættismaður nokkur, sem bjó í Kapernaum, að Jesús væri kominn frá Júdeu. Sonur þessa manns var veikur og því fór faðirinn til Kana til að finna Jesú. Hann sárbað Jesú að koma með sér til Kapernaum og lækna son sinn, sem var nær dauða en lífi.
47 When he heard that Yeshua had come out of Judea into Galilee, he went to him and begged him that he would come down and heal his son, for he was at the point of death.
48 Yeshua therefore said to him, “Unless you see signs and wonders, you will in no way believe.”
Jesús spurði hann: „Hvers vegna er það, getið þið ekki trúað nema þið fáið stöðugt að sjá ný kraftaverk?“
49 The nobleman said to him, “Sir, come down before my child dies.”
En embættismaðurinn bað hann og sagði: „Herra, komdu áður en barnið mitt deyr!“
50 Yeshua said to him, “Go your way. Your son lives.” The man believed the word that Yeshua spoke to him, and he went his way.
Þá sagði Jesús: „Farðu heim til þín, sonur þinn lifir: “Maðurinn trúði honum og lagði af stað heim.
51 As he was going down, his servants met him and reported, saying “Your child lives!”
Á leiðinni mætti hann einum þjóna sinna, sem sagði honum þær gleðifréttir að syni hans væri batnað.
52 So he enquired of them the hour when he began to get better. They said therefore to him, “Yesterday at the seventh hour, the fever left him.”
Þá spurði maðurinn hvenær honum hefði farið að batna og svarið var: „Um eittleytið í gær fór hitinn skyndilega úr honum!“
53 So the father knew that it was at that hour in which Yeshua said to him, “Your son lives.” He believed, as did his whole house.
Þá mundi faðirinn að það var einmitt á þeirri stundu sem Jesús hafði sagt við hann: „Sonur þinn lifir.“Þetta varð til þess að embættismaðurinn og allt hans heimafólk tók trú á Jesú.
54 This is again the second sign that Yeshua did, having come out of Judea into Galilee.
Þetta var annað kraftaverkið sem Jesús vann í Galíleu, en það gerði hann við heimkomuna frá Júdeu.
