Proverbs 28

1 The wicked flee when no one pursues; but the righteous are as bold as a lion.

Dù không người đuổi, người ác cắm đầu chạy, còn người ngay như sư tử can trường.

2 In rebellion, a land has many rulers, but order is maintained by a man of understanding and knowledge.

Khi đất nước loạn lạc, sẽ có nhiều quan chức. Nhưng nhờ một người hiểu biết và sáng suốt, nước bền vững dài lâu.

3 A needy man who oppresses the poor is like a driving rain which leaves no crops.

Quan chức bóc lột người nghèo nàn, khác nào mưa lụt quét sạch mùa màng.

4 Those who forsake the law praise the wicked; but those who keep the law contend with them.

Người bỏ pháp luật đề cao tội ác; người giữ pháp luật chống lại người gian.

5 Evil men don’t understand justice; but those who seek Yahweh understand it fully.

Người ác chẳng lưu tâm đến công lý, người tôn thờ Chúa Hằng Hữu biết rõ công lý là gì.

6 Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his ways, and he is rich.

Thà nghèo mà ngay thật, còn hơn giàu mà bất chính.

7 Whoever keeps the law is a wise son; but he who is a companion of gluttons shames his father.

Con khôn ngoan tôn trọng luật pháp; đứa kết bạn côn đồ, gây nhục cho cha.

8 He who increases his wealth by excessive interest gathers it for one who has pity on the poor.

Tài sản của người cho vay nặng lãi lại rơi vào tay người biết thương hại người nghèo.

9 He who turns away his ear from hearing the law, even his prayer is an abomination.

Người coi thường, xây tai không nghe luật lệ, lời cầu nguyện người sẽ chẳng được nghe.

10 Whoever causes the upright to go astray in an evil way, he will fall into his own trap; but the blameless will inherit good.

Ai quyến rũ người lành làm ác, sẽ rơi vào bẫy chính mình đã giăng, còn người ngay lành vẫn hưởng phước lạc.

11 The rich man is wise in his own eyes; but the poor who has understanding sees through him.

Người giàu thường tự thấy mình khôn ngoan, nhưng người nghèo sáng dạ nhìn suốt thực hư.

12 When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men hide themselves.

Khi người liêm chính nắm quyền, mọi người đều hân hoan. Khi người ác nổi dậy, ai nấy lo ẩn trốn.

13 He who conceals his sins doesn’t prosper, but whoever confesses and renounces them finds mercy.

Người che giấu lỗi mình sẽ không được may mắn nhưng nếu thú nhận và từ bỏ tội, sẽ tìm được xót thương.

14 Blessed is the man who always fears; but one who hardens his heart falls into trouble.

Người kính sợ Chúa luôn hưởng hạnh phước, người rắn lòng bất chính thường bị họa tai.

15 As a roaring lion or a charging bear, so is a wicked ruler over helpless people.

Người ác cai trị làm dân nghèo khốn khổ, như bị gấu đuổi, như sư tử vồ.

16 A tyrannical ruler lacks judgment. One who hates ill-gotten gain will have long days.

Một cai quản ngu dốt lo bóc lột dân mình, một lãnh tụ muốn tồn tại phải liêm chính.

17 A man who is tormented by blood guilt will be a fugitive until death. No one will support him.

Kẻ sát nhân luôn bị lương tâm dày vò, chạy trốn nơi vực thẳm. Đừng ai ngăn nó!

18 Whoever walks blamelessly is kept safe; but one with perverse ways will fall suddenly.

Người ngay được cứu khỏi tai vạ, còn người gian tà phải bị sa ngã.

19 One who works his land will have an abundance of food; but one who chases fantasies will have his fill of poverty.

Ai cày sâu cuốc bẩm thu hoạch nhiều hoa lợi, ai đuổi theo ảo mộng, đói nghèo xác xơ.

20 A faithful man is rich with blessings; but one who is eager to be rich will not go unpunished.

Người trung tín hưởng nhiều phước hạnh, vội lo làm giàu, hình phạt chẳng thoát đâu.

21 To show partiality is not good, yet a man will do wrong for a piece of bread.

Thiên vị là xấu, bất kể lý do gì, có người chỉ vì một miếng bánh mà thiên vị.

22 A stingy man hurries after riches, and doesn’t know that poverty waits for him.

Người tham lam chạy theo của cải làm giàu, chẳng ngờ nghèo khó bất chợt theo sau.

23 One who rebukes a man will afterward find more favor than one who flatters with the tongue.

Đến cuối cùng, người ta sẽ phân định và biết ơn người nói thẳng hơn là dua nịnh.

24 Whoever robs his father or his mother and says, “It’s not wrong,” is a partner with a destroyer.

Ăn cắp cha mẹ mà nói: “Đâu tội vạ gì,” chẳng khác đồng lõa với người phá hại.

25 One who is greedy stirs up strife; but one who trusts in Yahweh will prosper.

Kiêu căng gây tranh cạnh, tin cậy Chúa Hằng Hữu sẽ được hưng thịnh.

26 One who trusts in himself is a fool; but one who walks in wisdom is kept safe.

Người ngu xuẩn tự thị tự mãn, ai khôn sáng mới được an toàn.

27 One who gives to the poor has no lack; but one who closes his eyes will have many curses.

Người phân phát tài sản cho người nghèo chẳng hề thiếu thốn, nhưng miệng đời nguyền rủa người nhắm mắt làm ngơ.

28 When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous thrive.

Khi người ác cầm quyền, người lành ẩn tránh. Khi người ác suy đồi, người lành gia tăng.